(Thanh tra) - Phía sau những lời mời chào “tập trước trả sau” đầy hấp dẫn tại các phòng tập gym là những cái bẫy tín dụng được giăng ra tinh vi. Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia vừa đưa ra những cảnh báo khẩn cấp trước tình trạng người tiêu dùng bị lừa ký hợp đồng vay tiền mà cứ ngỡ đang thanh toán học phí.
Trào lưu chăm sóc sức khỏe đang nở rộ tại các đô thị lớn, kéo theo đó là sự cạnh tranh khốc liệt giữa các hệ thống phòng tập. Để thu hút khách hàng, nhiều cơ sở không ngần ngại tung ra các gói hội viên dài hạn với chi phí lên tới hàng chục, hàng trăm triệu đồng. Nhận thấy rào cản tài chính của khách hàng, giải pháp “trả góp lãi suất 0%” được đưa ra như một cứu cánh. Thế nhưng, đây chính là khởi đầu của những rắc rối khi sự minh bạch bị đánh tráo bởi các chiêu trò dẫn dụ.
Theo phản ánh từ Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia (UBCTQG), thời gian qua đơn vị này đã tiếp nhận hàng loạt khiếu nại về việc nhân viên phòng tập tư vấn sai lệch, dẫn dắt người tiêu dùng xác lập các giao dịch tín dụng mà không hề hay biết. Thay vì là một giao dịch dân sự mua bán dịch vụ thông thường, khách hàng lại vô tình ký vào một bản hợp đồng vay vốn với các tổ chức tài chính bên thứ ba.
Nhận diện 4 chiêu trò “phù phép” khoản vay
Qua quá trình rà soát và tổng hợp từ các đơn thư khiếu nại, UBCTQG đã chỉ ra những thủ đoạn phổ biến mà các phòng tập thường xuyên sử dụng để đưa khách hàng vào tròng:
Thứ nhất, đánh tráo khái niệm bằng công nghệ. Nhân viên thường yêu cầu khách hàng tải các ứng dụng tài chính về điện thoại nhưng lại giải thích mập mờ rằng đây là “app quản lý hội viên” hoặc “công cụ kích hoạt gói tập”. Thực chất, đây là các nền tảng vay tiền trực tuyến. Việc quét khuôn mặt hay CCCD mà khách hàng tưởng là để làm hồ sơ tập luyện, thực ra là quy trình định danh điện tử (eKYC) để giải ngân khoản vay.
Thứ hai, che giấu hợp đồng vay bằng thao tác nhanh. Trong khi khách hàng chỉ được đọc kỹ hợp đồng dịch vụ tập luyện, thì các điều khoản vay vốn lại được nhân viên thực hiện nhanh trên thiết bị cá nhân hoặc máy tính bảng. Nhiều người chia sẻ rằng họ chỉ thấy màn hình hiển thị các ô ký tên hoặc mã OTP, trong khi nội dung về lãi suất, phí phạt và nghĩa vụ trả nợ hoàn toàn bị ẩn đi hoặc được giải thích nhẹ nhàng là “hỗ trợ trả dần”.
Thứ ba, tạo áp lực thời gian và không gian. Các cuộc tư vấn thường diễn ra ngay sau buổi tập thử khi khách hàng đang hưng phấn và mệt mỏi, hoặc tại những khu vực ồn ào nhằm làm suy giảm sự tập trung. Những thông điệp như "Ưu đãi chỉ dành cho 5 người cuối cùng trong ngày hôm nay" được đưa ra liên tục nhằm thúc ép khách hàng ký kết ngay lập tức mà không có thời gian xem xét kỹ lưỡng.
Thứ tư, xâm phạm dữ liệu cá nhân. Các ứng dụng vay tiền này thường yêu cầu quyền truy cập vào danh bạ, tin nhắn và vị trí. Nếu khách hàng không hiểu rõ và chấp thuận, họ không chỉ đứng trước rủi ro tài chính mà còn đối mặt với nguy cơ bị rò rỉ thông tin cá nhân, bị quấy rối đòi nợ khi có tranh chấp phát sinh.
