Sau năm 2000, ngành Thanh tra Việt Nam tham gia tích cực vào tiến trình hợp tác quốc tế và khu vực, đồng thời đưa các quan hệ quốc tế đã được thiết lập đi vào chiều sâu, ổn định và bền vững; đẩy mạnh hơn nữa hoạt động kinh tế đối ngoại, hội nhập kinh tế quốc tế sâu hơn và đầy đủ hơn với các thể chế kinh tế toàn cầu, khu vực và song phương.

Xuất phát từ thực tế nhu cầu hợp tác quốc tế, ngành Thanh tra đã mở rộng quan hệ hợp tác, xây dựng chương trình, kế hoạch hợp tác quốc tế về thanh tra, chủ động tăng cường quan hệ hợp tác hữu nghị với các cơ quan thanh tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo (KN,TC) và phòng, chống tham nhũng (PCTN) của các nước, các tổ chức quốc tế và khu vực. Các đoàn đại biểu Thanh tra Việt Nam đã trao đổi kinh nghiệm với nhiều nước và tổ chức quốc tế trên thế giới và trong khu vực trên nhiều lĩnh vực như xây dựng thể chế, xây dựng pháp luật về thanh tra, kinh nghiệm hoạt động thanh tra, CTN, giải quyết KN TC…

Trên lĩnh vực hợp tác song phương, từ năm 2006, ngành Thanh tra đã tích cực thực hiện đầy đủ và có hiệu quả các thoả thuận hợp tác đã ký kết với Bộ Giám sát Trung Quốc, Thanh tra Nhà nước Lào, Bộ Quan hệ với Quốc hội - Thượng viện và Thanh tra Campuchia, Cơ quan Thanh tra và Kiểm toán Hàn Quốc, Cơ quan Giám sát Hành chính Ai Cập; ký kết các hiệp định song phương với các nhà tài trợ nước ngoài như: Chính phủ Canada, Chính phủ Đan Mạch, Chính phủ Thuỵ Điển, Bộ Hợp tác phát triển Hà Lan, Bộ Ngoại giao Na Uy và ký kết hiệp định đa phương để thực hiện Dự án (D.A) “Tăng cường năng lực tổng thể ngành Thanh tra giai đoạn 2006 - 2010” và D.A triển khai thực hiện Công ước Liên hợp quốc về CTN.

Năm 2007, 2008, lãnh đạo ngành Thanh tra đã tiến hành các thỏa thuận hợp tác song phương đã ký kết với Bộ Giám sát Trung Quốc, Thanh tra Nhà nước Lào, Cơ quan Thanh tra và Kiểm toán Hàn Quốc, Cơ quan Giám sát hành chính Ai Cập, Cơ quan CTN Indonesia; tổ chức các đoàn đi thăm và làm việc chính thức tại Thuỵ Điển, Hà Lan, Hàn Quốc và Ai Cập, tham dự các chương trình đào tạo nghiệp vụ về thanh tra, kiểm toán và PCTN tại Hàn Quốc và Indonesia.

Việc củng cố và tăng cường quan hệ hợp tác song phương với các cơ quan thanh tra, giám sát, cơ quan giải quyết KN,TC và cơ quan CTN của các nước trong khối ASEAN thông qua việc ký kết các thoả thuận hợp tác về thanh tra, PCTN đang ngày càng phù hợp với xu thế hội nhập của khu vực trong tình hình hiện nay. Đặc biệt, việc thực hiện các thỏa thuận hợp tác song phương với Trung Quốc, Lào, Campuchia được phía bạn đánh giá cao, góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị truyền thống lâu đời giữa Việt Nam với các nước láng giềng, đồng thời nâng quan hệ hợp tác trong lĩnh vực thanh tra lên tầm cao mới.

Ngoài ra, ngành Thanh tra còn cử các đoàn đi nghiên cứu chính sách, chiến lược CTN tại CHLB Đức và Ba Lan; nghiên cứu kinh nghiệm quản lý tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức tại Singapore; đi học tập và khảo sát tại Trung Quốc, Singapore và Malaysia; đón tiếp các đoàn Đại sứ Trung Quốc, Hoa Kỳ, Ai cập…

Đồng thời tổ chức các cuộc đối thoại về PCTN với các nhà tài trợ; hội thảo, hội nghị quốc tế và cử nhiều đoàn đi dự các hội nghị quốc tế; củng cố và tăng cường quan hệ hợp tác song phương với các nước Trung Quốc, Lào, Campuchia, với các cơ quan thanh tra, giám sát, cơ quan giải quyết KN,TC và cơ quan CTN của các nước trong khối ASEAN phù hợp với xu thế hội nhập. Công tác đối ngoại được tiến hành trên cơ sở vừa củng cố mối quan hệ sẵn có, vừa mở rộng khả năng hợp tác với các đối tác mới một cách đa dạng và toàn diện hơn.

