(Thanh tra) - Nhìn nhận khách quan, bên cạnh những kết quả đã đạt được, trong quy định pháp luật và thực tiễn thực thi nhiệm vụ, trong lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc mang tính khách quan và chủ quan.
Để khắc phục những khó khăn vướng mắc như đã trình bày ở những số trước, trong thời gian tới, cùng với việc rà soát các quy định pháp luật để sửa đổi, bổ sung, thay thế cho phù hợp với thực tiễn chính quyền địa cấp xã, cần tập trung thực hiện một số giải pháp trọng tâm.
Quan tâm bố trí điểm tiếp công dân thuận lợi, đầu tư cơ sở vật khang trang, trang thiết bị phục vụ công tác tiếp công dân đầy đủ hiện đại, môi trường làm việc văn minh, lịch sự
Qua khảo sát thực tiễn tại một số địa phương cấp xã, chúng tôi nhận thấy còn nhiều địa phương cấp xã chưa thực sự quan tâm đúng mức đến công tác tiếp công dân thông qua việc bố trí địa điểm, phòng tiếp công dân và cơ sở vật chất trang thiêt bị phục vụ cho việc tổ chức tiếp công dân. Trong thời gian tới, người đứng đầu cơ quan đơn vị cần có sự quan tâm hơn nữa đến công tác này. Cần bố trí điểm tiếp công dân bảo đảm khang trang, thuận tiện, có phòng tiếp công dân riêng hoặc trụ sở riêng, trang bị phương tiện và các điều kiện làm việc cần thiết khác như lắp đặt thiết bị tiếp công dân trực tuyến, màn hình camera...
Tại Địa điểm tiếp công dân cần niêm yết đầy đủ nội quy, quy chế tiếp công dân, lịch tiếp công dân, kết quả tiếp công dân, kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo, các văn bản trả lời và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.
Quan tâm đến công tác tiếp công dân không chỉ là việc bố trí địa điểm, đầu tư cơ sở vật chất trang thiết bị phục vụ cho công tác này, mà quan trọng hơn nữa là người đứng cần phải phân công, bố trí cán bộ, công chức có kinh nghiệm, được trang bị, đào tạo, bồi dưỡng về nghiệp vụ, kỹ năng tiếp công dân; có bản lĩnh, am hiểu nhiều về pháp luật, nhất là pháp luật tiếp về tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo làm nhiệm vụ tiếp công dân. Khi làm việc với công dân, nhất là đối với những công dân có trình độ, có sự am hiểu về pháp luật, về thực tiễn công tác (cán bộ về hưu, luật sư…) người iếp công dân không bị lúng túng, và việc hướng dẫn, giải thích mới có tính thuyết phục, tham mưu và xử lý vụ việc dứt điểm.
Về số lượng, cần quan tâm bố trí ít nhất 1 công chức chuyên trách thực hiện nhiệm vụ tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý đơn thư; theo dõi và tham mưu quyết khiếu nại, tố cáo; đối vối những xã, phường có nhiều đơn thư, vụ việc phức tạp có thể bố trí từ 2 đến 3 công chức.
Để người làm công tác tiếp công dân hội tụ đầy đủ các yếu tố theo quy định “là người có phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực chuyên môn, nắm vững chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, am hiểu thực tế, có khả năng vận động, thuyết phục quần chúng, nhiệt tình, bảo đảm yêu cầu về sức khỏe và có trách nhiệm đối với nhiệm vụ được giao”, Thanh tra Chinh phủ cần có kế hoạch xây dựng, đào tạo, bỗi dưỡng cho đội ngũ cán bộ làm nhiệm vụ tiếp công dân hằng năm. Đảm bảo tất cả cán bộ làm công tác tiếp công dân cần phải được đào tạo, bồi dưỡng về kỹ năng, về kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ và phải được trải nghiệm qua thực tế công tác.
