Kiểm tra cơ sở buôn bán phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Ảnh: T.A

Theo thống kê, cả nước hiện có khoảng hơn 300 doanh nghiệp sản xuất phân bón nhưng trên thực tế chưa có đơn vị nào tự xây dựng được mạng lưới phân phối riêng đến khâu bán lẻ. Chính việc "mua đứt, bán đoạn" này khiến tình trạng phân bón giả, phân bón kém chất lượng vẫn là vấn đề nan giải.

Thực tế, nhu cầu sử dụng phân bón trong thời điểm vụ Đông Xuân 2013 - 2014 hiện nay là khá lớn, chiếm tới 60 - 70% chu kỳ sản xuất của cả năm. Đây cũng là thời điểm "thuận lợi" để hoạt động sản xuất, kinh doanh phân bón giả, kém chất lượng phát triển mạnh.

Chỉ cách đây vài tuần, vụ việc những người trồng dưa tại Phú Yên và Bình Định điêu đứng vì dùng phải phân bón NPK, kali giả khiến cây trồng không chỉ chậm phát triển mà còn bị chết, vụ dưa gần coi như mất trắng, chưa kể còn phải cải tạo đất do hậu quả của phân bón giả để lại. Kết quả kiểm nghiệm mà Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Bình Định công bố vừa mới đây cho thấy, tổng hàm lượng dinh dưỡng của phân bón giả chỉ đạt 29,2%, thấp hơn nhiều so với phân bón thật (55%).

Mặc dù theo Nghị định 202/2013/NĐ-CP ngày 27/11/2013 của Chính phủ, từ ngày 1/2/2014 việc quản lý phân bón theo tiêu chuẩn, quy chuẩn thay vì quản lý theo danh mục trước đây. Tuy nhiên, việc xây dựng Dự thảo Thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định này đã qua 4 - 5 lần sửa đổi nhưng chưa hoàn thành.

Thêm nữa, lĩnh vực phân bón có tới 2 Bộ cùng tham gia quản lý Nhà nước là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Công Thương, song việc chưa phân định rõ Bộ nào chịu trách nhiệm chính khiến cho việc quản lý còn phân tán và chồng chéo, khó khăn trong việc quy trách nhiệm. Tại địa phương thì công tác quản lý còn rối và lúng túng hơn.

Lãnh đạo Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, cơ quan soạn thảo Thông tư hướng dẫn mới đang chuẩn bị tổ chức hội thảo khoa học lấy ý kiến chuyên gia, sớm nhất cũng phải đến tháng 4/2014 mới hoàn thành.

Trong khi chờ các cơ quan quản lý Dự thảo Thông tư cũng như sự quản lý chưa thống nhất, đồng bộ thì phân bón giả vẫn hoành hành và đối tượng chịu rủi ro vẫn là nông dân.

T.A