(Thanh tra) - Dự thảo Luật An ninh mạng bổ sung quy định yêu cầu doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên không gian mạng phải định danh địa chỉ internet (địa chỉ IP) của tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ internet, cung cấp cho lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng.
Chiều 23/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Dự án Luật An ninh mạng. Dự luật này được xây dựng trên cơ sở sửa đổi toàn diện Luật An ninh mạng và Luật An toàn thông tin mạng.
Địa chỉ IP tương tự như số nhà, địa chỉ cư trú ngoài đời thực
Trình bày tờ trình, Thứ trưởng Bộ Công an, Thượng tướng Nguyễn Văn Long cho biết, dự thảo luật có một số nội dung mới và nội dung được sửa đổi, bổ sung. Trong đó, dự luật bổ sung 1 khoản tại điều luật quy định về trách nhiệm của doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên không gian mạng.
Theo dự thảo luật, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên không gian mạng phải định danh địa chỉ internet (địa chỉ IP) của tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ internet, cung cấp cho lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng để phục vụ công tác quản lý nhà nước, đảm bảo an ninh mạng.
Địa chỉ IP tương tự như số nhà, địa chỉ cư trú ngoài đời thực, là cơ sở quan trọng nhất để xác định thông tin, vị trí, thiết bị đầu cuối truy cập, sử dụng, hoạt động trên internet.
Chính phủ cho rằng, việc định danh địa chỉ internet phục vụ công tác bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội thời gian qua còn nhiều bất cập, hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu công tác nghiệp vụ.
Tỷ lệ tra cứu địa chỉ internet có thông tin thuê bao không quá 40%. Điều này gây khó khăn rất lớn cho công tác bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội của lực lượng công an.
Nêu quan điểm của cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới cho biết, hồ sơ dự luật đáp ứng các yêu cầu của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đủ điều kiện trình Quốc hội thảo luận, cho ý kiến.
An ninh mạng là vấn đề thời sự, nóng, rất được quan tâm
“An ninh mạng hiện là vấn đề thời sự, nóng và dư luận quốc tế rất quan tâm”, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu ý kiến sau đó.
Vì vậy, theo ông, dự luật cần làm rõ khái niệm về an ninh mạng, an toàn thông tin mạng, tội phạm mạng, và hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia.
Chủ tịch Quốc hội ví dụ, khái niệm an ninh mạng cần được định nghĩa cụ thể, bao quát các khía cạnh kỹ thuật như bảo mật hệ thống và an ninh quốc gia, chống gián điệp, khủng bố mạng...
Về phạm vi điều chỉnh, ông đề nghị, dự thảo luật xác định rõ các đối tượng chịu tác động như cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức nước ngoài hoạt động tại Việt Nam và các hành vi được điều chỉnh như tấn công mạng, thu thập dữ liệu trái phép, phát tán thông tin sai lệch.
Cần quy định cụ thể trách nhiệm của các nền tảng xuyên biên giới như Google, Facebook... để đảm bảo tuân thủ pháp luật Việt Nam, theo Chủ tịch Quốc hội.
Đề cập đến công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), Chủ tịch Quốc hội cho rằng, phát triển có mặt tốt, cũng có mặt hại. “AI có thể giả giọng nói, cắt ghép người này sang người khác nhằm tống tiền”, ông dẫn chứng.
Từ đó, ông đề nghị, làm rõ sự phân biệt giữa an ninh mạng và an toàn thông tin; ranh giới an ninh mạng liên quan đến an ninh quốc gia và phòng chống tội phạm mạng; an toàn thông tin liên quan đến bảo mật dữ liệu và hệ thống kỹ thuật.
Điều này, theo Chủ tịch Quốc hội, sẽ tránh xung đột khi áp dụng luật và giúp phân định trách nhiệm của cơ quan quản lý.
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, xây dựng tiêu chí rõ ràng để phân loại và xác định hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia như hệ thống ngân hàng, năng lượng, giao thông, viễn thông.
Song song là có quy định đánh giá định kỳ, cơ chế giám sát liên tục để hệ thống được bảo vệ trước các mối đe dọa ngày càng tinh vi.
“Bây giờ tài khoản ngân hàng cá nhân cũng bị đánh cắp”, Chủ tịch Quốc hội nói và cho rằng cần đề xuất mô hình bảo vệ đa tầng kết hợp công nghệ tường lửa và mã hóa.
Bên cạnh xây dựng cơ chế xử lý vi phạm nghiêm minh hành vi vi phạm quyền riêng tư, thu thập và sử dụng dữ liệu cá nhân trái phép, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cập nhật quy định về tội phạm mạng và tăng cường hợp tác quốc tế.
Theo ông, hợp tác quốc tế rất quan trọng vì tội phạm thường ở nước ngoài, nơi máy chủ của các nền tảng như Facebook, Google, TikTok hoạt động.
