Toàn cảnh phiên xét xử sơ thẩm vụ "quỹ đen" tại Cục ĐTNĐ của TAND TP Hà Nội. Ảnh: HN

Theo đó, Hội đồng Xét xử tuyên phạt Trần Đức Hải (nguyên Phó Cục trưởng Cục ĐTNĐ) 6 năm tù, Phạm Văn Thông (nguyên Giám đốc Ban Quản lý dự án Cục ĐTNĐ) 6 năm tù, Vũ Mạnh Hùng (nguyên quyền Trưởng Phòng Kế hoạch đầu tư, Cục ĐTNĐ) 5 năm tù, đều về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ quy định tại Điều 356 Bộ luật Hình sự 2015.

Ông Vũ Mạnh Hùng được bổ nhiệm “thần tốc” để rồi ngã ngựa?

Bản Kết luận điều tra số 50 ngày 27/6/2019 của Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT), Bộ Công an cho biết: Ông Vũ Mạnh Hùng, từ tháng 7/2015 là công chức làm nhiệm vụ tổng hợp cho lãnh đạo Cục, trực thuộc Văn phòng Cục ĐTNĐ.

Ngày 15/2/2016, theo Quyết định số 189/QĐ – CĐTNĐ, ông Vũ Mạnh Hùng được bổ nhiệm làm Phó Chánh Văn phòng và ngày 30/6/2016 được giao làm quyền Trưởng phòng Kế hoạch đầu tư theo Quyết định số 863 của Cục ĐTNĐ.

Như Báo Thanh tra trước đó đã phản ánh, ngày 25/7/2011, Cục trưởng Cục ĐTNĐ đã có Quyết định số 600 về việc thuyên chuyển cán bộ, cho phép ông Vũ Mạnh Hùng, Trưởng phòng Khoa học công nghệ - Hợp tác quốc tế và Môi trường, Cục ĐTNĐ chuyển công tác đến Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam kể từ ngày ký quyết định.

Ngày 20/10/2014, ông Hoàng Hồng Giang được bổ nhiệm Cục trưởng Cục ĐTNĐ. Cũng từ đó, ông Vũ Mạnh Hùng đã bắt đầu quay trở lại Cục ĐTNĐ để làm việc.

Cụ thể, ngày 1/7/2015, ông Hoàng Hồng Giang, Cục trưởng Cục ĐNTĐ đã ký Quyết định số 100 về việc cử viên chức biệt phái đến làm việc có thời hạn tại cơ quan Cục ĐTNĐ.

Bất ngờ là vào ngày 15/10/2015, ông Nguyễn Nhật, Thứ trưởng Bộ GTVT lại có Quyết định số 3681 về việc tuyển dụng vào công chức không qua thi tuyển và bổ nhiệm ngạch chuyên viên chính đối với ông Vũ Mạnh Hùng, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Cảng Container quốc tế Hải Phòng làm công chức tại Cục ĐTNĐ trong khi trước đó ông Hùng đã được ông Hoàng Hồng Giang biệt phái từ Cảng vụ khu vực III về Văn phòng Cục ĐTNĐ.

Tức là ông Giang đã “đánh lừa” lãnh đạo Bộ GTVT vì lúc này ông Hùng vẫn đang là người của Công ty TNHH Cảng Container quốc tế Hải Phòng chứ không phải viên chức của Cục ĐTNĐ mà trước đó ông Giang ký quyết định điều động. Việc làm này của ông Giang có mục đích gì thì đến nay vẫn chưa rõ?

Có thể thấy tháng 10/2015, ông Vũ Mạnh Hùng mới được tuyển dụng trở lại làm công chức tại Cục ĐTNĐ. Chỉ 6 tháng sau khi được tuyển dụng, ông Vũ Mạnh Hùng đã được bổ nhiệm 2 lần và nắm giữ phòng quan trọng nhất Cục ĐTNĐ là Phòng Kế hoạch đầu tư với việc hoạch định tất cả các dự án đầu tư tại cục này.

Tại trang 14 của Bản Kết luận điều tra số 50 của Cơ quan CSĐT có ghi về lời khai của Vũ Mạnh Hùng: Tháng 7/2015 khi về làm nhân viên, công tác tại Cục ĐTNĐ và làm tại bộ phận Văn phòng, bị can Hùng đã biết bị can Thông có biểu hiện thu “phần trăm” trái quy định của các nhà thầu, nhưng không biết bị can Thông thu của ai và thu được bao nhiêu tiền.