Bên cạnh việc thực hiện tốt các thỏa thuận song phương, ngành Thanh tra đã tham gia tích cực vào các diễn đàn khu vực và quốc tế về thanh tra và PCTN như Tổ chức Thanh tra châu Á (AOA), Sáng kiến CTN Khu vực châu Á - Thái Bình Dương của ADB/OECD, diễn đàn hợp tác đa phương ASEAN và đặc biệt là tổ chức thành công các sự kiện do Thanh tra Chính phủ đảm trách trong năm APEC Việt Nam 2006.

Hoạt động hợp tác đa phương trong khu vực và quốc tế trong thời gian này chủ yếu tập trung trong lĩnh vực PCTN, được bạn bè quốc tế ghi nhận, nhất là thực hiện cơ chế báo cáo quốc gia và đăng cai tổ chức đối thoại với các nhà tài trợ.

Trong khuôn khổ của APEC, lãnh đạo ngành Thanh tra đã cử các đoàn đại biểu tham dự tất cả các cuộc họp của Ban Đặc trách về PCTN và đảm bảo minh bạch APEC tại Australia và bảo vệ thành công D.A tổ chức hội thảo về CTN và cải cách hành chính trong năm 2008 do APEC tài trợ.

Năm 2009, ngành Thanh tra tiếp tục tham gia tích cực, chủ động vào các hoạt động hợp tác trong khuôn khổ Ban Đặc trách CTN và bảo đảm minh bạch APEC báo cáo đầy đủ tại cuộc họp thứ 8&9 của Ban Đặc trách, tham gia đóng góp ý kiến cho Ban Đặc trách trình Hội nghị Bộ trưởng và Hội nghị Thượng đỉnh các nhà lãnh đạo APEC thông qua, phối hợp với Australia tổ chức thành công hội thảo giới thiệu qui tắc ứng xử trong kinh doanh của APEC tại Hà Nội.

Bên cạnh đó, ngành Thanh tra còn tham gia vào hoạt động của AOA như: Cử các đoàn tham dự các hội nghị của AOA, chuẩn bị và đã tổ chức thành công Hội nghị Thanh tra châu Á lần thứ 10 tại Hà Nội (tháng 4/2007) với sự tham dự của hơn 100 đại biểu trong nước và quốc tế; tham gia tích cực, chủ động vào các hoạt động hợp tác của AOA; tham gia vào các hoạt động chuẩn bị cho việc triển khai thực hiện D.A tăng cường năng lực của AOA do ADB tài trợ; hợp tác với các cơ quan đại diện của các tổ chức quốc tế và tham gia các D.A có sự tài trợ của nước ngoài…

Có thể nói, hoạt động hợp tác quốc tế thời gian qua đã bám sát chủ trương, đường lối của Đảng về công tác đối ngoại, tuân thủ các quy định pháp luật có liên quan, xuất phát từ lợi ích chung của Việt Nam, góp phần củng cố, tăng cường vị thế của Việt Nam nói chung và Thanh tra Việt Nam nói riêng trong khu vực và trên trường quốc tế, dựa trên cơ sở nhu cầu trao đổi, cung cấp thông tin tích cực cho thế giới về những tiến bộ của Việt Nam trong công tác thanh tra, giải quyết KN,TC và PCTN, đồng thời qua đó học hỏi kinh nghiệm, phương pháp và kỹ thuật quản lý, tác nghiệp tiên tiến của các đồng nghiệp quốc tế trong lĩnh vực này; tích cực tuyên truyền và sử dụng các kết quả đầu ra của hoạt động hợp tác quốc tế. Tiếp tục thực thi hiệu quả Công ước Liên hợp quốc về CTN; tổ chức Đối thoại về PCTN lần thứ 13 và hội thảo bên lề Đối thoại.

Kỳ IX: Thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng ngừa tham nhũng

Phương Hiếu (Ghi)