(Thanh tra) - Phúc đáp Văn bản số 1387/UBND-BTCD ngày 7 tháng 4 năm 2024 của Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận về việc đề nghị hướng dẫn những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện các quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo, sau khi nghiên cứu, Thanh tra Chính phủ có ý kiến như sau:
1. Về trường hợp người khiếu nại là cá nhân chết hoặc mất năng lực hành vi dân sự đang trong quá trình giải quyết khiếu nại nhưng chưa có người đại diện hợp pháp
Tại khoản 4 Điều 5 Nghị định số 124/2020/NĐ-CP ngày 19 tháng 10 năm 2020 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Khiếu nại đã quy định: “Người khiếu nại đang thực hiện việc khiếu nại bị chết mà quyền, nghĩa vụ của người đó được thừa kế theo quy định của pháp luật thì người thừa kế có quyền khiếu nại; người thừa kế khi khiếu nại phải xuất trình với cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại giấy tờ để chứng minh quyền thừa kế của mình. Người thừa kế có thể tự mình khiếu nại hoặc ủy quyền cho luật sư, trợ giúp viên pháp lý hoặc người khác có năng lực hành vi dân sự đầy đủ thực hiện việc khiếu nại trường hợp có nhiều người thừa kế thì những người đó có quyền ủy quyền cho một người một trong những người thừa kế hoặc luật sư trợ giúp viên pháp lý hoặc người khác có năng lực hành vi dân sự đầy đủ thực hiện việc khiếu nại.
Như vậy, việc người khiếu nại chết đang trong quá trình giải quyết khiếu nại được áp dụng theo quy định tại khoản 4 Điều 5 của Nghị định số 124/2020/NĐ-CP ngày 19 tháng 10 năm 2020. Theo quy định này thì người thừa kế theo quy định của pháp luật có đầy đủ quyền, nghĩa vụ của người khiếu nại trước đó.
Đối với trường hợp đang trong quá trình giải quyết khiếu nại, người khiếu nại mất năng lực hành vi dân sự thì người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại có thể tạm dừng việc giải quyết cho đến khi xác định người đại diện hợp pháp.
2. Trường hợp trong quá trình giải quyết khiếu nại, người khiếu nại không thực hiện nghĩa vụ cung cấp thông tin, tài liệu, không đến làm việc với người giải quyết khiếu nại, người được giao nhiệm vụ xác minh thì có giải quyết tiếp không
Theo điểm b khoản 2 Điều 12 của Luật Khiếu nại thì người khiếu nại có nghĩa vụ trình bày trung thực sự việc, đưa ra chứng cứ về tính đúng đắn, hợp lý của việc khiếu nại; cung cấp thông tin, tài liệu liên quan cho người giải quyết khiếu nại; chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung trình bày và việc cung cấp thông tin, tài liệu đó.
Tuy nhiên, trên thực tiễn giải quyết khiếu nại có trường hợp người khiếu nại nhận được yêu cầu cung cấp thông tin, tài liệu nhưng cố tình không cung cấp, thậm chí còn không tham gia đối thoại nhưng xuất phát từ quyền của người khiếu nại và trách nhiệm giải quyết khiếu nại cơ quan Nhà nước nên vụ việc khiếu nại vẫn được giải quyết dựa trên những thông tin, tài liệu mà người giải quyết khiếu nại thu thập được.
3. Về việc ban hành văn bản hướng dẫn lưu đơn
Việc Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận ban hành văn bản hướng dẫn lưu đơn của công dân trong các trường hợp được quy định tại Điều 28 của Thông tư số 05/2021/TT-TTCP để thực hiện thống nhất trên địa bàn tỉnh thuộc thẩm quyền của Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận.
4. Một số vấn đề khác
Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận có đề nghị giải đáp một số vấn đề như: trong quá trình giải quyết khiếu nại, nội dung vụ việc khiếu nại có liên quan và phụ thuộc vào kết quả giải quyết của cơ quan khác (cơ quan điều tra, giám định, định giá, tòa án…); việc cơ quan, tổ chức có quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khiếu nại nhưng đang trong quá trình giải quyết khiếu nại thì bị chia tách, sáp nhập, giải thể chưa có cơ quan, tổ chức, cá nhân kế thừa quyền, nghĩa vụ trong vụ việc khiếu nại…Qua nghiên cứu cho thấy, đây là những tình huống giả định, không có vụ việc cụ thể nên Thanh tra Chính phủ không có cơ sở để hướng dẫn.
