Báo Thanh tra đã có các bài viết đề cập đến quá trình giải quyết khiếu nại của ông bà Nguyễn Trọng Đại, Phạm Thị Minh ở khối 6, phường Cửa Nam, TP Vinh. Quá trình giải quyết đơn lần 1, lần 2 nhưng chưa dứt điểm, buộc công dân có nhiều kiến nghị, phản ánh lên các cấp để đòi hỏi quyền lợi.
Trong quá trình tham mưu, xử lý đơn, UBND TP Vinh cho rằng có những khó khăn do vướng vào các quy định hiện hành cũng như thực tế triển khai, do đó đã có nhiều văn bản, tờ trình gửi cơ quan chuyên ngành cũng như xin ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh. Trong đó, phúc đáp các đề xuất, UBND tỉnh có Văn bản số 8315/UBND-BTD ngày 24/10/2022 và Văn bản số 370 ngày 17/1/2023 do ông Lê Hồng Vinh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh chỉ đạo, nêu rõ "UBND tỉnh đã chỉ đạo giải quyết vụ việc của ông Nguyễn Trọng Đại rất đầy đủ, cụ thể và chi tiết", và khẳng định "nội dung chỉ đạo của UBND tỉnh đối với vụ việc này là đúng pháp luật và khả thi".
Đến nay, sau hơn 5 tháng tính từ ngày văn bản lần đầu và hơn 2 tháng từ chỉ đạo gần đây, việc giải quyết của UBND TP Vinh chưa xử lý dứt điểm.
UBND tỉnh Nghệ An đã phê bình công vụ người đứng đầu chính quyền TP, "không tổ chức thực hiện nghiêm túc, đúng thời hạn quy định các nhiệm vụ được UBND tỉnh giao", đồng thời tiếp tục "yêu cầu Chủ tịch UBND TP Vinh tổ chức thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của UBND tỉnh" tại văn bản trước đó (ngày 24/10/2022).
Qua làm việc với phóng viên mới đây, phía UBND TP Vinh cho biết, ngày 1/3/2023, đã có Văn bản số 884/UBND-TNMT gửi Chủ tịch UBND tỉnh về việc thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh về giá đất bồi thường đối với ông Nguyễn Trọng Đại.
Văn bản 884 đề cập: UBND TP Vinh đã giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất chủ trì, phối hợp UBND phường Cửa Nam, Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng TP Vinh triển khai các bước tiếp theo để lập bổ sung phương án bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng (GPMB) đối với hộ ông Nguyễn Trọng Đại, bà Phạm Thị Minh được phê duyệt tại Quyết định số 4235/QĐ-UBND ngày 16/8/2021.
Ngày 9/2/2023, UBND TP Vinh đã có Công văn số 518/UBND-TNMT trình Sở Tài nguyên và Môi trường đề xuất xác định giá đất cụ thể tại thửa số 81, tờ bản đồ số 37 phường Cửa Nam để thực hiện bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất, trong đó: Loại đất thương mại dịch vụ, nhưng theo mức giá đất ở là 37.000.000 đ/m2.
Tuy vậy để giải quyết nội dung trên, UBND TP Vinh xét thấy có nhiều bất cập.
Theo UBND TP Vinh, nội dung Công văn 8315 của UBND tỉnh xác định loại đất tại thửa số 81, tờ bản đồ số 37, phường Cửa Nam là đất thương mại dịch vụ nhưng tính bồi thường hỗ trợ theo giá đất ở là có những bất cập. Cụ thể là nguồn gốc thửa đất số 81, tờ bản đồ số 37, diện tích 29.5 m2 phải thu hồi để thực hiện Dự án đã được UBND phường Cửa Nam xác nhận có nguồn gốc là đất chưa sử dụng do UBND phường quản lý. Đến năm 1991, UBND phường Cửa Nam đã cho ông Đại thuê mượn để làm ki - ốt sửa chữa và rửa xe máy. Mục đích, tạo điều kiện cho ông Đại kinh doanh có thu nhập ổn định cuộc sống (thời điểm năm 1991 ông Đại chưa có vợ và con).
Thứ nữa, theo quy định tại Khoản 1, Điều 4, Nghị định số 01/2017/NĐ-CP, được sửa đổi, bổ sung Điều 11, Nghị định số 47/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định: “Đất có nguồn gốc được giao không đúng thẩm quyền trước ngày 15/10/1993 và có giấy tờ chứng minh về việc đã nộp tiền cho cơ quan, tổ chức để được sử dụng đất đối với diện tích đất được giao mà chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì người đang sử dụng đất được bồi thường về đất đối với diện tích và loại đất được giao”.
Mặt khác tại Công văn 8315, UBND tỉnh kết luận: Hộ ông Nguyễn Trọng Đại được UBND phường Cửa Nam giao đất không đúng thẩm quyền (tại Phiếu số 80/4 ngày 25/4/1991 của UBND phường Cửa Nam thu 40.000 đồng để được sử dụng đất làm ki - ốt kinh doanh), như vậy đối chiếu quy định trên hộ ông Đại được xem xét bồi thường về đất đối với diện tích và loại đất được giao là thương mại dịch vụ.
