Thủ tướng chủ trì buổi họp về vụ cưỡng chế thu hồi đất tại huyện Tiên Lãng. Ảnh: Chinhphu.vn

Thủ tướng hoan nghênh báo chí vào cuộc kịp thời

Mở đầu buổi gặp mặt báo chí vào chiều tối cùng ngày, ngay sau khi kết thúc buổi làm việc của Thủ tướng; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam chuyển lời của Thủ tướng Chính phủ biểu dương các cơ quan truyền thông đã thông tin kịp thời, đa dạng, đầy đủ; đăng tải ý kiến phân tích đa chiều của các giới góp phần tích cực cùng các cơ quan chức năng làm sáng tỏ và có sự chỉ đạo phù hợp đối với vụ việc này.

Thủ tướng cũng cám ơn, hoan nghênh những ý kiến đóng góp tâm huyết, xác đáng của các đồng chí lão thành, các chuyên gia và nhiều cán bộ, nhân dân đã gửi trực tiếp đến Thủ tướng hoặc thông qua các phương tiện thông tin đại chúng và mong tiếp tục nhận được ý kiến đóng góp xây dựng đối với việc quản lý, điều hành của Chính phủ và chính quyền các cấp.

Sai phạm từ giao đất đến cưỡng chế thu hồi đất

Trở lại vụ việc tại Hải Phòng, sau khi nghe báo cáo tổng hợp chung của Văn phòng Chính phủ và ý kiến phát biểu của các đại biểu dự họp, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định: Trong những năm qua, cấp uỷ, UBND huyện Tiên Lãng, TP Hải Phòng đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác quản lý Nhà nước về đất đai, không ngừng nâng cao hiệu qủa sử dụng đất nói chung và đất bồi ven biển nói riêng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội khá nhanh và toàn diện, bảo đảm quốc phòng - an ninh, trật tự an toàn xã hội, nâng cao đời sống của nhân dân.

Đối với ông Đoàn Văn Vươn, chính quyền địa phương đã giao đất, kể cả giao bổ sung phần đất lấn chiếm sau khi đã xử phạt hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho ông Vươn đầu tư tôn tạo, nuôi trồng thủy sản trên diện tích đất được giao.

Tuy nhiên, UBND huyện Tiên Lãng, TP Hải Phòng đã có những sai phạm trong giao đất, thu hồi đất, cưỡng chế thu hồi đất đã giao cho ông Đoàn Văn Vươn như sau: 

Quyết định số 447/QĐ-UB ngày 4/10/1993 của UBND huyện Tiên Lãng giao 21ha đất cho ông Đoàn Văn Vươn là phù hợp với quy định của pháp luật đất đai tại thời điểm ban hành.

Quyết định số 220/QĐ-UB ngày 9/4/1997 của UBND huyện Tiên Lãng giao bổ sung 19,3ha đất cho ông Đoàn Văn Vươn vào mục đích nuôi trồng thuỷ sản với thời hạn 14 năm, tính từ ngày 4/10/1993 là đúng thẩm quyền và phù hợp với thực tế sử dụng đất. Tuy nhiên, quyết định này không đúng với quy định của pháp luật đất đai về giao đất, cho thuê đất; về thời hạn giao đất và thời điểm tính thời hạn giao đất.

Quyết định số 460/QĐ-UBND ngày 23/4/2008, Quyết định số 461/QĐ-UBND ngày 7/4/2009 của UBND huyện Tiên Lãng thu hồi đất của ông Đoàn Văn Vươn với lý do hết thời hạn sử dụng là không đúng với quy định của Luật Đất đai 2003 và Nghị định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ về thi hành Luật Đất đai năm 2003.   

Do quyết định thu hồi đất không đúng với quy định của pháp luật đất đai nên quyết định cưỡng chế thu hồi đất cũng không đúng pháp luật. Mặt khác, việc tổ chức cưỡng chế thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng cũng có nhiều thiếu sót, sai phạm. 

Khởi tố điều tra việc chỉ đạo phá nhà của ông Vươn

Việc lãnh đạo chính quyền địa phương chỉ đạo phá nhà của ông Đoàn Văn Vươn là có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự cần phải được khởi tố, điều tra làm rõ và xử lý nghiêm minh. 

Sau khi vụ việc xảy ra, lãnh đạo TP Hải Phòng đã chỉ đạo giải quyết, trong đó có việc đình chỉ chức vụ một số cán bộ liên quan; công khai nhận khuyết điểm trước Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị và Thủ tướng Chính phủ. Bộ trưởng Vũ Đức Đam cho biết, Thủ tướng Chính phủ hoan nghênh việc lãnh đạo TP Hải Phòng nghiêm túc kiểm điểm, nhận khuyết điểm, trách nhiệm và đã lãnh đạo, chỉ đạo cần thiết đối với vụ việc này.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu lãnh đạo TP Hải Phòng tiếp tục thực hiện tốt các công việc sau:

Chỉ đạo thu hồi các quyết định không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng về việc thu hồi đất và cưỡng chế thu hồi đất đã giao cho ông Đoàn Văn Vươn. Xử lý các vi phạm về sử dụng đất của ông Đoàn Văn Vươn theo quy định của pháp luật và làm thủ tục cho ông Đoàn Văn Vươn sử dụng đất theo đúng quy định của Luật Đất đai. Chỉ đạo TAND TP Hải Phòng và TAND huyện Tiên Lãng nghiêm túc kiểm điểm việc xét xử đối với vụ việc này.

