Trưởng ban Dân tộc tỉnh Vi Văn Sơn (thứ 4 trái sang) tặng quà người uy tín tiêu biểu. Ảnh: Xuân Thống

“Cánh tay nối dài”

Các già làng, trưởng bản, người có uy tín của đồng bào dân tộc Mông và Khơ Mú ở 2 xã Tri Lễ, Nậm Nhóng huyện Quế Phong đã phát huy rất tốt vai trò tiên phong, gương mẫu, trách nhiệm của bản thân tại các bản làng.

Ông Vi Văn Cường, Chủ tịch UBND xã Tri Lễ cho biết, hàng năm xã đều tổ chức gặp mặt các đại biểu uy tín trên địa bàn, qua đó ghi nhận được ở họ về sự tin tưởng, đồng tình với những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển KT- XH đối với vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Đội ngũ già làng, người có uy tín mong muốn tiếp tục được cung cấp đầy đủ, thường xuyên về tình hình phát triển của quê hương, đất nước, về an ninh trật tự vùng biên nhất là trong thời điểm dịch bệnh Covid-19 như hiện nay. Đồng thời, các đại biểu cũng kiến nghị, các cấp chính quyền cần quan tâm hơn nữa trong việc đào tạo và bố trí việc làm đối với con em là người DTTS, nhất là đồng bào Mông, Khơ Mú; tiếp tục quan tâm đầu tư phát triển KT- XH vùng đồng bào, vùng đặc biệt khó khăn…

Bà Lô Thị Nguyệt, Phó Chủ tịch UBND huyện Quế Phong cho biết thêm, các già làng, trưởng bản, người uy tín luôn là những người đi đầu trong công tác tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS thực hiện tốt các chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các phong trào thi đua lao động sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa: Như khai hoang, phát triển các mô hình trồng lúa chịu lạnh, cây đào, chanh leo, rau sạch… mang lại hiệu quả kinh tế thiết thực, xóa đói giảm nghèo; vận động con cháu, dòng họ và mọi người xóa bỏ các tập tục lạc hậu, giữ gìn bản sắc văn hóa, xây dựng cuộc sống mới ở khu dân cư.

Bên cạnh đó, đội ngũ người uy tín đã tham gia vận động đồng bào dân tộc chấp hành quy chế biên giới, không di cư tự do, không buôn bán, sử dụng, tái trồng cây có chất ma túy; tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc, củng cố chính quyền cơ sở; giữ vững quốc phòng - an ninh, xây dựng cơ sở chính trị vững chắc ở địa phương và đảm bảo tuyệt đối khu vực biên giới Việt- Lào.

Cũng như huyện Quế Phong, tại 11/21 huyện, thị trên địa bàn tỉnh có đồng bào DTTS sinh sống, già làng, người uy tín luôn tiên phong trong tuyên truyền, vận động đồng bào thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, những người có uy tín còn được ví như “người hùng” trong các phong trào thi đua yêu nước, đi đầu trong công cuộc xóa đói, giảm nghèo với việc áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật, xây dựng nông thôn mới; góp công lớn xây dựng hệ thống chính trị cơ sở và khối đại đoàn kết dân tộc, giúp bà con nhận thức và hiểu được âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch.

Điển hình trong lĩnh vực này có các ông: Hờ Tồng Chùa (huyện Kỳ Sơn), Trương Văn Lai và Lê Văn Xứng (huyện Nghĩa Đàn), Phẩy Văn Bay (huyện Con Cuông), bà Viêng Thị Hoành (huyện Tương Dương), Vi Hải Thành (huyện Kỳ Sơn), Lang Trọng Khâm (huyện Quỳ Châu), Đinh Xuân Kết (huyện Tân Kỳ), Sầm Văn Bình (huyện Qùy Hợp), Trương Công Bình (huyện Tân Kỳ), Vi Tuyền Quynh (huyện Thanh Chương)… Nhờ vậy, đến cuối năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo vùng DTTS và miền núi Nghệ An giảm 3 - 4%/năm; có 121/252 xã; 570 thôn, bản và 1 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn nông thôn mới.