Theo quy định tại Khoản 4, Điều 7, Nghị định số 47/2014 của Chính phủ áp dụng cho đất thương mại, dịch vụ, đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp, đất phi nông nghiệp khác có thời hạn sử dụng ổn định lâu dài. Tuy nhiên, theo Khoản 4, Điều 125 Luật Đất đai năm 2013 quy định về “đất sử dụng ổn định lâu dài” thì đất hộ ông Đại đang sử dụng là đất có nguồn gốc được cơ quan nhà nước giao không đúng thẩm quyền do đó không phải là đất thương mại dịch vụ, đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp sử dụng ổn định lâu dài.
Bên cạnh đó, căn cứ thực tế, thời gian qua, UBND TP Vinh đã và đang triển khai thực hiện 3 dự án có nguồn gốc đất, tính chất và hồ sơ tương tự hộ ông Nguyễn Trọng Đại.
Do đó, UBND TP Vinh viện dẫn: Nếu áp dụng Khoản 4, Điều 7, Nghị định số 47/201 để bồi thường về đất theo giá đất ở khi thu hồi đất hộ ông Nguyễn Trọng Đại, sẽ dẫn đến việc ngân sách Nhà nước phải chi thêm tiền bồi thường GPMB rất lớn đối với các dự án đã, đang và sắp triển khai khi thu hồi các thửa đất có nguồn gốc tương tự như thửa đất của hộ ông Nguyễn Trọng Đại (giá đất TMD và giá đất ở chênh lệch 45%, với vị trí đất bị thu hồi phần lớn tiếp giáp trục đường lớn thì giá trị chênh lệch này rất cao). Mặt khác sẽ phát sinh nhiều vụ việc khiếu kiện phức tạp của các hộ dân trên địa bàn.
UBND TP Vinh đề nghị áp dụng Khoản 1, Điều 4, Nghị định số 01/2017/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Điều 11, Nghị định số 47/2014/NĐ-CP của Chính phủ để bồi thường theo loại đất được UBND phường Cửa Nam giao không đúng thẩm quyền là đất thương mại dịch vụ, giá đất bồi thường đúng loại đất được giao là thương mại dịch vụ.
Phúc đáp đề nghị này, ngày 16/3 vừa qua, UBND tỉnh đã có Văn bản 1763/UBND-TD yêu cầu UBND TP Vinh thực hiện nghiêm túc chỉ đạo UBND tỉnh tại Văn bản 8315 ngày 24/10/2022 và Văn bản 370 ngày 17/1/2023; báo cáo tỉnh trước 31/3/2023; đồng thời giao Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn, đôn đốc UBND TP Vinh thực hiện nhiệm vụ trên theo đúng quy định.
Ngày 21/3, trao đổi với phóng viên, bà Võ Thị Diễm Quỳnh, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Vinh cho biết, các nhiệm vụ UBND tỉnh chỉ đạo giao TP đang được các cơ quan tập trung thực hiện. Tuy nhiên, tại Công văn 370 ngày 17/1/2023, UBND tỉnh yêu cầu UBND TP Vinh hoàn thành các nội dung liên quan đến thủ tục hành chính để giải quyết đơn ông Nguyễn Trọng Đại trong thời gian thực hiện chậm nhất ngày 28/2/2023, báo cáo các sở, ngành thì UBND TP Vinh đã có báo cáo và xin gia hạn thời gian giải quyết.
Cụ thể tại văn bản này, UBND TP Vinh cho biết đã có văn bản gửi Sở Tài nguyên và Môi trường đề xuất xác định giá đất để thực hiện dự án (giải quyết đơn ông Đại), kèm các hồ sơ liên quan nhưng đến nay chưa có quyết định phê duyệt giá đất cụ thể của UBND tỉnh. Vì vậy, UBND TP Vinh đề nghị tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường sớm phê duyệt giá đất; đồng thời đề nghị UBND tỉnh cho phép thành phố gia hạn thời gian giải quyết, chậm nhất sau 30 ngày kể từ ngày UBND tỉnh phê duyệt giá đất.
"UBND TP giao trung tâm triển khai làm phương án, trung tâm đã làm lại hồ sơ và giao phường đề xuất giá, trước đây là giá không được bồi thường về đất (đất thương mại dịch vụ, giá đất bồi thường đúng loại đất được giao là thương mại dịch vụ), nay tỉnh yêu cầu là bồi thường về đất theo giá đất ở, nhưng loại đất thương mại dịch vụ. TP đã có văn bản gửi Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu tỉnh xác định lại đất ở vì thẩm quyền là của tỉnh làm. Hiện TP chờ tỉnh, sau khi có giá đất ở và nhân diện tích lên là làm phương án cho ông Đại, đồng thời làm phương án tái định cư luôn vì trước mới lập dự thảo nhưng phải dừng lại", bà Quỳnh nói.
Ông Trần Ngọc Tú, Chủ tịch UBND TP Vinh cho biết, các nhiệm vụ UBND tỉnh chỉ đạo đang được UBND TP Vinh giao các bộ phận chuyên môn liên quan phối hợp giải quyết. Vấn đề là đã rõ, giá đất là của tỉnh ban hành, cái khó khăn trong quá trình này đó là quan điểm giải quyết nó phải bảo đảm các quy định cũng như công tác hành chính, công vụ.