Chỉ đạo cơ quan bảo vệ pháp luật khởi tố, điều tra và sớm đưa ra xét xử nghiêm minh theo đúng qui định của pháp luật việc phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn. Đình chỉ công tác những cán bộ đã chỉ đạo phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn.

Chỉ đạo cơ quan bảo vệ pháp luật khẩn trương đưa vụ án “giết người và chống người thi hành công vụ” ra xét xử công khai, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật. Kiến nghị các cơ quan tiến hành tố tụng xem xét tình tiết giảm nhẹ đối với bị cáo do các quyết định không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng.   

Chỉ đạo huyện Tiên Lãng và xã Vinh Quang kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và có hình thức xử lý theo đúng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước đối với các tổ chức, cá nhân liên quan đến những vi phạm trong việc giao đất, thu hồi đất, tổ chức cưỡng chế, phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn.

Báo cáo chưa nghiêm túc với Thủ tướng

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu lãnh đạo TP Hải Phòng kiểm điểm làm rõ trách nhiệm về việc chấp thuận đề nghị cưỡng chế thu hồi đất không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ khẳng định: Khi vụ việc xảy ra, lãnh đạo TP Hải Phòng chưa nhận thức được sự nghiêm trọng của vấn đề nên chậm chỉ đạo làm rõ đúng sai và trách nhiệm của tập thể, cá nhân. Dù TP đã có 2 báo cáo nhưng báo cáo chưa đầy đủ, nghiêm túc với Thủ tướng Chính phủ; việc thực hiện cung cấp thông tin chưa kịp thời, thiếu chặt chẽ gây bức xúc trong dư luận. Thậm chí, còn có cán bộ cấp TP và cấp huyện có những phát ngôn tùy tiện, chưa thống nhất.

Lãnh đạo TP Hải Phòng kiểm điểm rút kinh nghiệm sâu sắc qua vụ việc này và chỉ đạo rà soát, chấn chỉnh công tác quản lý Nhà nước về đất đai, kiện toàn bộ máy và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác quản lý Nhà nước về đất đai, không để xảy ra vụ việc tương tự. Sớm ổn định tình hình mọi mặt của huyện Tiên Lãng. Thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 khoá XI về xây dựng Đảng, phát huy thành tựu to lớn và truyền thống tốt đẹp của TP Hải Phòng, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện thắng lợi Kế hoạch Phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2011 - 2015 mà Đại hội Đảng bộ TP đã đề ra.

“Những công việc trên phải được thực hiện khẩn trương, nghiêm túc với tinh thần trách nhiệm cao và báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện”, ông Vũ Đức Đam lưu ý.

Tập trung giải quyết tốt khiếu nại, tố cáo về đất đai

Qua vụ việc cưỡng chế thu hồi đất ở xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng, TP Hải Phòng, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu:

UBND các tỉnh, TP trong cả nước chủ động rà soát, chấn chỉnh công tác quản lý Nhà nước về đất đai, nhất là việc thu hồi và cưỡng chế thu hồi đất bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật. Đề cao trách nhiệm, tập trung giải quyết tốt các khiếu nại, tố cáo của công dân về đất đai. (Theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam, trong vụ việc tại xã Vinh Quang, mặc dù đã có khiếu nại của công dân từ lâu nhưng không được giải quyết tốt. Nếu không thì đã không dẫn đến hậu quả xấu. "Thực tế cho thấy, địa phương nào tập trung chỉ đạo giải quyết khiếu nại, tố cáo của nhân dân nói chung và liên quan đến đất đai nói riêng, tình hình địa phương đó yên ổn" - PV).

Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với các bộ, ngành liên quan tiến hành rà soát, sửa đổi bổ sung các quy định về quản lý, sử dụng đất đai. Khẩn trương tiến hành tổng kết thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 khóa IX về tiếp tục đổi mới chính sách, pháp luật đất đai để kiến nghị sửa đổi Luật Đất đai cho phù hợp với thực tế tình hình và yêu cầu phát triển mới.

Bộ Tư Pháp nghiên cứu, đề xuất xây dựng thể chế để kiểm soát việc ban hành các quyết định hành chính của chính quyền các cấp.

Thủ tướng Chính phủ kiến nghị Chánh án TAND Tối cao theo thẩm quyền xem xét theo thủ tục tái thẩm đối với bản án, quyết định của TAND TP Hải Phòng và TAND huyện Tiên Lãng…

Thành Nam Định