Thanh tra GTVT kiểm tra tải trọng xe tại trạm.

28.000 “thủ phạm” phá hỏng cầu đường

Vụ tai nạn hy hữu tại thôn 4, Văn Thủy, xã Văn Tiến, TP. Yên Bái, tỉnh Yên Bái vào đầu năm 2014 do xe tải BKS 29C-203.47 tự đổ cho thấy, cánh cửa thành thùng phía sau bật khóa va vào người đi bộ cùng chiều làm 1 người chết. Theo dữ liệu kiểm định, chiều cao lòng thùng hàng là 600mm, thể tích thùng hàng là 10,8m3, phù hợp với tải trọng của xe là 13 tấn. Thế nhưng, khi xảy ra vụ tai nạn, chiếc xe tải này đã được cơi nới thùng hàng có chiều cao lòng thùng lên tới 1.800mm, thể tích lòng thùng hàng là 32,4m3, gấp 3 lần nguyên bản và tải trọng cho phép của xe.

Không chỉ gây nguy hiểm, tai nạn giao thông mà xe quá tải cũng đã được xếp vào nguyên nhân hàng đầu gây hư hỏng, hằn lún mặt đường. Theo số liệu thống kê của Cục Đăng kiểm, hiện cả nước có hơn 28.000 xe có thùng hàng, xi téc quá khổ không đúng quy định. Trong đó, 26.038 xe tải tự đổ; 1.677 xe xi téc, 312 sơ mi rơ moóc chở xi măng rời; 54 ôtô xi téc và 126 sơ mi rơ moóc chở khí hóa lỏng, nhiên liệu. 

Hiện nay, các xe có thùng hàng và xi téc quá khổ đa phần đều chở quá tải do các loại phương tiện này có thùng, xi téc không đúng kích cỡ quy định hiện hành. Nguyên nhân của tình trạng này là do trước đây nước ta chưa quy định chặt chẽ về kích cỡ thùng. Nhiều xe ôtô được sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu trước thời điểm có quy định về giới hạn thùng chở hàng. Từ năm 2012, khi thông tư “Quy định về kích thước giới hạn thùng chở hàng ôtô tải tự đổ, rơ moóc và sơ mi rơ moóc tải tự đổ, ôtô xi téc, rơ moóc và sơ mi rơ moóc xi téc tham gia giao thông đường bộ” có hiệu lực đã giới hạn thùng chở hàng nhưng vi phạm vẫn tồn tại nhiều. Cá biệt, có trường hợp chủ xe thuê cải tạo, cơi nới thùng hàng để chở quá tải. Khi tới hạn kiểm định, chủ xe đi thuê thùng đúng kích cỡ lắp vào hòng qua mắt cơ quan đăng kiểm.

Phải đồng loạt kiểm soát tải trọng xe trên cả nước

Theo Tổng cục Đường bộ Việt Nam, trong quá trình kiểm soát tải trọng xe (KSTTX), nhìn chung các địa phương đều gặp những khó khăn, vướng mắc khá giống nhau như: Lúng túng trong việc lập trạm KSTTX do lực lượng mỏng phải kiêm nhiệm. Trong khi các chủ xe, lái xe tìm nhiều cách để trốn tránh sự kiểm tra, kiểm soát của lực lượng chức năng, cá biệt là vụ chống đối người thi hành công vụ, phá hoại trạm cân mới đây ở Hà Nam và Thừa Thiên-Huế... Tuy nhiên, nơi nào lực lượng Thanh tra giao thông vận tải (GTVT) vào cuộc quyết liệt thì nơi đó làm tốt công tác KSTTX.

Lãnh đạo Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho rằng, để giảm dần tiến tới chấm dứt tình trạng xe quá tải, công tác KSTTX phải được tiến hành đồng loạt trên cả nước, coi đó là công việc hàng ngày của các trạm KSTTX, không thực hiện theo đợt ra quân hay phong trào. Trong đó, việc UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo quyết liệt Công an tỉnh phối hợp với Sở GTVT tăng cường kiểm tra xử lý xe quá tải là yếu tố quyết định đến sự thành công của công tác KSTTX. 

Tổng cục Đường bộ Việt Nam cũng đề nghị Bộ GTVT đồng loạt và quyết liệt triển khai KSTTX bằng các biện pháp: Kiểm tra tải trọng xe bằng bộ cân; các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, ngăn chặn và xử lý vi phạm ngay tại các khu vực đầu nguồn hàng (kiểm tra từ gốc: Bến cảng, khu mỏ, khu kinh tế, khu chế xuất, khu công nghiệp...) trong việc chấp hành quy định liên quan đến tải trọng xe theo quy định tại Thông tư 35 của Bộ GTVT quy định về xếp hàng trên xe ô tô.

Bên cạnh đó, để nâng cao các biện pháp quản lý, Cục Đăng kiểm đề xuất Bộ GTVT phê duyệt phương án đưa ảnh các xe kiểm định vào Giấy chứng nhận kiểm định để các cơ quan chức năng phối hợp kiểm soát. Cụ thể: Trên tem kiểm định của những xe ô tô có kích thước thùng hàng không phù hợp với quy định sẽ đóng dấu một vạch đỏ để cơ quan chức năng dễ nhận biết, tập trung tăng cường kiểm tra tải trọng xe khi tham gia giao thông; kiến nghị các cơ quan chức năng cần phải có các quy định để ngăn chặn tình trạng các cơ sở thi công, cải tạo xe cơ giới sản xuất thùng, xi téc để cho thuê đi kiểm định.

Tràng An