Toàn cảnh buổi công bố kết luận thanh tra. Ảnh: HY

Tham dự buổi công bố còn có ông Phan Quang Cương, Phó Trưởng đoàn và các thành viên; ông Lê Anh Dũng, Chủ tịch UBND huyện Nghi Xuân; đại diện hộ thủ nhang - ông Nguyễn Sỹ Quý, Nguyễn Sỹ Hóa; đại diện các sở, ngành: Văn hoá Thể thao và Du lịch (VHTT&DL), Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường, Tài chính, Tư pháp, Công an tỉnh.

Phó Chánh Thanh tra Kiều Ngọc Tuấn thông qua chương trình, nội dung buổi công bố quyết định. Ảnh: Hải Yến

Tại buổi làm việc, ông Phan Quang Cương, Phó Trưởng đoàn đọc toàn văn nội dung Kết luận thanh tra số 07/KL-UBND ngày 5/1/2024 của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh về thanh tra công tác quản lý và tổ chức các hoạt động tại Di tích Quốc gia đền Chợ Củi, xã Xuân Hồng, huyện Nghi Xuân.

Sau khi nghe nội dung kết luận về thanh tra công tác quản lý và tổ chức các hoạt động tại Di tích Quốc gia đền Chợ Củi, ông Lê Anh Dũng, Chủ tịch UBND huyện cho biết: UBND huyện Nghi Xuân nghiêm túc tiếp thu các nội dung tại Kết luận thanh tra số 07/KL-UBND ngày 5/1/2024 của Chủ tịch UBND tỉnh.

Chủ tịch UBND huyện Nghi Xuân Lê Anh Dũng khẳng định sẽ nghiêm túc thực hiện những kiến nghị, xử lý sau kết luận thanh tra. Ảnh: HY

“Những tồn tại, hạn chế mà đoàn thanh tra chỉ ra rất xác đáng, huyện xin rút kinh nghiệm để chấn chỉnh tăng cường công tác quản lý và triển khai thực hiện hiệu quả nhiệm vụ quản lý trong thời gian tới. Trên cơ sở các nội dung kết luận thanh tra đã nêu, sẽ nghiêm túc thực hiện những kiến nghị, xử lý sau thanh tra, cũng như chỉ đạo các đơn vị nghiêm túc xây dựng kế hoạch thực hiện kết luận thanh tra, báo cáo kết quả đúng thời hạn theo yêu cầu”, ông Dũng khẳng định.

Như Báo Thanh tra đã thông tin trước đó, Di tích đền Chợ Củi được Bộ VHTT&DL xếp hạng Di tích Lịch sử kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia.

Đền Chợ Củi là công trình kiến trúc độc đáo, cổ kính được khởi dựng từ thời nhà Lê Sơ, tọa lạc dưới chân núi Ngũ Mã bên bờ sông Lam thuộc xã Xuân Hồng, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh.

Thời kỳ trước năm 2013, đền Chợ Củi hoạt động theo tín ngưỡng tự phát của người dân, do UBND xã Xuân Hồng và một số hộ dân xung quanh khu vực đền tự quản lý.

Năm 2014, UBND tỉnh ban hành quyết định phê duyệt Đề án Quản lý và Tổ chức các hoạt động tại Di tích đền Chợ Củi. Tuy nhiên, tổ chức bộ máy, hoạt động của ban quản lý (BQL) mang tính chất kiêm nhiệm, không được giao biên chế, chưa phát huy được vai trò trách nhiệm trong công tác quản lý. Công tác điều hành tại đền còn mang tính cá nhân, gia đình; nguồn thu chưa được kiểm soát trong thời gian dài. Cơ sở hạ tầng chưa được đầu tư thích đáng; công tác quản lý kinh doanh, dịch vụ còn lộn xộn làm mất mỹ quan, mất an toàn và ảnh hưởng đến việc thu hút du khách.

Ông Phan Quang Cương, Phó Trưởng đoàn đọc toàn văn nội dung Kết luận thanh tra số 07/KL-UBND ngày 5/1/2024 của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh. Ảnh: HY

Năm 2023, trên cơ sở đề xuất của UBND huyện Nghi Xuân, UBND tỉnh có quyết định thành lập BQL dịch vụ công ích và các điểm du lịch huyện Nghi Xuân trên cơ sở tổ chức lại BQL Khu du lịch Xuân Thành và các công trình công cộng với BQL Di tích đền Chợ Củi.

