Một D.A xây dựng nhà ở nằm mặt tiền phố Đội Cấn và Liễu Giai trên địa bàn quận Ba Đình đang “quây rào” để đấy. Ảnh: Đinh Lê

500 D.A đang quây rào

Theo thống kê, địa bàn TP Hà Nội hiện có khoảng 500 D.A đã được phê duyệt, giao đất nhưng đang quây rào để đấy hoặc triển khai chậm tiến độ hoặc khi sử dụng thì sai mục đích gây lãng phí nguồn tài nguyên đất.

Cụ thể: Quận Nam Từ Liêm có 53 D.A thuộc 10 phường được TP giao đất, cho thuê đất cho các tổ chức nhưng chậm triển khai, chậm giải phóng mặt bằng (GPMB). Trong đó, có 31 D.A (khoảng 70 ha đất) đang quây rào... Nhiều D.A còn biến tướng, sử dụng sai mục đích, gây thất thu ngân sách, khiến người dân bức xúc, như: Trung tâm Quỹ đất quận Nam Từ Liêm bàn giao đất cho Tập đoàn Kinh Bắc xây dựng khách sạn 5 sao với diện tích 70.000m² tại phường Mễ Trì đã quá 24 tháng kể từ khi có quyết định đầu tư nhưng vẫn chưa thực hiện xây dựng hạ tầng kỹ thuật; Cty Tu tạo và Phát triển Nhà Hà Nội được giao D.A ô đất cây xanh đô thị và ô đất NT trong Khu Đô thị Mễ Trì Hạ với diện tích 10.000m² cũng trong tình trạng tương tự, từ khi trao quyết định đầu tư vẫn chưa xây dựng hạ tầng kỹ thuật; Trường Mầm non tư thục Vườn Xanh ô NT tại Mỹ Đình 1 là D.A xin thuê đất để đầu tư xây dựng trường mầm non tư thục với diện tích hơn 4.000m², tuy nhiên kể từ thời điểm nhận mặt bằng năm 2009, chủ đầu tư mới chỉ xây tường bao xung quanh.

Tại quận Ba Đình, theo số liệu của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, hiện có ít nhất 9 D.A chậm tiến độ triển khai từ 9 - 13 năm. Tuy nhiên, báo cáo của UBND quận chỉ nêu 5 D.A.

Điển hình là D.A có diện tích 9.771m² đất được TP giao từ năm 1998 tại khu vực ao Út Tu, phường Cống Vị cho Cty Cổ phần Tập đoàn Ba Đình xây dựng nhà ở để bán; D.A rộng gần 3.000m² đất được TP giao từ năm 1999 tại khu vực hồ Thương binh, phường Kim Mã, hay khu đất số 9 - 11 Nguyễn Chí Thanh...

Quận Tây Hồ cũng có 20 D.A chậm triển khai. Trong đó, UBND quận đã có văn bản trình UBND TP thu hồi 3 D.A, đề xuất Sở Tài nguyên và Môi trường thanh tra 9 D.A, còn lại 8 D.A vẫn chưa được thanh tra, kiểm tra. Lý do 3 D.A này bị UBND quận có văn bản kiến nghị là: Các khu đất sau khi bàn giao, các đơn vị chỉ thực hiện một phần diện tích, còn lại để hoang hóa cũng không có biện pháp quản lý chống lấn chiếm. Đó là Cty TNHH Nhà nước MTV Công viên cây xanh Hà Nội thuê hơn 31.000m² từ năm 1999 tại số 17 và 19 Thụy Khuê vào mục đích sản xuất nhưng D.A không triển khai. Năm 2014, UBND TP đã quyết định thu hồi 1.400m² tại khu đất này giao lại cho Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh để quản lý, sử dụng vào mục đích quốc phòng. Tuy nhiên, sau GPMB, diện tích còn lại hiện nay Cty TNHH Nhà nước MTV Công viên cây xanh Hà Nội hầu hết vẫn là khu đất bỏ hoang, chỉ có một phần diện tích nhỏ sử dụng để ươm cây xanh. D.A Khu an dưỡng, nhà nghỉ câu lạc bộ, văn phòng Cty do Tổng Cty Hàng hải Việt Nam được giao đất tại tổ 27, cụm 4, phường Nhật Tân từ năm 2002; D.A bãi đỗ xe chuyên dùng tại cụm 7, phường Phú Thượng do Cty TNHH Nhà nước MTV Môi trường Đô thị Hà Nội làm chủ đầu tư được giao đất từ năm 2007 đến nay vẫn chưa đầu tư.

Tại địa bàn quận Hai Bà Trưng và Cầu Giấy cũng có nhiều tổ chức vi phạm quy định về đất, giao đất nhưng không triển khai hoặc sử dụng sai mục đích. Quận Hai Bà Trưng có 382 tổ chức đang sử dụng 476 thửa đất, trong đó có 46 tổ chức sử dụng đất có dấu hiệu vi phạm Luật Đất đai. Quận Cầu Giấy có 24 D.A vi phạm, chậm triển khai từ 12 - 24 tháng kể từ khi bàn giao mặt bằng, trao quyết định đầu tư gây bức xúc trong dư luận.

Những hệ lụy…

Đánh giá về tình trạng tổ chức được giao đất, thuê đất không triển khai hoặc chậm triển khai, các địa phương đều cho rằng có nhiều nguyên nhân cả khách quan và chủ quan. Ngoài các văn bản hướng dẫn, ban hành chậm, nhiều thay đổi, nội dung khó triển khai trong điều kiện thực tiễn (Luật Đất đai, Luật Xây dựng, Luật Đầu tư) còn do tình hình kinh tế khó khăn, thị trường bất động sản trầm lắng, nguồn vốn đầu tư giảm.

Trong khi công tác quản lý còn hạn chế đã vô hình chung gây khó khăn chồng chất cho việc triển khai D.A mới. Lãnh đạo các phường, quận, nơi có D.A hầu hết đều cho rằng, tình trạng nhiều D.A “treo” đã gây khó khăn chính quyền cơ sở trong việc vận động các hộ dân bàn giao mặt bằng để triển khai các D.A mới. Trên thực tế, việc triển khai công tác GPMB không hề đơn giản, có D.A lực lượng chức năng phải tổ chức cưỡng chế, nhưng sau khi mặt bằng được bàn giao cho chủ đầu tư lại bỏ không, trong khi người dân rất thiếu đất sản xuất…

Việc chậm thực hiện D.A đã tác động không nhỏ đến tình hình an ninh trật tự trên địa bàn, khiến khiếu nại, tố cáo về đất đai gia tăng.

Đinh Lê