(Thanh tra) - Dự án Đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, một trong những công trình trọng điểm quốc gia về năng lượng, đang trong giai đoạn nước rút để hoàn thành và đóng điện trước ngày 19/8/2025 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực trong công tác thi công, dự án vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho các hộ dân nằm trong phạm vi hành lang tuyến.
Theo báo cáo của Ban Quản lý Dự án Điện 1, tính đến ngày 15/7/2025, toàn tuyến đã hoàn thành 95,30% thi công móng trụ (446/468 vị trí) và 39,53% lắp dựng cột thép (185/468 vị trí). Tuy nhiên, công tác kéo dây vẫn còn rất chậm, mới chỉ đạt 0,83% (2/242 khoảng néo). Nguyên nhân chính xuất phát từ những tồn tại trong công tác giải phóng mặt bằng hành lang tuyến.
Tại các xã Khánh Hòa, Tân Lĩnh, Lâm Thượng, Lục Yên và Mường Lai dù đã hoàn thành bàn giao 100% mặt bằng móng cột và lắp dựng được 20/82 cột thép, nhưng công tác bồi thường và tái định cư vẫn còn nhiều tồn đọng. Đặc biệt, đến nay vẫn chưa được phê duyệt phương án tổng thể cho toàn tuyến, gây khó khăn trong việc giải quyết quyền lợi chính đáng cho người dân nhất là về đất ở và bố trí nơi tái định cư ổn định, lâu dài.
Tình trạng tương tự cũng được ghi nhận tại các xã Cảm Nhân, Yên Thành và Thác Bà. Dù công tác GPMB móng cột đã hoàn tất, nhưng hành lang tuyến vẫn còn vướng 16/29 hộ dân chưa nhận tiền đền bù vì nhiều lý do: Đơn giá bồi thường thấp, đề nghị cấp đất tái định cư hoặc thu hồi toàn bộ phần đất còn lại. Ngoài ra, những vướng mắc liên quan đến xác minh nguồn gốc đất, chênh lệch diện tích giữa sổ đỏ và thực tế cũng là nguyên nhân chính làm chậm trễ tiến độ phê duyệt phương án bồi thường cuối cùng.
Ngày 16/7/2025, đoàn công tác của UBND tỉnh Lào Cai do ông Ngô Hạnh Phúc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh làm Trưởng đoàn, đã đi kiểm tra thực địa tại các xã Khánh Hòa, Mường Lai, Lục Yên, Lâm Thượng, Tân Lĩnh. Sau khi khảo sát thực tế các vị trí đang gặp khó khăn về mặt bằng và khu vực dự kiến bố trí tái định cư, đoàn đã có buổi làm việc trực tiếp với chính quyền các địa phương, chủ đầu tư và nhà thầu tại UBND xã Lục Yên.
Tại buổi làm việc, ông Ngô Hạnh Phúc yêu cầu các cấp, ngành, địa phương phải hành động quyết liệt, có trách nhiệm cao nhất, đồng thời ráo riết rà soát, xác định cụ thể các hộ dân còn tồn tại vướng mắc chưa được giải quyết để có phương án xử lý phù hợp.
Đặc biệt, Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: Đối với các hộ dân không có khả năng tự tái định cư, chính quyền cần nhanh chóng xác định vị trí và bố trí nơi ở mới hợp lý; còn các hộ tự lo được chỗ ở mới thì cần hỗ trợ về chính sách và thủ tục pháp lý.
Ông cũng đề ra mốc thời gian cụ thể: Trước ngày 20/7/2025 phải hoàn tất công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư. Các địa phương phải phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư, tăng cường tuyên truyền, vận động người dân, đảm bảo sự đồng thuận để tiến độ không bị trì hoãn.
Trước đó, ngày 15/7, ông Ngô Hạnh Phúc đã dẫn đầu đoàn công tác kiểm tra thực địa và làm việc tại các xã Cảm Nhân, Yên Thành và Thác Bà. Tại đây, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã ghi nhận nỗ lực của các địa phương và chủ đầu tư, song cũng thẳng thắn chỉ ra các điểm nghẽn cần tháo gỡ dứt điểm.
Với các vướng mắc về giá đền bù, Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: “Giá đã được ban hành, không thể tăng thêm, do đó cần tuyên truyền, giải thích để người dân hiểu, đồng thuận và sớm bàn giao mặt bằng”. Đồng thời, yêu cầu xây dựng phương án cụ thể cho việc tái định cư và công khai thông tin để người dân giám sát.
Tại xã Thác Bà, ông Ngô Hạnh Phúc yêu cầu rà soát toàn bộ chính sách, quy trình liên quan, đảm bảo đúng quy định pháp luật. Chính quyền địa phương phải xác định rõ trách nhiệm của các bên liên quan, phối hợp đồng bộ để hoàn thiện đầy đủ các thủ tục pháp lý, xây dựng kế hoạch chi tiết và triển khai hiệu quả.
Dự án Đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên không chỉ có ý nghĩa về kinh tế - xã hội mà còn là biểu tượng của sự phát triển hạ tầng chiến lược, phục vụ giải tỏa công suất cho các nhà máy thủy điện ở khu vực Tây Bắc và đảm bảo an ninh năng lượng cho miền Bắc. Tuy nhiên, để hoàn thành công trình đúng tiến độ như kỳ vọng, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ và có trách nhiệm cao nhất từ chính quyền địa phương, các sở ngành, chủ đầu tư và nhân dân.
Việc giải quyết dứt điểm các vướng mắc về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư là yếu tố then chốt để bàn giao mặt bằng sạch, từ đó đẩy nhanh tiến độ thi công các hạng mục còn lại. Chính quyền các cấp cần tiếp tục lắng nghe tâm tư, nguyện vọng chính đáng của người dân, kết hợp hài hòa giữa lợi ích phát triển và quyền lợi của người bị ảnh hưởng, nhằm xây dựng một dự án đúng tiến độ, an toàn, đồng thuận, bền vững.
