(Thanh tra) - Dù khó khăn đã giảm bớt, nhưng theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp vẫn gặp nhiều thách thức, nhất là về thị trường, dòng tiền và thủ tục hành chính. Trong khi, tâm lý né tránh, đùn đẩy trách nhiệm trong một bộ phận cán bộ, công chức chưa được khắc phục.
Sáng 5/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7/2023, thảo luận nhiều nội dung quan trọng.
Nhiều chỉ tiêu, chỉ số cải thiện hơn
Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho hay, các nước trên thế giới vẫn đang giải các “bài toán khó” giữa thúc đẩy tăng trưởng và kiểm soát lạm phát; giữa toàn cầu hóa, đa dạng hóa, đa phương hóa và cạnh tranh địa chiến lược, chủ nghĩa bảo hộ, sự phân tách, phân mảnh.
Còn trong nước, chịu tác động kép, phải chống chịu với sức ép từ cả bên trong và bên ngoài, nhiều vấn đề tồn tại, yếu kém kéo dài nhiều năm như thị trường trái phiếu, bất động sản… bộc lộ rõ hơn.
Nhờ sự nỗ lực vượt bậc, triển khai quyết liệt, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, giúp chúng ta cơ bản thực hiện được các mục tiêu tổng quát đề ra với kết quả “tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau tốt hơn quý trước”, theo đánh giá của Thủ tướng.
Tuy nhiên, người đứng đầu Chính phủ lưu ý, còn những tồn tại, hạn chế, khó khăn, vướng mắc trên các lĩnh vực.
Ông đề nghị các đại biểu thảo luận, phân tích kỹ, khách quan, trung thực, đánh giá toàn diện tình hình kinh tế - xã hội tháng 7 và 7 tháng, từ đó đưa ra nhiệm vụ, giải pháp phù hợp, hiệu quả.
Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư gửi đến Chính phủ cho hay, tình hình kinh tế xã hội tháng 7 tiếp tục chuyển biến tích cực, nhiều chỉ tiêu, chỉ số cải thiện hơn so với tháng trước.
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân tháng 7 tăng 3,12% so với cùng kỳ, tiếp tục xu hướng giảm. Thị trường tiền tệ cơ bản ổn định; mặt bằng lãi suất huy động và cho vay tiếp tục giảm (khoảng 1% so với cuối năm 2022).
Thu ngân sách Nhà nước 7 tháng ước đạt hơn 1.016 tỷ đồng (bằng 62,7% dự toán). Kim ngạch xuất nhập khẩu, xuất khẩu, nhập khẩu tháng 7 tiếp tục xu hướng tăng so với tháng trước, ước lần lượt tăng 2,5%, 0,8%, 4,4%.
Hoạt động sản xuất, kinh doanh tiếp tục có chuyển biến; “sức khỏe” doanh nghiệp tích cực hơn. Bộ Kế hoạch và Đầu tư thông tin, trong tháng 7, có khoảng 20,8 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động, tăng 34% so với cùng kỳ năm trước.
Thách thức về thị trường, dòng tiền và thủ tục hành chính
Dù khó khăn đã giảm bớt, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp vẫn gặp nhiều thách thức, nhất là về thị trường, dòng tiền và thủ tục hành chính.
Nêu cụ thể, bộ này cho hay, xuất khẩu 7 tháng giảm 10,3% (6 tháng giảm 12,1%), nhất là nhóm hàng chủ lực như điện thoại, điện tử, dệt may, da dày, thủy sản. Nhập khẩu 7 tháng cũng giảm 17,4%, thị trường trong nước chưa được thúc đẩy hiệu quả.
Thị trường bất động sản vẫn gặp nhiều khó khăn, số lượng giao dịch một số phân khúc thị trường giảm. Tiếp cận vốn tiếp tục khó khăn, dư nợ tín dụng đến ngày 27/7 tăng 4,28% (cùng kỳ năm 2022 tăng 9,44%); khối lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành giảm 78% so với cùng kỳ năm trước.
Trong khi đó, thủ tục hành chính trong một số lĩnh vực vẫn còn rườm rà, phức tạp, gây khó khăn cho người dân, doanh nghiệp.
“Khó khăn nền kinh tế đã tác động trực tiếp làm gia tăng áp lực điều hành kinh tế vĩ mô”, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Thu ngân sách 7 tháng giảm 7,8% so với cùng kỳ; tỷ lệ nợ xấu nội bảng đến hết tháng 5 là 3,65% (cùng kỳ năm 2022 là 1,55%), cao hơn mục tiêu kiểm soát đề ra (3%).
Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng lưu ý, tình hình lao động, việc làm đã có cải thiện, nhưng có nhiều thách thức.
“Lao động bị mất việc làm có xu hướng chuyển dịch sang làm việc trong khu vực dịch vụ, chấp nhận công việc ít ổn định hơn; tạo thêm thách thức cho vấn đề rút bảo hiểm xã hội một lần; có thể tiềm ẩn rủi ro nhất định về an sinh xã hội, an ninh, trật tự an toàn xã hội”, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhận định.
Cần thúc đẩy mạnh các động lực tăng trưởng
Những khó khăn, hạn chế trên, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nguyên nhân lớn nhất là do tình hình thế giới, khu vực phức tạp, khó lường, nhiều khó khăn, thách thức.
Cạnh đó là, một số bộ, ngành, địa phương phản ứng chính sách chưa chủ động, thiếu đồng bộ. Cơ chế, chính sách, pháp luật và công tác tổ chức thực hiện có lúc, có nơi còn hạn chế, bất cập, hiệu quả chưa cao; thảo gỡ khó khăn, vướng mắc pháp lý chưa kịp thời, nhất là những vấn đề phát sinh mới.
“Tâm lý né tránh, đùn đẩy trách nhiệm trong một số trường hợp, trong một bộ phận cán bộ, công chức chưa được khắc phục”, theo báo cáo.
Lưu ý, "khả năng chống chịu của một bộ phận doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa đã đến mức tới hạn", Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, cần điều hành quyết liệt, chủ động và phối hợp nhịp nhàng, chặt chẽ, đồng bộ, tạo tác động cộng hưởng, phát huy tối đa hiệu quả nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, tranh thủ mọi cơ hội để phục hồi tăng trưởng.
Nhiều giải pháp đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất. Trong đó, theo bộ này, cần tập trung rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách, quy định pháp luật để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, tạo công ăn việc làm, tạo sinh kế cho người dân.
Tiếp tục đẩy mạnh rà soát, sắp xếp bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; khẩn trương tham mưu, trình cấp có thẩm quyền ban hành quy định cụ thể về bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, gắn với phân bổ nguồn lực phù hợp và tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực.
Thúc đẩy mạnh các động lực tăng trưởng về tiêu dùng trong nước, đầu tư (gồm khu vực tư nhân trong nước, doanh nghiệp Nhà nước, thu hút FDI và đầu tư công), xuất khẩu cũng là vấn đề được Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh cần khai thác hiệu quả thị trường trong nước, phát triển du lịch bền vững, hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn của nước xuất khẩu, hỗ trợ đầu tư ngoài thuế để tạo lợi thế thu hút FDI, tháo gỡ thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, an toàn…
