Quang cảnh buổi họp báo. Ảnh: TQ

Ông Hoàng Hữu Lượng, Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, Nghị định 18/2014/NĐ-CP có 5 chương và 16 điều, được áp dụng đối với tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, nhà báo, phóng viên, biên tập viên, cơ quan báo chí, nhà xuất bản và các cơ quan Nhà nước, tổ chức, cá nhân liên quan đến tác phẩm báo chí, xuất bản phẩm. So với các quy định về chế độ nhuận bút trong lĩnh vực báo chí tại Nghị định số 61/2002/NĐ-CP thì quy định tại Nghị định 18/2014/NĐ-CP có nhiều điểm mới.

Toàn bộ Nghị định đã thay cụm từ “chủ sở hữu tác phẩm” bằng cụm từ “chủ sở hữu quyền tác giả” cho phù hợp với Luật Sở hữu trí tuệ. Nghị định đã bổ sung quy định khung về khiếu nại, tố cáo đối với chế độ nhuận bút trong lĩnh vực báo chí, xuất bản tại Điều 5 của Nghị định.

Mức nhuận bút, thù lao trả cho tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả và những người tham gia thực hiện các công việc liên quan đến tác phẩm báo chí, xuất bản phẩm căn cứ vào thể loại, chất lượng tác phẩm, mức độ ảnh hưởng của tác phẩm đến kinh tế - xã hội, mức độ đóng góp vào tác phẩm, các quy định khuyến khích sáng tạo tác phẩm tại Nghị định này và quy định của cơ quan báo chí sử dụng tác phẩm hoặc theo hợp đồng sử dụng xuất bản phẩm với nhà xuất bản. Mức nhuận bút của tác giả không thấp hơn mức thù lao của người tham gia công việc có liên quan đến tác phẩm cùng thể loại.

Đối tượng được hưởng nhuận bút, thù lao đối với tác phẩm báo in, báo điện tử gồm: Tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả có tác phẩm được cơ quan báo chí sử dụng; lãnh đạo cơ quan báo chí, biên tập viên và những người tham gia thực hiện các công việc có liên quan đến tác phẩm báo chí; người sưu tầm tài liệu, cung cấp thông tin (người trả lời phỏng vấn) phục vụ cho việc sáng tạo tác phẩm báo chí.

Đông đảo đại diện các cơ quan báo chí tham dự buổi họp báo. Ảnh: TQ
 

Khung nhuận bút đối với tác phẩm báo in, báo điện tử được quy định từ hệ số 10 đến hệ số 50; khung nhuận bút đối với tác phẩm báo nói, báo hình được quy định hệ số 10 đến hệ số 50; nhuận bút đối với xuất bản phẩm căn cứ vào thể loại, chất lượng, số lượng tính theo tỷ lệ phần trăm (%) trong khung nhuận bút tùy theo từng thể loại, trong đó thấp nhất là từ 2% đến 12% đối với sách tham khảo phổ thông theo chương trình sách giáo khoa; và cao nhất là từ 30% đến 140% đối với sách bài học, sách bài tập, sách vở bài tập, sách cho giáo viên, sách cho chương trình mục tiêu (theo chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo).

Tuy nhiên, khung nhuận bút cho báo chí tại Nghị định này chỉ quy định hệ số tối đa mà không quy định hệ số tối thiểu. Ví dụ, theo quy định tại Nghị định này thì thể loại tin được hưởng hệ số tối đa là 10 nhân với hệ số lương cơ sở thì một tin được trả tối đa 105.000 đồng, thế nhưng tùy vào từng “điều kiện, hoàn cảnh” của mỗi cơ quan báo chí được điều chỉnh xuống thấp hơn.

Quỹ nhuận bút của các cơ quan báo in, báo điện tử được hình thành từ các nguồn: Thu từ hoạt động báo chí; thu từ các hoạt động kinh tế của cơ quan báo chí; nguồn hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài; nguồn hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước (nếu có). Đối với cơ quan báo chí chưa bảo đảm kinh phí hoạt động, cơ quan chủ quản có trách nhiệm cấp kinh phí cho cơ quan báo chí trích lập quỹ nhuận bút trên cơ sở dự toán xây dựng theo quy định… Đối với cơ quan báo chí tự bảo đảm chi phí hoạt động, quỹ nhuận bút do cơ quan báo chí quyết định trên cơ sở cân đối tài chính của đơn vị.

Tác giả làm việc theo chế độ hợp đồng với cơ quan báo chí sử dụng tác phẩm, sáng tạo tác phẩm ngoài định mức được giao của cơ quan báo chí, được hưởng 100% nhuận bút. Người thuộc cơ quan báo chí sử dụng tác phẩm thực hiện các công việc liên quan đến tác phẩm báo chí ngoài định mức được giao, hưởng 100% thù lao.

Đối với tác phẩm đồng tác giả, tỷ lệ phân chia nhuận bút do các tác giả thoả thuận. Tác phẩm báo chí đăng tải lại có trích dẫn nguồn của cơ quan báo chí khác đã có thoả thuận chia sẻ thông tin theo quy định về bản quyền, nhuận bút do các cơ quan báo chí thoả thuận quyết định.

Trần Quý