(Thanh tra) - Trong 9 tháng đầu năm 2025, Hà Nội chứng kiến nhiều sự kiện chính trị quốc gia lớn, quan trọng. Dòng khiếu kiện từ cơ sở vì thế có lúc dồn dập, nhất là các đoàn đông người tìm cách tập trung ở khu vực Ba Đình và quanh trụ sở các cơ quan Trung ương.
Để đối diện những “ngày nóng”, Ban Tiếp công dân Trung ương chủ động bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo Thanh tra Chính phủ. Các kế hoạch phối hợp phục vụ Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Ất Tỵ, các hội nghị Trung ương, kỳ họp Quốc hội, lễ kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam và kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám – Quốc khánh 2/9 được triển khai sớm. Từ phương án nhân sự, ca kíp trực chiến đến phương án phối hợp khi có tình huống bất thường đều được chuẩn hóa và luyện tập.
Các con số biết nói thể hiện rõ trong 9 tháng: Trụ sở tiếp 3.696 lượt với 9.451 công dân, ghi nhận 3.664 vụ việc, trong đó 1.723 vụ khiếu nại, 441 vụ tố cáo, 1.500 kiến nghị phản ánh. Có 350 đoàn đông người với 4.595 công dân trình bày 346 vụ việc, đa phần là các trường hợp đã qua nhiều cấp xem xét nhưng công dân vẫn tiếp khiếu. So với cùng kỳ 2024, lượt tiếp tăng 35%, lượt người tăng 42,8%, vụ việc tăng 34%, đoàn đông người tăng 70%. Dù cường độ cao, Trụ sở vẫn đảm bảo trật tự tiếp dân, không để nảy sinh điểm nóng tại các thời khắc nhạy cảm.
Trong quý III, Trụ sở tiếp gần 1.200 lượt với 2.881 công dân và xử lý 1.186 vụ việc. Sự giảm mạnh so với cùng kỳ 2024 ở quý III cho thấy tác dụng của tuyên truyền, vận động tại cơ sở và sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng trong những dịp A50, A80. Khi cần thiết, Trưởng ban trực tiếp tiếp các vụ phức tạp tại Hà Nội và tăng cường vào TP Hồ Chí Minh để hạn chế việc công dân kéo ra Thủ đô tiếp khiếu.
Đặc biệt, sau khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, ngày 3/9/2025, Trụ sở lần đầu tiên triển khai tiếp dân trực tuyến với cấp xã, kết nối đến UBND phường Cam Đường (Lào Cai). Cách làm này tiết kiệm thời gian chi phí cho người dân, đồng thời đưa quá trình đối thoại đến gần “điểm phát sinh vụ việc” hơn, khép vòng xử lý ngay từ cơ sở.
Trong 9 tháng, có 102 luật sư tư vấn miễn phí cho 297 lượt công dân và 48 luật gia tư vấn cho 42 lượt công dân. Không khí tiếp dân vì vậy không chỉ là giải thích thủ tục hành chính mà còn là diễn đàn pháp lý mở, ở đó quyền, nghĩa vụ của người dân và trách nhiệm của cơ quan Nhà nước được minh bạch, cặn kẽ.
Bên cạnh đó, từ đầu năm đến hết tháng 9, Ban tiếp nhận 11.688 đơn, đã phân loại xử lý 11.183 đơn, còn 2.048 đơn đang xử lý. Khối lượng việc gia tăng còn đến từ nhiệm vụ theo Quyết định quản lý đơn thư (20/01/2025) về tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn của cá nhân, tổ chức gửi Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các Phó Thủ tướng. Trong 9 tháng, Văn phòng Chính phủ chuyển sang 6.906 đơn, Ban đã xử lý 3.587 đơn, trong đó 1.867 đơn được hướng dẫn hoặc chuyển kiểm tra rà soát, 1.560 đơn lưu theo dõi vì đã từng được hướng dẫn hoặc chuyển trước đó.
Từ thực tiễn 9 tháng, ông Phạm Thế Sự, Phó Trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương nhấn mạnh yêu cầu kép: một mặt tuyệt đối tuân thủ kỷ luật vận hành, mặt khác phải duy trì thái độ phục vụ nhân văn trong mọi tình huống.
Theo ông, kỷ luật ở Trụ sở không phải là “bức tường” hành chính mà là trạng thái sẵn sàng để bất kỳ công dân nào đến cũng được tiếp nhận thông tin, được hướng dẫn đúng thẩm quyền, đúng quy trình, được đối thoại công bằng.
Phó Trưởng Ban nhìn nhận, thành công của 9 tháng có thể đo bằng những con số tiếp dân, số văn bản phát hành và việc giữ ổn định mặt bằng trật tự công cộng trong các thời điểm nhạy cảm, kéo người dân về lại quy trình pháp lý ở địa phương, đồng thời giảm nguy cơ khiếu kiện kéo dài, vượt cấp.
Cũng theo ông Phạm Thế Sự, công cuộc đổi mới phương thức đang mở ra dư địa mới cho hiệu quả tiếp dân. Tiếp dân trực tuyến với cấp xã như điểm cầu Cam Đường (Lào Cai) là một ví dụ. Khi đối thoại diễn ra ở ngay “điểm phát sinh”, vừa giảm gánh nặng di chuyển vừa rút ngắn chu trình xử lý. Tương lai gần, khi nền tảng dữ liệu quốc gia về khiếu nại tố cáo được nâng cấp ổn định và đồng bộ hơn, tiếp dân trực tuyến sẽ không chỉ là giải pháp tình thế, mà trở thành cấu phần thường xuyên của nền hành chính số.
Ba tháng cuối năm 2025 là giai đoạn áp lực cao cho công tác tiếp dân Trung ương, đặc biệt khi Quốc hội bước vào Kỳ họp thứ 10. Để vượt qua “điểm dốc” này, cần tăng cường hiệu quả trên ba trục then chốt: Dữ liệu nhất quán, tiếp dân trực tuyến hiệu quả và trách nhiệm giải quyết tại chỗ.
Trong quý IV, tiếp dân Trung ương áp dụng ba nguyên tắc để nâng cấp mô hình:
• Ổn định kỹ thuật: Tiếp dân trực tuyến cần kết nối mượt, bảo mật tốt và lưu vết đầy đủ. Đồng bộ với Cơ sở dữ liệu quốc gia về KNTC biến phiên trực tuyến thành hồ sơ điện tử tra cứu.
• Quy chế hóa quy trình: Đặt lịch, xác thực người tham gia, phân vai giữa Trụ sở và địa phương, biên bản điện tử đều cần chuẩn hóa, giảm phụ thuộc cá nhân.
• Trách nhiệm người đứng đầu: Trực tuyến bổ trợ lãnh đạo nắm tình hình trước đối thoại. Với vụ phức tạp, Trưởng Ban xuống điểm nóng hoặc tiếp tại TP Hồ Chí Minh.
Ông Phạm Thế Sự, Phó Trưởng Ban tiếp công dân Trung ương, nhấn mạnh: “Giải quyết tại chỗ, đúng thẩm quyền, đến cùng là yêu cầu xuyên suốt.” Ba trục dữ liệu – tiếp dân trực tuyến – trách nhiệm phát huy khi từng vụ việc được định tuyến, hướng dẫn rõ, chuyển thẩm quyền kịp thời.
