TP Đà Nẵng được trao thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù để phát triển. Ảnh minh họa: Nguồn ảnh: danang.gov.vn

Với 452/459 đại biểu có mặt biểu quyết tán thành, Quốc hội thông qua Nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Đà Nẵng, sáng 26/6

Theo đó, Quốc hội đồng ý cho TP Đà Nẵng được thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù về quản lý tài chính, ngân sách Nhà nước; quản lý đầu tư; quản lý quy hoạch, đô thị, tài nguyên, môi trường; ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược vào TP.

TP Đà Nẵng cũng được thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù về đầu tư phát triển vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, thông tin truyền thông, quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Đáng chú ý, Quốc hội đồng ý thành lập Khu Thương mại tự do Đà Nẵng gắn với Cảng biển Liên Chiểu, với mục tiêu nhằm thu hút đầu tư, tài chính, thương mại, du lịch và dịch vụ chất lượng cao.

Nhiều ưu đãi đầu tư, ưu tiên hải quan

Khu Thương mại tự do Đà Nẵng có các khu chức năng được quy định tại quyết định thành lập của Thủ tướng, bao gồm: khu sản xuất, trung tâm logistics, khu thương mại - dịch vụ và các loại hình khu chức năng khác theo quy định pháp luật.

Quan hệ mua bán, trao đổi hàng hóa giữa khu chức năng thuộc Khu Thương mại tự do Đà Nẵng với khu vực bên ngoài là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu theo quy định của pháp luật Việt Nam về hải quan, thuế và xuất khẩu, nhập khẩu.

Nhiều chính sách ưu đãi đầu tư trong Khu Thương mại tự do Đà Nẵng sẽ được thực hiện, theo nghị quyết Quốc hội thông qua.

Trong đó, dự án của nhà đầu tư thuê lại đất tại Khu thương mại tự do Đà Nẵng được áp dụng như dự án đầu tư trong khu kinh tế theo quy định của pháp luật về đầu tư.

Nhà đầu tư nước ngoài thành lập tổ chức kinh tế tại Khu thương mại tự do Đà Nẵng không phải có dự án đầu tư và không phải thực hiện thủ tục cấp, điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trước khi thành lập tổ chức kinh tế.

Cạnh đó, dự án đầu trong Khu thương mại tự do Đà Nẵng được ưu đãi về thuế, giảm tiền thuê đất…

Quốc hội quyết định thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng. Ảnh: P.Thắng

Doanh nghiệp có dự án đầu tư trong các khu chức năng thuộc Khu thương mại tự do Đà Nẵng được hưởng chế độ ưu tiên về hải quan với hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu tại địa bàn TP khi đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật về hải quan, thuế, tài chính và pháp luật có liên quan, trừ điều kiện về kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu.

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng là chính sách mới, chưa được thực hiện tại Việt Nam và đây cũng là nghị quyết mang tính chất thí điểm.

Do vậy, cần hết sức thận trọng, có bước đi chắc chắn, không quy định những vấn đề chưa được đánh giá kỹ lưỡng, mang tính rủi ro cao.

Các chính sách cần mang tính khả thi, cần được nghiên cứu, xây dựng căn cứ trên khả năng tổ chức thực hiện, nguồn lực tài chính, điều kiện đáp ứng của TP Đà Nẵng. 

Thanh tra, kiểm tra, không để trục lợi chính sách

Trước khi Quốc hội bấm nút biểu quyết, có ý kiến không đồng ý quy định: “Nhà đầu tư nước ngoài thành lập tổ chức kinh tế tại Khu thương mại tự do Đà Nẵng không phải có dự án đầu tư và không phải thực hiện thủ tục cấp, điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trước khi thành lập tổ chức kinh tế”.

Giải trình, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, quy định trên nhằm tạo điều kiện thuận lợi thu hút các tập đoàn đa quốc gia, doanh nghiệp lớn: thiết lập trụ sở hoặc thành lập văn phòng đại diện, văn phòng khu vực tại khu thương mại tự do Đà Nẵng.

Cạnh đó, áp dụng trong giai đoạn đầu khi muốn nghiên cứu thị trường, xem xét điều chỉnh mạng lưới chuỗi cung ứng, dịch chuyển nhanh dòng vốn và tham gia đầu tư trực tiếp khi hội đủ điều kiện.

Để bảo đảm tính chặt chẽ, nghị quyết quy định: Nhà đầu tư nước ngoài vẫn phải thực hiện trình tự, thủ tục thành lập tổ chức kinh tế áp dụng đối với nhà đầu tư trong nước theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp, pháp luật khác tương ứng với từng loại hình tổ chức kinh tế.

Liên quan đến chính sách ưu đãi thuế, theo cơ quan thường trực của Quốc hội, các khu thương mại tự do trên thế giới đều áp dụng nhiều hình thức chính sách ưu đãi đầu tư, trong đó có ưu đãi miễn thuế.

Thuế thu nhập doanh nghiệp ở các khu thương mại tự do đều thấp so với quy định áp dụng trên toàn quốc.

“Việt Nam đã từng bước tiếp cận tới mô hình mới này và có ưu đãi thuế tại các khu chế xuất, khu phi thuế quan, các kho ngoại quan, cửa hàng miễn thuế…”, theo báo cáo giải trình.

Ngoài ra, để tăng cường quản lý, kiểm soát chặt chẽ của cơ quan quản lý Nhà nước trong áp dụng chính sách đặc thù, ưu tiên trong điều kiện về kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị quá trình triển khai thực hiện, Chỉnh phủ chỉ đạo TP Đà Nẵng, các cơ quan có liên quan tăng cường thanh tra, kiểm tra, không để diễn ra tình trạng lạm dụng, trục lợi chính sách.

Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025. Thời gian thực hiện thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Đà Nẵng là 5 năm.