Tổng thống Cộng hòa Síp Nikos Anastasiadis phát biểu trong cuộc họp báo với Thủ tướng Đức Olaf Scholz sau cuộc gặp tại Phủ Thủ tướng ở Berlin, Đức, ngày 23/11/2022. Ảnh: REUTERS/Michele Tantussi

Theo Hãng tin Reuters, Tổng thống Síp Nicos Anastasiades cho biết, đã yêu cầu một cơ quan giám sát chống tham nhũng mới thành lập ưu tiên điều tra những tuyên bố về ông được nêu trong 3 cuốn sách của cựu phụ tá Makarios Drousiotis.

Tổng thống Anastasiades nói: “Đơn giản là không thể thờ ơ trước những cáo buộc về việc tổng thống có liên quan đến các hành vi tham nhũng hoặc thậm chí là một hành động tội phạm”.

Nhiệm kỳ 5 năm lần thứ hai kết thúc vào tháng 2/2023 và ông Anastasiades sẽ không tìm kiếm một nhiệm kỳ tổng thống khác.

Đây là lần đầu tiên ông Anastasiades, 76 tuổi, trực tiếp trả lời về những cáo buộc nhằm vào mình được nêu trong các cuốn sách.

Những cảm nhận về tham nhũng đã đeo bám chính quyền của ông Anastasiades kể từ khi Síp buộc phải chấm dứt chương trình "đổi đầu tư lấy quốc tịch" (hay còn gọi là chương trình "hộ chiếu vàng") mà các nhà phân tích cho rằng, đã giúp các đối tượng xấu, chỉ cần có tiền, có thể thâm nhập Liên minh châu Âu (EU) dễ dàng, di chuyển tự do theo Hiệp ước Schengen về đi lại tự do trong lãnh thổ EU với những mục đích khác nhau, như tìm kiếm các mức thuế thấp, giáo dục ưu việt, thậm chí chạy trốn các bản án... gây ra những nguy cơ tiềm ẩn.

Theo chương trình này, Síp, một quốc gia thành viên EU, đã cấp hộ chiếu cho hơn 7.000 người.

Vụ bê bối về "hộ chiếu vàng" đã được phơi bày trong bộ phim tài liệu của Al Jazeera, "The Cyprus Papers Undercover" (tạm dịch là “Bí mật Hồ sơ Síp”), phát hành vào tháng 10/2020.

Chỉ sau vài ngày bộ phim được phát, chương trình "hộ chiếu vàng" đã bị hủy bỏ; Demetris Syllouris, Chủ tịch Quốc hội và Christakis Giovani, thành viên Quốc hội Síp phải từ chức; EU, Chính phủ Síp và cảnh sát đã mở các cuộc điều tra.

Tổng thống Anastasiades trước đó đã phủ nhận mọi cáo buộc tham nhũng hoặc sai trái. Song, ông thừa nhận những sai sót trong chương trình "đổi đầu tư lấy quốc tịch".

Tuần trước, ông Andreas Mavroyiannis, một ứng cử viên của cuộc bầu cử tổng thống dự kiến diễn ra vào ngày 5/2 tới, đã kêu gọi một cuộc điều tra về những cáo buộc được đưa ra trong các cuốn sách.

Tổng thống Anastasiades đáp rằng, một cuộc điều tra sẽ làm sáng tỏ "những tuyên bố vu khống và dối trá" và rằng ông có thể đưa bất kỳ người nào lặp lại các tuyên bố đó ra tòa.

Ông Anastasiades lên nắm quyền vào năm 2013 trong bối cảnh người dân bất mãn đối với các chính sách kinh tế của chính quyền trước đó, khiến quốc đảo này đứng trước bờ vực cuộc khủng hoảng tài chính.

Makarios Drousiotis - tác giả của 3 cuốn sách, là một nhà nghiên cứu và nhà báo điều tra, đã làm việc cho Tổng thống Anastasiades sau cuộc bầu cử vào tháng 2/2013, cho đến cuối năm 2014. Các cuốn sách được xuất bản từ tháng 12/2020 đến tháng 9/2022.

Hồi tháng 2 năm nay, Cơ quan Chống tham nhũng của Cộng hòa Síp được thành lập.

Tháng 5/2022, Tổng thống Nicos Anastasiades đã bổ nhiệm 5 thành viên cho cơ quan này, trong đó, cựu thẩm phán Harris Poyiadjis đảm đương cương vị Chủ tịch Cơ quan Chống tham nhũng.

Việc thành lập cũng như bổ nhiệm nhân sự cho bộ máy chống tham nhũng mới này được cho là một bước tiến lớn trong việc giải quyết vấn nạn tham nhũng ở Síp.