Dự án Trang thiết bị y tế Bệnh viện đa khoa tỉnh (Bệnh viện đa khoa tỉnh Ninh Bình làm chủ đầu tư), hiện còn 419 triệu đồng vốn đầu tư công tạm ứng quá hạn chưa thu hồi. Ảnh: TH

Qua thanh tra, đoàn thanh tra đã kết luận, tính đến cuối năm 2023, tỉnh Ninh Bình là chủ sở hữu vốn Nhà nước tại 6 doanh nghiệp. Trong đó, có một doanh nghiệp đang trong quá trình cổ phần hóa là Công ty TNHH MTV Bình Minh.

Kết quả kinh doanh năm 2023 cho thấy, 2 doanh nghiệp kinh doanh không có lợi nhuận, chịu lỗ gồm: Công ty CP Nước sạch và Vệ sinh nông thôn tỉnh Ninh Bình có vốn đầu tư của chủ sở hữu hơn 448 tỷ đồng, trong đó vốn Nhà nước chiếm hơn 424 tỷ đồng. Năm 2023, công ty tiếp tục thua lỗ với khoản lỗ hơn 25,7 tỷ đồng, nâng tổng số lỗ lũy kế đến ngày 31/12/2023 lên hơn 211 tỷ đồng.

Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình Thủy lợi tỉnh Ninh Bình có vốn đầu tư của chủ sở hữu hơn 2.105 tỷ đồng. Năm 2023, công ty này không có lợi nhuận, với tổng doanh thu và thu nhập khác đạt hơn 83,5 tỷ đồng, tổng chi phí cũng hơn 83,5 tỷ đồng, lợi nhuận thực hiện bằng 0 đồng.

Ngoài vấn đề thua lỗ của một số doanh nghiệp Nhà nước, Thanh tra Bộ Tài chính cũng chỉ ra nhiều bất cập trong đầu tư công tại Ninh Bình. Năm 2023, có 70 dự án phải điều chỉnh thời gian thực hiện, trong đó: 13 dự án phải điều chỉnh cả thời gian thực hiện và tổng mức đầu tư; 43 dự án chỉ điều chỉnh thời gian thực hiện; 14 dự án phải giảm tổng mức đầu tư.

Bên cạnh đó, việc quyết toán dự án đầu tư cũng tồn tại nhiều vấn đề nghiêm trọng. Đến hết năm 2023, có 301 dự án vi phạm thời gian quyết toán với tổng mức đầu tư lên tới 5.692 tỷ đồng.

Đặc biệt, tính đến 27/11/2024, còn 19 dự án của 9 chủ đầu tư chưa thực hiện thu hồi vốn đầu tư công tạm ứng quá hạn với số tiền lên đến hơn 33 tỷ đồng, gây ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công và làm chậm tiến độ hoàn thành các dự án.

Đơn cử, tại dự án Trang thiết bị y tế Bệnh viện đa khoa tỉnh (Bệnh viện đa khoa tỉnh Ninh Bình làm chủ đầu tư), hiện còn 419 triệu đồng vốn đầu tư công tạm ứng quá hạn chưa thu hồi (năm phát sinh 2013), với lý do: Trong quá trình tiếp nhận thiết bị của dự án có 1 hệ thống thiết bị chức năng tim gắng sức và công năng phổi do nhà thầu nhập sai cấu hình nên phải trả lại đang chờ nhà thầu cung cấp nên chưa hoàn thành được hồ sơ thanh toán tạm ứng gói thầu giám sát lắp đặt thiết bị, đồng thời hợp đồng kiểm toán chưa đủ hồ sơ thanh toán hoàn ứng.

Tại dự án Đầu tư cơ sở hạ tầng hang động Tràng An (do Sở Du lịch Ninh Bình làm chủ đầu tư), hiện còn 6,853 tỷ đồng vốn đầu tư công tạm ứng quá hạn chưa thu hồi (năm phát sinh 2005-2012), với nguyên nhân: Đã hết thời gian thực hiện dự án; Hội đồng giải phóng mặt bằng (GPMB) huyện Gia Viễn chưa hoàn thiện hồ sơ chi trả cho các hộ dân để thu hồi tạm ứng, đơn vị đã lập xong hồ sơ điều chỉnh nhưng chưa được phê duyệt và dự án đã dừng triển khai thực hiện.

Đối với giá trị tạm ứng GPMB 6,135 tỷ đồng (GPMB tại huyện Gia Viễn): Trong quá trình thực hiện dự án nguồn kinh phí tạm ứng GPMB quá hạn chưa thu hồi theo quy định trên tồn đọng tại các quyết định phê duyệt phương án đền bù GPMB đã được cấp ngân sách nhưng do có một số hộ dân chưa nhận tiền, kiến nghị giá bồi thường thấp; hội đồng GPMB các địa phương đã sử dụng nguồn kinh phí này để chuyển sang chi trả cho các hộ dân tại các quyết định phê duyệt phương án đền bù GPMB khác trong cùng dự án, cùng địa bàn, cùng hội đồng đền bù nhưng chưa được ngân sách bố trí vốn, đây là giải pháp để có mặt bằng cho nhà thầu tiếp tục triển khai thi công đáp ứng tiến độ dự án.

Đối với số dư tạm ứng 716,9 triệu đồng (di chuyển đường dây điện 220kv): Nhà thầu Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Toàn Đức thuộc Liên danh Công ty Cổ phần Đầu tư xà xây dựng Toàn Đức và Công ty Cổ phần Xây dựng và thương mại Sao Vàng, đến nay nhà thầu Toàn Đức đã giải thể.

Hay như tại dự án Mở rộng Quốc lộ 1 A đoạn tránh TP Ninh Bình (Đường 477 kéo dài) do Sở Giao thông Vận tải (nay là Sở Xây dựng tỉnh Ninh Bình) làm chủ đầu tư, hiện còn 262 triệu đồng vốn đầu tư công tạm ứng quá hạn (năm phát sinh 2011) chưa thu hồi được bởi lý do: Do quá trình thực hiện dự án đã lâu, công tác quản lý hồ sơ quản lý chưa đồng bộ nên chứng từ hoàn ứng số kinh phí trên bị thất lạc.

Như vậy, có thể thấy, việc chậm trễ thu hồi vốn đầu tư công tạm ứng quá hạn của tỉnh Ninh Bình có nguy cơ dẫn đến việc thất thu ngân sách.