Thanh tra Chính phủ cần phối hợp với Bộ Nội vụ, UBND các tỉnh, thành phố thường xuyên mở các lớp bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác tiếp công dân, đồng thời cấp chứng chỉ cho các học viên tham gia lớp bồi dưỡng khi đạt yêu cầu theo khung đào tạo, bồi dưỡng được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Bộ Nội vụ phối hợp với Thanh tra Chính phủ xây dựng quy định cụ thể về tiêu chuẩn khi tuyển dụng cán bộ làm công tác tiếp công dân. Ngoài tiêu chuẩn chung như cán bộ, công chức theo Luật cán bộ, công chức, người được tuyển dụng, công chứcđược phân công, bổ nhiệm vào ngạch “tiếp dân viên” cần đáp ứng một số tiêu chuẩn cụ thể về chuyên môn như tốt nghiệp chuyên ngành Luật; có kinh nghiệm công tác trong các lĩnh vực có liên quan đến luật; có chứng chỉ nghiệp vụ về tiếp công dân, hoặc thanh tra viên…
Thanh tra Chính phủ phối hợp với Bộ Tài chính, Chủ tịch UBND tỉnh cần xây dựng chế độ, chính sách đãi ngộ về vật chất và tinh thần (chế dộ bồi dưỡng, phụ cấp thâm niên, chế độ khen thưởng), về vị trí việc làm (xếp ngạch và ưu tiên nâng ngạch, bổ nhiệm) cho cán bộ làm công tác tiếp công dân.
Trong hoạt động tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, ứng dụng công nghệ thông tin sẽ giúp người thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo được nhanh hơn, kiểm soát được tiến độ công việc của cá nhân, cơ quan Nhà nước trong việc thực hiện trách nhiệm mà họ phải làm; giúp cho việc tiếp công dân, tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo được công khai, minh bạch hơn, từ đó nâng cao hiệu quả tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; giúp cho người dân cũng như cá nhân, cơ quan nhà nước tiết kiểm được thời gian và chi phí đi lại.
Việc ứng dụng công nghệ số, công nghệ thông tin trong tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo cần phải được thực hiện đồng bộ, thống nhất từ Trung ương đến cấp tỉnh và cấp xã.
Để góp phần nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo từ việc ứng dụng ứng dụng công nghệ số, công nghệ thông tin đề nghị Thanh tra Chính phủ sớm hoàn thiện việc nâng cấp, bổ sung Phần mềm cơ sở dữ liệu quốc gia về công tác tiếp công dân, xử lý đơn cho phù hợp với chính quyền địa phương hai cấp.
Bên cạnh đó, đẩy mạnh việc tiếp công dân trực tuyến. Tiếp công dân trực tuyến đã được các địa phương thực hiện, tuy nhiên mới chỉ dừng lại ở Trung ương với cấp tỉnh, cấp tỉnh với cấp huyện. Sau khi kết thúc chính quyền cấp huyện, việc tiếp công dân trực tuyến từ cấp tỉnh với cấp xã chưa được triển khai thực hiện.
Nghiên cứu xây dựng mô hình và quy trình tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo hành chính, tranh chấp đất đai trực tuyến.
Sau chính thực hiện việc sắp xếp bộ máy chính quyền, nắm bắt được những khó khăn của cấp chính quyền địa phương cấp xã trong việc triển khai, thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, Ban Tiếp công dân tỉnh Bắc Ninh đã cử lãnh đạo ban có kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm tác xuống các địa phương có nhu cầu hỗ trợ để trao đối, truyền đạt về những kỹ năng, nghiệp vụ; đồng thời trao đổi, và giải đáp những tình huống, vụ việc cụ thể theo hình thức “cầm tay, chỉ việc”.
Đồng thời, Ban Tiếp công dân tỉnh Bắc Ninh cũng hướng dẫn địa phương hoàn thiện những yêu cầu, quy định về trách nhiệm của Chủ tịch UBND cấp xã trong tổ chức tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo như: Ban hành nội quy, quy chế tiếp công dân, bố trí phòng tiếp công dân, ban hành và niêm yết lịch tiếp công dân, lập và ghi chép sổ tiếp công dân, tiếp nhận đơn thư; lập và quản lý hồ sơ giải quyết khiếu nại, tố cáo…
Đây là một cách làm mới phù hợp, hiệu quả và đáp ứng được những yêu cầu cơ bản trong thời điểm hiện tại cần được triển khai trong thời gian tới.