Vậy trách nhiệm của ông Giang, Cục trưởng Cục ĐTNĐ và lãnh đạo Bộ GTVT trong vấn đề tuyển dụng và bổ nhiệm ông Vũ Mạnh Hùng đến đâu thì vẫn chưa thấy được xử lý cụ thể. Để rồi một công chức mới được tuyển dụng có mấy tháng mà nắm bắt rất nhiều công việc quan trọng tại Cục ĐTNĐ và dẫn đến bị truy tố và bị tuyên 5 năm tù về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Không xử lý hình sự đối với hành vi “đưa hối lộ”

Cũng theo Kết luận điều tra số 50 ngày 27/6/2019 của Cơ quan CSĐT: Đối với 14 cá nhân đại diện cho 16 nhà thầu, quá trình điều tra, Cơ quan CSĐT, Bộ Công an nhận thấy: Mặc dù, tại Cơ quan CSĐT các đối tượng này đều không khai nhận đã đưa tiền cho bị can Phạm Văn Thông, nhưng, căn cứ tài liệu điều tra thu thập được, trong số đó có Kết luận giám định của Viện Khoa học hình sự, Bộ Công an đã kết luận đúng chữ ký, chữ viết của 8/14 cá nhân.

Căn cứ tài liệu thu thập được, có cơ sở xác định việc 14 cá nhân này đã đưa tổng số tiền là hơn 4 tỷ 255 triệu (làm tròn số) và 27.900 USD cho bị can Phạm Văn Thông. Hành vi của họ có dấu hiệu của tội “đưa hối lộ”.

Cơ quan CSĐT, Bộ Công an thấy rằng, việc họ khai không đưa tiền cho bị can Thông là do tâm lý chung sợ bị pháp luật xử lý, là nạn nhân của tệ nạn tham nhũng trong xã hội hiện nay, là đối tượng bị các công chức trong các cơ quan quản lý Nhà nước nhũng nhiễu, gây phiền hà. Bản thân họ đều mong muốn công ăn việc làm cho người lao động.

Do vậy, Cơ quan CSĐT, Bộ Công an không đặt vấn đề xử lý hình sự đối với 14 cá nhân này trong vụ án.

Căn cứ Điều 6, Bộ Luật Tố tụng hình sự, ngày 27/6/2019, Cơ quan CSĐT, Bộ Công an đã có Công văn số 2925 kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ GTVT cấm 16 doanh nghiệp này tham gia đấu thầu, thi công các gói thầu có nguồn vốn từ ngân sách Nhà nước từ nay về sau.

Ai đã góp số tiền 4,8 tỷ đồng để khắc phục hậu quả?

Vẫn theo Kết luận điều tra số 50 ngày 27/6/2019 của Cơ quan CSĐT: Để có cơ sở và có tiền nộp vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra Bộ GTVT theo Kết luận thanh tra số 9633 ngày 29/8/2018, Bộ GTVT đã ban hành 2 quyết định yêu cầu nộp với số tiền 4,8 tỷ đồng để khắc phục hậu quả, lãnh đạo Cục ĐTNĐ đã thống nhất và có chủ trương giao cho tổ chức Công đoàn Cơ quan Cục ĐTNĐ phát động ủng hộ quyên góp khắc phục hậu quả.

Ông Ngô Văn Quang, Chủ tịch Công đoàn đã thống nhất với bà Lê Thị Phương Liên, Phó Chánh Văn phòng Cục, kiêm Chủ tịch Công đoàn Cơ quan Cục (công đoàn cơ sở) kêu gọi, quyên góp ủng hộ.

Từ ngày 29/8 đến ngày 4/9/2019, Văn phòng Cục ĐTNĐ chuẩn bị 2 hòm phiếu đặt trên phòng họp hội trường tầng 5 của Cục ĐTNĐ để quyên góp.

Cơ quan CSĐT, Bộ Công an đã tiến hành xác minh, xác định có 34/78 cán bộ Cục ĐTNĐ có báo cáo giải trình không quyên góp ủng hộ tiền. Các cá nhân còn lại có ý kiến không quyên góp, ủng hộ nên không có báo cáo giải trình.

Ông Hoàng Hồng Giang, Cục trưởng Cục ĐTNĐ khai ủng hộ 5 triệu đồng; bị can Vũ Mạnh Hùng khai ủng hộ 5 triệu đồng và bị can Trần Đức Hải khai ủng hộ 400.000 đồng.

Quá trình quyên góp không có người giám sát, chứng kiến nên không xác định được những cá nhân nào tham gia bỏ tiền vào thùng.

Ngày 4/9/2018, ông Đặng Xuân Hy, Phó Chánh Văn phòng cùng bị can Vũ Mạnh Hùng mở 2 thùng niêm phong tiền quyên góp, kiểm đếm và để ông Hy đại diện Cục ĐTNĐ nộp số tiền hơn 406 triệu đồng.

Ngày 5/9/2018, ông Đặng Xuân Hy cùng bị can Phạm Văn Thông trực tiếp đến Kho bạc Nhà nước TP Hà Nội nộp số tiền gần 4,4 tỷ đồng, hiện toàn bộ số tiền này đã được chuyển về tài khoản tạm giữ của Cơ quan CSĐT, Bộ Công an.

Như vậy, đến thời điểm hiện tại vẫn chưa rõ được các cá nhân, tổ chức nào tại Cục ĐTNĐ đã quyên góp số tiền 4,8 tỷ đồng để khắc phục hậu quả theo kết luận của Bộ GTVT.

Nam Dũng