Quyền lợi của người tiêu dùng và lá chắn pháp lý
Trước tình trạng này, UBCTQG khẳng định: Mọi hành vi dụ dỗ, gây nhầm lẫn hoặc lợi dụng sự thiếu hiểu biết để ép buộc người tiêu dùng ký hợp đồng vay đều vi phạm nghiêm trọng Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023.
Người tiêu dùng cần ghi nhớ rằng mình có quyền được cung cấp thông tin chính xác, minh bạch về giá cả, hình thức thanh toán và các nghĩa vụ tài chính trước khi giao dịch. Nếu chứng minh được hành vi gian dối từ phía phòng tập, người tiêu dùng hoàn toàn có quyền yêu cầu vô hiệu hóa hợp đồng và đề nghị cơ quan chức năng can thiệp.
Để không trở thành nạn nhân của “bẫy vay trả góp”, UBCTQG khuyến nghị người dân:
Cần xác định rõ đây là giao dịch gì? Có phải khoản vay tín dụng hay không. Không cài đặt hoặc đăng ký ứng dụng khi chưa được cung cấp đầy đủ thông tin về mục đích sử dụng, hình thức thanh toán, khả năng phát sinh khoản vay hoặc lãi suất và các nghĩa vụ tài chính liên quan. Đồng thời không cho phép ứng dụng truy cập danh bạ, tin nhắn, hình ảnh, vị trí, tài khoản ngân hàng hoặc các dữ liệu cá nhân khi chưa hiểu rõ mục đích và phạm vi sử dụng. Việc cung cấp tùy tiện những thông tin này có thể dẫn đến tình trạng rò rỉ dữ liệu, bị lợi dụng để đăng ký khoản vay không mong muốn hoặc mở rộng hạn mức tín dụng.
Người tiêu dùng cần dành thời gian xem xét đầy đủ các điều khoản, đặc biệt các mục liên quan đến hình thức thanh toán, lãi suất, phí phạt, phí hủy hợp đồng trước thời hạn, thời hạn trả góp và nghĩa vụ đi kèm. Nếu hợp đồng bị che giấu, giải thích mập mờ hoặc không được cung cấp bản sao để kiểm tra, tuyệt đối không tiến hành ký. Trường hợp không hiểu rõ điều khoản trong hợp đồng, người tiêu dùng cần yêu cầu nhân viên giải thích cụ thể, rõ ràng từng nội dung hoặc tạm dừng giao dịch để tìm hiểu thêm về điều khoản của hợp đồng trước khi ký kết, tránh việc vô tình chấp thuận các nghĩa vụ tài chính bất lợi hoặc phát sinh khoản vay tín dụng ngoài ý muốn.
Ghi âm cuộc tư vấn, chụp ảnh màn hình ứng dụng và các cam kết của nhân viên để làm cơ sở khiếu nại khi cần thiết. Bên cạnh đó, người tiêu dùng nên tìm hiểu trước về các phòng tập gym uy tín, chất lượng, đánh giá của người tiêu dùng khác, các cơ sở minh bạch thường công khai rõ ràng phương thức thanh toán, chương trình khuyến mại, ngày áp dụng và không ép buộc người tiêu dùng sử dụng dịch vụ tài chính của bên thứ ba.
Trong trường hợp phát hiện mình đã lỡ ký vào hợp đồng vay tín dụng mà không được tư vấn rõ, người tiêu dùng cần nhanh chóng liên hệ với tổ chức cho vay để làm rõ hồ sơ, đồng thời gửi đơn khiếu nại đến Sở Công Thương địa phương hoặc liên hệ Tổng đài 1800.6838 để được bảo vệ quyền lợi kịp thời.
Việc rèn luyện sức khỏe là nhu cầu chính đáng, nhưng đừng để lòng tin bị lợi dụng bởi những chiêu trò kinh doanh thiếu đạo đức. Hãy là một người tiêu dùng thông thái để bảo vệ túi tiền và sự an tâm của chính mình.
