Trước tình trạng đất rừng của khu bảo tồn bị lấn chiếm, mua bán trái phép, chính quyền địa phương phải cắm biển cảnh báo. Ảnh: N.Sơn

Xây dựng công trình trái phép trên đất rừng

Như Báo Thanh tra đã phản ánh, Kết luận thanh tra số 14/KL-TTr của Thanh tra tỉnh BR-VT về công tác quản lý, sử dụng diện tích đất được giao cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân nhận khoán đất rừng tại Khu Bảo tồn đã chỉ ra những sai phạm trong việc giao khoán không đúng đối tượng, giao khoán đất vượt hạn mức so với quy định.

Kết luận thanh tra còn chỉ ra có 6 tổ chức và 8 cá nhân nhận khoán trong quá trình thực hiện hợp đồng đã có các hành vi như xây nhà, công trình khác trên đất, trồng cây nông nghiệp lâu năm (cây ăn trái) hoặc để cho đối tượng bên ngoài vào lấn chiếm đất nhận khoán để trồng cây, xây nhà. Đây là hành vi vừa vi phạm pháp luật về đất đai theo quy định tại Khoản 1 và 3, Điều 12 Luật Đất đai năm 2013, vừa là hành vi vi phạm hợp đồng của bên nhận khoán trong việc bảo vệ rừng theo hợp đồng giao khoán.

Hiện nay, một số đối tượng (không phải đối tượng nhận giao khoán) lấn chiếm xây dựng nhà trên đất của các hộ nhận giao khoán, đã được UBND xã Bình Châu lập biên bản vi phạm, nhưng chưa được giải quyết dứt điểm. Đồng thời, việc thu hồi đất đối với hộ gia đình, cá nhân có hành vi vi phạm về pháp luật đất đai thuộc UBND cấp huyện. Do đó, cần phải giao UBND huyện Xuyên Mộc xử lý dứt điểm hành vi vi phạm pháp luật đất đai…

Qua thanh tra cũng cho thấy, có 14 trường hợp các đối tượng nhận khoán vi phạm hợp đồng giao khoán đã được BQL Khu Bảo tồn lập biên bản xử lý. Tuy nhiên, đến nay, BQL Khu Bảo tồn không kiên quyết xử lý, chấm dứt và thanh lý hợp đồng theo thẩm quyền đối với các hợp đồng có vi phạm.

Mặt khác, có 41 trường hợp trồng cây không đúng mục đích, vi phạm hợp đồng khoán, nhưng BQL Khu Bảo tồn không xử lý để làm cơ sở cho việc chấm dứt hợp đồng khoán.

Theo quy định tại điểm b, Khoản 2, Điều 7 và điểm d, e, Khoản 2, Điều 8 Nghị định số 01-CP; điểm e, Khoản 1, Điều 9 Nghị định số 168/2016/NĐ-CP, thì BQL Khu Bảo tồn có trách nhiệm chấm dứt hợp đồng trong trường hợp bên nhận khoán vi phạm hợp đồng khoán. Như vậy, việc chưa xem xét xử lý đối với các trường hợp vi phạm thuộc trách nhiệm của Giám đốc BQL Khu Bảo tồn.

Bên cạnh đó, kết luận thanh tra cũng chỉ ra, BQL Khu Bảo tồn vẫn chưa thực hiện rà soát nội dung này đối với 350 hợp đồng giao khoán được ký trong thời điểm Nghị định số 01-CP có hiệu lực, để thực hiện việc chấm dứt hợp đồng đối với các đối tượng có vi phạm theo quy định. Như vậy, trách nhiệm thuộc Giám đốc BQL Khu Bảo tồn giai đoạn năm 2017 đến nay…

Theo Báo cáo số 152/BC-KBT-QLBVR ngày 11/6/2020 của BQL Khu Bảo tồn, thì hiện nay, UBND huyện Xuyên Mộc đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 11 hộ dân chồng lấn diện tích 19.215,98m² đất BQL Khu Bảo tồn đã giao khoán cho 3 tổ chức, cá nhân…

Căn nhà xây dựng trái phép trên đất rừng của Khu Bảo tồn thiên nhiên Bình Châu - Phước Bửu. Ảnh: N.Long

Thanh lý hợp đồng đối với các đối tượng vi phạm hợp đồng khoán

Trước những sai phạm nêu trên, Chủ tịch UBND tỉnh BR-VT chỉ đạo, yêu cầu BQL Khu Bảo tồn căn cứ nội dung Kết luận thanh tra số 14/KL-TTr của Thanh tra tỉnh để thực hiện xử lý và thanh lý hợp đồng đối với các đối tượng vi phạm hợp đồng khoán trong việc trồng cây không đúng mục đích và việc xây nhà, công trình khác trên đất nông nghiệp hoặc để cho đối tượng bên ngoài vào lấn chiếm đất nhận khoán để trồng cây, xây nhà.

Tiến hành rà soát, phân loại đối tượng khoán, nội dung nhận khoán theo quy định tại Điều 10 Nghị định số 168/2016/NĐ-CP ngày 27/12/2016 của Chính phủ quy định về khoán rừng, trong đó xem xét xử lý các trường hợp giao khoán hợp đồng không đúng đối tượng, không đúng hạn mức diện tích nhận khoán.

Chủ tịch UBND tỉnh giao UBND huyện Xuyên Mộc chủ trì, phối hợp với BQL Khu Bảo tồn, UBND xã Bình Châu căn cứ nội dung kết luận thanh tra để xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai theo quy định.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) kiểm tra, làm rõ việc trước đây BQL Khu Bảo tồn vào thời điểm xây dựng tường rào bảo vệ rừng đặc dụng nhưng đến khu vực diện tích nhận giao khoán của ông Đặng Thanh Minh (đại diện cho 6 cá nhân cùng nhận khoán) thì có một phần diện tích 5.900m² đưa ra bên ngoài tường rào, để xử lý theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, Chủ tịch UBND tỉnh giao Giám đốc Sở NN&PTNT theo thẩm quyền tổ chức xử lý trách nhiệm đối với Giám đốc BQL Khu Bảo tồn qua các thời kỳ về việc ký hợp đồng giao khoán, việc thực hiện hợp đồng giao khoán, việc chấm dứt và thanh lý hợp đồng khoán.

Chủ tịch UBND tỉnh cũng chỉ đạo Giám đốc BQL Khu Bảo tồn xử lý trách nhiệm đối với viên chức tham mưu trong việc giao khoán không đúng đối tượng và các sai sót khác có liên quan.

Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Sở NN&PTNT, UBND huyện Xuyên Mộc kiểm tra việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của UBND huyện Xuyên Mộc cho các hộ gia đình chồng lấn đất đã giao cho BQL Khu Bảo tồn quản lý.