Tuy nhiên, ngay sau khi thành lập, BQL đã nhiều lần tổ chức làm việc với gia đình thủ nhang (ông Nguyễn Sỹ Quý, Nguyễn Sỹ Hóa) để bàn giao nội tự cho BQL thực hiện việc quản lý, khai thác và phát huy giá trị di tích theo đúng quy định hiện hành nhưng không được hợp tác.

Trước thực trạng trên, UBND tỉnh đề nghị thanh tra công tác quản lý và tổ chức các hoạt động tại Di tích Quốc gia đền Chợ Củi từ ngày 18/5/2023 đến ngày 31/7/2023.

Kết luận thanh tra số 07/KL-UBND của UBND tỉnh ngày 5/1/2024 cho thấy, từ năm 2014 đến 2023, BQL Di tích đền Chợ Củi không thể hiện được vai trò quản lý, không thực hiện đúng chức năng nhiệm vụ như trong đề án được UBND tỉnh phê duyệt, công tác quản lý tại di tích còn nhiều bất cập.

Trong quá trình hoạt động, BQL chưa đảm bảo công tác quản lý về nhân sự tham gia các tổ tại di tích. Cụ thể: Tổ nội tự gồm 5 người nhưng thực tế số người làm việc là 24 người; tổ giữ xe gồm 5 người nhưng thực tế là 23 người. Ngoài ra, phân công nhiệm vụ chưa kịp thời, không thực hiện đầy đủ việc ký hợp đồng lao động và các chế độ đối với người lao động...

BQL Di tích đền Chợ Củi là đơn vị sự nghiệp có thu nhưng trong quá trình hoạt động, hằng năm, đơn vị chưa lập dự toán và báo cáo quyết toán tài chính; sổ sách và chứng từ kế toán chưa thực hiện đầy đủ theo quy định.

Việc thu và sử dụng tiền công đức của gia đình thủ nhang ông Nguyễn Sỹ Quý, theo thống kê của gia đình, tổng số tiền công đức thu được từ năm 2014 đến hết 31/12/2022 là 37,124 tỷ đồng. Số tiền này gia đình thủ nhang sử dụng nộp công đức vào tài khoản của BQL từ năm 2014 đến hết 31/12/2022 là 17,9 tỷ đồng, chi phục vụ tại đền 18,717 tỷ đồng.

Việc gia đình thủ nhang (ông Nguyễn Sỹ Quý, ông Nguyễn Sỹ Hóa) toàn quyền quản lý tất cả tiền công đức hằng năm mà không có sự tham gia của BQL di tích, chính quyền địa phương trong giám sát nguồn thu công đức, không được kiểm kê đóng nộp kịp thời vào tài khoản của BQL di tích là chưa đảm bảo quy định, dẫn đến BQL, chính quyền địa phương không nắm được số liệu thực tế khoản thu này (phụ thuộc vào số liệu do gia đình thủ nhang kê khai)...

Di tích đền Chợ Củi được công nhận di tích lịch sử, văn hoá cấp quốc gia đã đáp ứng nhu cầu văn hoá tâm linh của nhân dân cả nước. Ảnh: HY

Sở VHTT&DL, UBND huyện Nghi Xuân và các tổ chức, cá nhân liên quan kiểm điểm theo thẩm quyền và làm rõ trách nhiệm đối với các tồn tại, hạn chế đã được chỉ ra trong các nội dung trên.

Đối với công tác tổ chức quản lý tại khu di tích: Giao UBND huyện Nghi Xuân chủ trì, phối hợp với các sở, ngành có liên quan xây dựng và ban hành Quy chế Quản lý phù hợp, hiệu quả. Đến hết ngày 5/1/2024, chấm dứt việc khoán công tác quản lý tiền công đức của đền Chợ Củi cho hộ gia đình thủ nhang; thành lập hội đồng quản lý, kiểm kê hằng ngày hoặc hằng tuần và nộp tiền công đức vào ngân sách để thực hiện quản lý thu, chi theo đúng quy định pháp luật.

Đối với các gia đình thủ nhang phải chấm dứt việc chiếm hữu, quản lý khu vực nội tự của đền Chợ Củi, bàn giao cho BQL dịch vụ công ích và các điểm du lịch huyện Nghi Xuân chậm nhất là ngày 15/1/2024.

Đối với khoản tiền công đức còn thiếu đến 31/12/2022 của hộ gia đình thủ nhang còn lại 1.750 triệu đồng yêu cầu hộ thủ nhang (ông Nguyễn Sỹ Quý) nộp vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh.

UBND huyện Nghi Xuân thu hồi số tiền chi sai chế độ lương và phụ cấp của các đối tượng với số tiền 143.055.300 đồng và số tiền khoán công tác phí năm 2018 chi sai quy định 12 triệu đồng, nộp vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh.