(Thanh tra) - Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính đã được Quốc hội thông qua, sáng 25/6. Một trong những điểm mới đáng chú ý, luật đã nâng mức tiền phạt tối đa không lập biên bản gấp 2 lần so với hiện nay.
Cụ thể, nâng mức tiền phạt tối đa không cần lập biên bản đến 500.000 đồng với cá nhân và 1.000.000 đồng với tổ chức. Mức phạt này tăng gấp 2 lần so với hiện nay (250.000 đồng với cá nhân và 500.000 đồng với tổ chức).
Trước đó, Chính phủ đề xuất nâng mức phạt tiền tối đa không cần lập biên bản lên gấp 4 lần, tức 1.000.000 đồng với cá nhân và 2.000.000 đồng với tổ chức.
Khi thảo luận, một số ý kiến đề nghị cân nhắc việc mở rộng xử phạt không lập biên bản do lo ngại ảnh hưởng đến quyền khiếu nại, tính minh bạch
Giải trình tiếp thu dự thảo luật, Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, mức phạt tiền tối đa không cần lập biên bản tăng gấp 2 lần là để phù hợp với mức tăng lương tối thiểu khoảng 2,5 lần (thời điểm hiện nay so với thời điểm năm 2012); đồng thời không thay đổi phương thức xác định theo “mức phạt tối đa của khung tiền phạt”.
Theo ông Ninh, việc điều chỉnh phương thức quy định sẽ được tiếp tục nghiên cứu, đánh giá trong quá trình xây dựng đề xuất sửa đổi toàn diện luật Xử lý vi phạm hành chính trong thời gian tới, tránh phát sinh cách hiểu và cách áp dụng khác nhau trong thực tiễn.
Được bán ngay tang vật, phương tiện xử lý
Điểm mới đáng chú ý nữa, luật quy định phương án xử lý với một số loại tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.
Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh cho biết, nhằm bảo đảm quyền sở hữu, sử dụng tài sản của tổ chức, cá nhân, luật đã quy định rõ thời điểm thực hiện các phương án xử lý.
Theo đó, người có thẩm quyền phải thực hiện đầy đủ trách nhiệm thông báo. Cụ thể, lần thông báo thứ nhất phải được thực hiện trong thời hạn 3 ngày làm việc, kể từ ngày hết thời hạn tạm giữ tang vật, phương tiện. Lần thông báo thứ hai được thực hiện trong thời hạn 7 ngày làm việc, kể từ ngày thông báo thứ nhất.
Các phương án xử lý tang vật, phương tiện chỉ được thực hiện sau thời hạn thông báo lần thứ hai.
Sau thời gian thông báo lần thứ hai, người có thẩm quyền ra quyết định tạm giữ xử lý trong trường hợp tang vật, phương tiện vi phạm hành chính có khả năng bị hư hỏng, suy giảm chất lượng trong quá trình quản lý, bảo quản; xử lý theo quy định trong trường hợp tang vật, phương tiện vi phạm hành chính có nguy cơ gây cháy nổ, ô nhiễm môi trường hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng trong quá trình quản lý, bảo quản.
Tiền thu được từ việc bán tang vật, phương tiện phải gửi vào tài khoản tạm giữ mở tại Kho bạc Nhà nước. Nếu hết thời hạn quy định mà người vi phạm, chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng hợp pháp tang vật, phương tiện không đến nhận thì nộp tiền thu được vào ngân sách nhà nước.
Việc xử lý tang vật, phương tiện vi phạm hành chính trong trường hợp không xác định được người vi phạm, chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng hợp pháp được thực hiện theo quy định của Chính phủ.
Luật cũng quy định rõ, việc xử lý tang vật, phương tiện cũng phải bảo đảm tuân thủ các nguyên tắc “công khai, khách quan, đúng thẩm quyền, bảo đảm công bằng, đúng quy định của pháp luật” trong xử phạt vi phạm hành chính.
Không tăng mức phạt tiền tối đa, chỉ bổ sung lĩnh vực mới
Ông Ninh cũng cho hay, luật vừa thông qua không tăng mức phạt tiền tối đa trong bất cứ lĩnh vực nào mà chỉ bổ sung một số lĩnh vực mới hoặc đang được quy định tại các luật chuyên ngành.
Cụ thể, luật bổ sung lĩnh vực khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh với mức phạt tiền tối đa là 30 triệu đồng. Lĩnh vực dữ liệu, công nghiệp công nghệ số có mức phạt tiền tối đa là 100 triệu đồng. Lĩnh vực quản lý tổng hợp tài nguyên và bảo vệ môi trường biển và hải đảo có mức phạt tiền tối đa là 500 triệu đồng.
Ngoài ra, luật vừa thông qua cũng quy định, với lĩnh vực bảo vệ dữ liệu cá nhân, mức phạt tiền tối đa được thực hiện theo quy định tại các luật chuyên ngành tương ứng.
Quá trình thảo luận trước đó, nhiều ý kiến đề nghị tăng mức tiền phạt trong lĩnh vực giao thông đường bộ, lĩnh vực an toàn thực phẩm, sức khỏe.
Giải trình vấn đề này, báo cáo của Chính phủ khẳng định, việc điều chỉnh mức phạt tối đa là vấn đề lớn, có phạm vi tác động lớn, cần tổng kết, đánh giá tác động đầy đủ, toàn diện nên dự thảo luật không đề xuất tăng mức tiền phạt tối đa trong các lĩnh vực quản lý Nhà nước.
Với các lĩnh vực cần thiết phải tăng để bảo đảm răn đe, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội (như an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường...), Chính phủ sẽ chỉ đạo cơ quan chủ trì soạn thảo lưu ý, nghiên cứu và đánh giá tổng thể để đề xuất sửa đổi trong thời gian tới khi sửa đổi toàn diện luật này.
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính có hiệu lực thi hành từ 1/7.
