Ông Lê Văn Ánh, Phó Chánh Thanh tra tỉnh Quảng Ninh. Ảnh: Thế Lữ

+ Đối với cán bộ thanh tra được phân công nhiệm vụ tiếp dân, giải quyết KN, TC, việc gì là quan trọng nhất, theo ông?

- Giải quyết KN, TC là thuyết phục người dân, thuyết phục không phải là mê hoặc họ mà là giải thích cho họ những quy định của pháp luật, những đặc thù của vùng miền, chỉ cho họ cái đúng, cái sai. Từ đó họ có thái độ đúng trước bản chất của sự việc. Để có được một kết quả tâm phục, khẩu phục thì cán bộ thanh tra luôn đặt mình vào hoàn cảnh của công dân, trước hết phải thông cảm với họ những bức xúc, phải luôn luôn lắng nghe, cần có thêm thông tin từ nhiều chiều càng tốt, từ đó mới hiểu được đầy đủ của sự việc và có giải pháp đúng. Một kết luận thanh tra có sức thuyết phục lớn chính là sự hài lòng của người dân, chứ không phải công dân chấp hành nhưng trong bụng họ còn ấm ức.

+ Những năm gần đây, Thanh tra Quảng Ninh đã có nhiều cách làm hay như xử lý kịp thời tình hình khiếu kiện ngay từ cấp cơ sở. Xin ông cho biết cách tổ chức hoạt động?

- Chúng tôi xác định giải quyết KN, TC ngay từ cấp cơ sở là vô cùng quan trọng. Vì vậy chúng tôi tăng cường đối thoại với người có đơn, cử cán bộ bám sát cơ sở để nắm bắt tình hình, từ đó tham mưu với cấp ủy, chính quyền các cấp. Tăng cường phối hợp với các cơ quan chuyên môn cùng cấp, tranh thủ ý kiến liên ngành cấp trên, phối hợp với các tổ chức đoàn thể: Mặt trận Tổ quốc, Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh... để giải thích làm rõ các vấn đề mà dân yêu cầu. Giải thích, làm rõ phải căn cứ từ những quy định mới nhất, phải có thái độ khách quan, trung thực, kết quả đúng mực... để cho họ hiểu được dù khiếu kiện vượt cấp thì kết quả xử lý cũng chỉ như cấp cơ sở mà thôi.

Hằng tháng, Ban Tiếp công dân của tỉnh phối hợp với Thanh tra tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường (là những đơn vị thường được giao tham mưu giải quyết nhiều đơn thư), lựa chọn từ hai đến ba vụ việc xét thấy có tính chất phức tạp để đưa ra hội nghị bàn giải quyết các vụ việc KN, TC do UBND tỉnh tổ chức, đồng chí Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch Thường trực UBND chủ trì.

Đối với một số vụ việc cần thấy phải tổ chức để lãnh đạo tỉnh đối thoại với công dân. Thanh tra tỉnh cùng Ban Tiếp công dân lựa chọn vụ việc, sau khi xin ý kiến của lãnh đạo tỉnh, xây dựng kế hoạch đối thoại và tổ chức để lãnh đạo tỉnh đối thoại với công dân. Toàn bộ kế hoạch và nội dung đối thoại phải được thông qua lãnh đạo tỉnh và các ngành có liên quan tham gia đối thoại, nhằm đảm bảo cho buổi đối thoại được diễn ra đúng kế hoạch và trong “tầm kiểm soát”.

Các cuộc họp của UBND tỉnh hằng tháng để bàn giải quyết các vụ việc phức tạp cũng như các cuộc đối thoại của lãnh đạo tỉnh với công dân, hồ sơ vụ việc đều được gửi trước tới các cơ quan, đơn vị có liên quan để nghiên cứu, đồng thời UBND tỉnh đều mời đại diện của Đoàn Luật sư tỉnh tham dự và đóng vai trò phản biện, thông qua đó giúp các cơ quan Nhà nước thấy được những sai sót trong giải quyết vụ việc cũng như giúp công dân nhận thức được việc giải quyết của các cơ quan chức năng.

+ Để phòng ngừa tham nhũng, giảm tải cho việc giải quyết KN, TC, Thanh tra tỉnh đã thực hiện giải pháp gì?

- Công tác phổ biến, tuyên truyền pháp luật KN, TC cho cán bộ và nhân dân ở xã, phường, thị trấn lên đến thành phố tiếp tục được Thanh tra tỉnh, huyện, thanh tra các sở triển khai đúng kế hoạch đạt kết quả tốt. Không phải chỉ dừng ở nghìn lượt người mà phải nhiều nghìn lượt người được tham dự. Phải đa dạng hóa hình thức tuyên truyền: Tổ chức lớp tập huấn, hội nghị, hội thảo, phối hợp với các đoàn thể các cấp để tuyên truyền, phổ biến cho nhân dân, hội viên để họ thực hiện đúng quyền KN, TC theo luật định.

+ Cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin đã có những đóng góp lớn đối với hoạt động của ngành Thanh tra, ông cho biết kết quả?

- Toàn ngành đã triển khai thực hiện công tác quản lý văn bản, thiết lập hồ sơ, điều hành, chỉ đạo, theo dõi công việc trên chương trình Chính phủ điện tử Quảng Ninh theo chỉ đạo của tỉnh và chương trình quản lý KN, TC. Thanh tra tỉnh đã cài đặt và sử dụng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia trong hệ thống báo cáo theo quy định. Công tác thông tin tổng hợp từng bước được đổi mới về nội dung, chất lượng được nâng lên giúp cho chính quyền, cấp ủy dự báo, đánh giá đúng tình hình KN, TC và lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng để có chủ trương chỉ đạo, xử lý kịp thời.

+ Ông tâm đắc bài học kinh nghiệm nào?

- Tôi cho rằng cần tiếp tục nâng cao nhận thức, vai trò, trách nhiệm của các cấp uỷ, chính quyền; tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo. Huy động cả hệ thống chính trị cùng tham gia. Cấp uỷ, chính quyền các cấp phải vào cuộc quyết liệt, đồng bộ, trực tiếp, trực diện, không đùn đẩy, né tránh. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra. Thường xuyên tổ chức họp để đánh giá, rút kinh nghiệm. Tăng cường công tác đối thoại với người dân, căn cứ vào tính chất mức độ phức tạp ở từng vụ việc, lãnh đạo cao nhất của địa phương trực tiếp tổ chức đối thoại, nghiên cứu giải quyết. Lấy sự đồng thuận của người dân là mục tiêu cao nhất. Đối với các địa phương có phát sinh nhiều khiếu kiện đông người, phức tạp, cần tập trung giải quyết dứt điểm, không để trở thành “điểm nóng”, quá trình giải quyết cần công khai, minh bạch để nhân dân cùng vào cuộc với chính quyền. Sàng lọc, phân loại các phần tử xấu, người lợi dụng, kích động khiếu kiện, kiên quyết xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật đối với người có hành vi chống đối, cố tình gây khó khăn trong công tác giải quyết KN, TC.

+ Xin cảm ơn ông!

Thế Lữ