Đây là vụ án thu hút quan tâm đặt biệt của dư luận vì hai người bị truy tố tội nhận hối lộ là nông dân. 

Ông Nguyễn Thành Nam (ngụ thôn Lò To, xã Hàm Cần, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận) được Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Hàm Thuận Nam hợp đồng làm Tổ trưởng Tổ tiết kiệm vay vốn do UBND xã Hàm Cần quản lý; ông Nguyễn Thanh Tuấn, ngụ cùng thôn, là Tổ phó.

Ông Nguyễn Thành Nam thấy ông Tuấn thường phải bỏ việc đồng áng để lo việc này. Do vậy, trong một cuộc họp với các hộ nghèo vay vốn, ông Nam đã đề nghị bà con phụ tiền xăng xe cho ông Tuấn đi lại liên hệ vay tiền giúp họ và mọi người đều đã đồng ý. 

Theo ông Nguyễn Thái Hòa, Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội Hàm Thuận Nam, hai ông Nguyễn Thành Nam và Nguyễn Thanh Tuấn được Ngân hàng ký hợp đồng ủy nhiệm để giúp người dân thôn Lò To, xã Hàm Cần tiếp cận vốn vay với lãi suất ưu đãi. Nhiều năm qua, hai ông đã góp phần giúp bà con có được vốn vay để xóa đói giảm nghèo.

Hợp đồng ủy nhiệm ký giữa Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Hàm Thuận Nam với Tổ tiết kiệm và vay vốn do ông Nam làm Tổ trưởng, ông Tuấn làm Tổ phó, đã quy định rất rõ và cả hai người này không hề có quyền hạn gì hoặc được quyết định cho vay hay không. Cụ thể, hằng tháng, họ chỉ được thu lãi từ các tổ viên mang nộp về cho Ngân hàng và được hưởng hoa hồng theo quy định là 0,085%, tức nếu thu tiền lãi 1 triệu đồng, hai ông sẽ được 85.000 đồng. Do tổ vay vốn thôn Lò To ít dân nên chưa có tháng nào thu quá 10 triệu đồng tiền lãi, nghĩa là hoa hồng của hai ông không tới 850.000 đồng. 

Tháng 3/2015, Công an huyện Hàm Thuận Nam khởi tố, bắt tạm giam hai ông về tội nhận hối lộ. Theo đó, hai ông đã bị tạm giam trong gần hai tháng thì được tại ngoại.

Cơ quan Điều tra, Viện Kiểm sát quy kết trong hai năm 2013 và 2014, ông Tuấn đã ép những hộ dân cần vay vốn phải bồi dưỡng từ 200.000 đồng đến 2 triệu đồng. Tổng cộng ông Tuấn đã nhận 16,5 triệu đồng của 12 hộ dân. Với ông Nam, dù không trực tiếp đòi bồi dưỡng nhưng khi triệu tập các hộ dân đến họp đã gợi ý bồi dưỡng cho ông Tuấn và được ông Tuấn chia hơn 1 triệu đồng. 

Tháng 8/2015, TAND huyện Hàm Thuận Nam đã xét xử, tuyên phạt ông Tuấn tám năm tù, ông Nam bảy năm tù. Hai ông kháng cáo kêu oan.

Tháng 12/2015, TAND tỉnh Bình Thuận đã hủy toàn bộ bản án sơ thẩm để điều tra, xét xử lại vì những hộ dân vay tiền khai: Việc đưa tiền chỉ nhằm để ông Tuấn có chi phí đi lại giúp họ vay vốn.

Ngày 9/8/2016, Công an huyện Hàm Thuận Nam đã ra quyết định miễn trách nhiệm hình sự, đình chỉ điều tra đối với ông Nam và ông Tuấn theo khoản 1 Điều 25 Bộ luật Hình sự.

Không đồng ý, ông Nam và ông Tuấn gửi đơn kêu oan, yêu cầu được bồi thường, xin lỗi.

Đến tháng 11/2016, Công an huyện Hàm Thuận Nam lại ra quyết định phục hồi điều tra với hai nông dân này và được Viện KSND cùng cấp phê chuẩn.

Đến ngày 12/7/2017, TAND huyện Hàm Thuận Nam đưa vụ án ra xét xử lần hai và tuyên miễn hình phạt tù đối với hai nông dân Nguyễn Thành Nam và Nguyễn Thanh Tuấn.

 Nguyễn Thanh