Bằng uy tín của mình, những người có uy tín trong cộng đồng không chỉ đóng góp vào sự phát triển KT-XH của địa phương mà còn là những “thủ lĩnh” vận động bà con thực hiện nếp sống mới; loại bỏ những hủ tục, giữ gìn, bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mình.

Tạo điều kiện tốt nhất để người uy tín phát huy

Theo thông tin từ Ban Dân tộc tỉnh, giai đoạn 2011 - 2021, toàn tỉnh Nghệ An có 13.504 người uy tín, gồm: Già làng, trưởng bản, bí thư chi bộ, người sản xuất giỏi… đến từ 10 dân tộc, như: Thái, Khơ mú; Mông, Thổ, Ơ đu, Nùng, Kinh, Hoa, tộc người Đan Lai, Tày Pọong. Họ là những người luôn phát huy tính gương mẫu, nói đi đôi với làm.

Đội ngũ người có uy tín trong đồng bào các DTTS ghi dấu ấn và sức ảnh hưởng ở nhiều lĩnh vực đời sống xã hội của địa phương. Đặc biệt, thực hiện Quyết định số 18/2011/QĐ-TTg ngày 18/3/2011 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách đối với người có uy tín trong đồng bào DTTS, Nghệ An đã ban hành các văn bản, chính sách hỗ trợ, tăng cường vai trò của người có uy tín trong vùng DTTS trên địa bàn tỉnh.

Bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống trong lễ hội đền Chín gian huyện Quế Phong. Ảnh: Xuân Thống

Hàng năm, tỉnh đều rà soát và ban hành quyết định phê duyệt danh sách người có uy tín và bố trí kinh phí, nguồn lực thực hiện chính sách đảm bảo đúng quy định. Giai đoạn 2011 - 2021, Nghệ An đã huy động tổng kinh phí thực hiện các chính sách đối với người có uy tín trong đồng bào DTTS là hơn 39,911 tỷ đồng.

Ngoài ra, vào những dịp Tết Nguyên đán và Tết các DTTS, các cấp chính quyền, địa phương đã tổ chức thăm hỏi tặng quà cho 16.092 lượt người; thăm hỏi ốm đau đến 698 lượt người; tổ chức thăm viếng 88 người uy tín, thân nhân người uy tín qua đời; tổ chức thăm hỏi, động viên, hỗ trợ 107 gia đình người uy tín gặp khó khăn, hoạn nạn.

Ông Vi Văn Sơn, Trưởng ban Dân tộc tỉnh cho biết, tiếp tục phát huy vai trò của đội ngũ già làng, người uy tín trong toàn tỉnh, thời gian tới, các cấp ủy, chính quyền tiếp tục nâng cao nhận thức về vai trò của người có uy tín trong đồng bào DTTS; lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng đội ngũ người có uy tín đảm bảo về số lượng, nâng cao về chất lượng; quản lý và phát huy tốt vai trò của người có uy tín; tranh thủ “uy tín” của họ để tạo điều kiện tham gia ban cán sự, ban quản lý tại các xóm, bản, các đoàn thể chính trị, các tổ chức xã hội ở cơ sở. Cùng với đó là chú trọng làm tốt công tác bảo vệ người có uy tín và gia đình họ, không để kẻ địch, phần tử xấu tác động, lợi dụng. Họ thực sự là “cánh tay nối dài” cho cả hệ thống chính trị và nhân dân.

“Theo kế hoạch của UBND tỉnh Nghệ An mới ban hành, trong quý IV/2021, Nghệ An sẽ tổ chức hội nghị tuyên dương người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào DTTS lần thứ III, nhằm tổng kết, đánh giá vị trí, vai trò của người có uy tín trong đồng bào DTTS giai đoạn 2019 - 2021; biểu dương, ghi nhận những nhân tố tích cực trong công tác tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS thực hiện đúng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, tham gia tích cực phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới và các chính sách dân tộc tại địa phương; đồng thời tôn vinh những tập thể, cá nhân có đóng góp lớn trong phong trào này”, ông Vi Văn Sơn cho biết thêm.