(Thanh tra) - Từ một địa bàn vùng sâu còn nhiều khó khăn, xã Yang Mao (Đắk Lắk) hôm nay đang dần khoác lên mình diện mạo mới. Những con đường bê tông phẳng phiu, những ngôi nhà kiên cố, sinh kế ổn định hơn… là thành quả rõ nét từ việc triển khai hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình 1719), trong đó đội ngũ người có uy tín giữ vai trò “cầu nối” quan trọng, đưa chủ trương của Đảng, Nhà nước đi vào cuộc sống.
Điểm tựa niềm tin nơi vùng đất rộng, địa bàn khó
Những ngày này, về xã Yang Mao có thể dễ dàng cảm nhận nhịp chuyển mình của một vùng quê từng nhiều gian khó. Các tuyến đường liên thôn, nội buôn được mở rộng, nhựa hóa, bê tông hóa sạch đẹp; những con đường trước đây “nắng bụi, mưa lầy” nay đã khang trang, thuận tiện cho giao thương, đi lại. Diện mạo nông thôn mới dần hiện hữu, mang theo niềm tin và kỳ vọng của người dân nơi vùng sâu, vùng xa.
Xã Yang Mao được thành lập trên cơ sở hợp nhất hai đơn vị hành chính là xã Yang Mao và xã Cư Drăm, có diện tích tự nhiên hơn 562 km², dân số gần 17.000 người, gồm 19 thôn, buôn. Đây là địa bàn rộng, chủ yếu là rừng núi, điều kiện giao thông còn nhiều hạn chế; đời sống của một bộ phận đồng bào DTTS trước đây gặp không ít khó khăn. Tuy vậy, Yang Mao có lợi thế về quỹ đất, nguồn lao động, cùng truyền thống đoàn kết, thống nhất của cán bộ, đảng viên và Nhân dân.
Trong bối cảnh đó, việc phát huy vai trò của đội ngũ người có uy tín trong đồng bào DTTS được xác định là giải pháp then chốt. Hiện nay, toàn xã có 14 người có uy tín. Dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền, họ trở thành “cầu nối” đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đến với từng thôn, buôn. Bằng uy tín, sự am hiểu phong tục, tập quán và tiếng nói gần gũi, đội ngũ này đã góp phần giải quyết nhiều vấn đề nảy sinh trong cộng đồng, tạo sự đồng thuận và niềm tin trong Nhân dân.
Sự vào cuộc bền bỉ ấy đã mang lại những kết quả rõ nét. Nhiều hộ đồng bào DTTS mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng khoa học – kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao thu nhập. Đến năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều của xã giảm còn 1.822 hộ trên tổng số 3.465 hộ, chiếm 52,58%. Công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát đạt kết quả tích cực với 141 căn được hỗ trợ, hoàn thành 100% kế hoạch; trong đó, Chương trình 1719 hỗ trợ hoàn thành 8 căn nhà ở và đang tiếp tục triển khai thêm 5 căn. Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 100%, tỷ lệ sử dụng điện lưới quốc gia đạt 98,5%.
Khi người có uy tín “nói đi đôi với làm”
Vai trò của người có uy tín ở xã Yang Mao không chỉ dừng lại ở công tác tuyên truyền, vận động, mà được khẳng định bằng những việc làm cụ thể, hiệu quả. Nhiều già làng, trưởng thôn, người có uy tín gương mẫu đi đầu trong phát triển kinh tế gia đình, từ đó lan tỏa tinh thần đổi mới đến cộng đồng.
Buôn Chàm A là một điển hình sinh động. Buôn hiện có 279 hộ với 1.118 nhân khẩu, trong đó người Kinh chiếm hơn một nửa, còn lại là các dân tộc Êđê, Tày, Nùng. Những con đường nội thôn bê tông, nhựa hóa, cổng chào khang trang hôm nay là kết quả của sự chung tay, đồng thuận của người dân, với dấu ấn đậm nét của ông Vũ Văn Vệ (sinh năm 1963, quê Nghệ An), Bí thư Chi bộ buôn Chàm A được Nhân dân tin yêu.
Gắn bó với buôn từ năm 2000, ông Vệ cùng Ban Chi ủy, Ban quản lý buôn kiên trì vận động người dân đóng góp ngày công, vật liệu để mở rộng đường giao thông, cải tạo kênh mương, xây dựng hố rác gia đình, lắp đặt hệ thống chiếu sáng đường làng, ngõ xóm. Sự kiên trì ấy dần tạo nên thói quen mới, nếp sống mới, góp phần làm thay đổi diện mạo buôn làng.
Cùng với sự đồng hành của người có uy tín, Chương trình 1719 đã mang lại “luồng sinh khí” mới cho buôn Chàm A thông qua các chính sách hỗ trợ bò sinh sản, giống cây trồng như mắc ca. Những mô hình này được người dân chăm sóc, phát triển hiệu quả, từng bước tạo sinh kế bền vững. Từ chỗ còn nhiều khó khăn, đến nay toàn buôn không còn nhà tranh; số hộ nghèo, cận nghèo giảm mạnh; đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân ngày càng được nâng lên.
Đáng nói, bản thân ông Vệ cũng là tấm gương điển hình trong phát triển kinh tế hộ gia đình. Với mô hình chăn nuôi kết hợp trồng đa canh lúa, ngô, mì, điều…, gia đình ông có thu nhập ổn định. “Nói cho dân nghe phải làm cho dân thấy”, sự gương mẫu ấy đã tạo niềm tin, động lực để người dân làm theo, cùng nhau vươn lên.
Không chỉ trong phát triển kinh tế, đội ngũ người có uy tín còn tích cực vận động bà con tham gia xây dựng nông thôn mới bằng những việc làm thiết thực như hiến đất làm đường, giữ gìn vệ sinh môi trường, xây dựng nhà vệ sinh, di dời chuồng trại ra xa khu dân cư… Những hành động tưởng chừng nhỏ bé nhưng đã góp phần hình thành nếp sống văn minh, nâng cao chất lượng cuộc sống ở từng thôn, buôn.
Để người có uy tín tiếp tục phát huy vai trò, UBND xã Yang Mao đã triển khai nhiều chính sách quan tâm, chăm lo cả về vật chất lẫn tinh thần. Địa phương thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, cung cấp thông tin thời sự; tạo điều kiện cho các già làng, người có uy tín tham quan, học tập các mô hình kinh tế hiệu quả. Công tác thăm hỏi, tặng quà, biểu dương, khen thưởng được thực hiện kịp thời, qua đó củng cố khối đại đoàn kết các dân tộc.
Theo lãnh đạo UBND xã Yang Mao, đội ngũ người có uy tín đóng góp quan trọng trong việc tuyên truyền, vận động bà con chấp hành chủ trương, chính sách, tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc, giải quyết mâu thuẫn, xóa bỏ hủ tục và xây dựng đời sống văn hóa mới.
Thời gian tới, xã tiếp tục tăng cường phát huy vai trò lực lượng này; đồng thời triển khai hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021–2030, trong đó có Dự án 10 về truyền thông, tuyên truyền, vận động và biểu dương, tôn vinh các điển hình tiên tiến.
