Ngày 21/6 tại Hà Nội, Bộ Phát triển Quốc tế Vương quốc Anh (DFID) và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đã tổ chức hội thảo kết thúc dự án “Nâng cao Hiệu quả thị trường cho người nghèo, giai đoạn 2” (M4P2) được thực hiện trong 3 năm.

Qua 3 năm thực hiện, cách thức tiếp cận mới đã tạo ra các kênh hợp tác với các doanh nghiệp, thông qua 7 dự án sáng tạo của Quỹ Thách thức Việt Nam, đã giúp cho các thị trường tại nông thôn Việt Nam hoạt động tốt hơn và bình đẳng hơn đối với người nghèo tham gia thị trường.

Những dự án được triển khai rất đa dạng: Công nghệ trồng nấm giúp giảm nghèo, chè hữu cơ của đồng bào thiểu số, đến bò H’Mông có thể truy xuất nguồn gốc, sản xuất phân vi sinh từ phế phẩm trong quá trình chế biến tinh bột sắn, cà phê ướt Robusta, bưởi tách múi và chuỗi cung ứng thủy sản cho chuỗi siêu thị quốc tế. Các dự án đều được thực hiện bởi các công ty hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp tại Việt Nam.

Trong suốt quá trình đó, Quỹ Thách thức Việt Nam (VCF) đã đồng tài trợ chi phí cho những dự án có rủi ro cao nhưng có triển vọng thương mại, thử nghiệm những hệ thống chuỗi cung ứng mới và sáng tạo. Và những mô hình kinh doanh này có khả năng ứng dụng và nhân rộng tại Việt Nam. Tổng số tiền tài trợ từ Quỹ Thách thức là 1,26 triệu đô la Mỹ, và đóng góp từ các doanh nghiệp tham gia là 2,45 triệu đô la Mỹ.

Những kết quả ban đầu cho thấy khoảng 16.900 người đã nhận được những tác động tích cực về thu nhập và sinh kế thông qua những dự án của VCF, một hợp phần chính của dự án M4P2. Hơn 2.100 việc làm đã được tạo ra thông qua các dự án của Quỹ Thách thức. Những tác động gián tiếp được trông đợi sẽ lớn hơn nữa khi các mô hình mới thành công được tiếp tục nhân rộng.

“Ý tưởng Quỹ Thách thức được khởi nguồn từ Vương quốc Anh, và tương đối mới tại Việt Nam”, bà Fiona Lappin, trưởng đại diện của DFID tại Việt Nam cho biết. “Về cơ bản, VCF nhắm vào một trong những điểm mạnh của khu vực tư nhân tại Việt Nam đó chính là khả năng sáng tạo và đầu tư vào những ý tưởng mới - sử dụng nó để tạo ra lợi ích cho người nghèo thông qua những mô hình kinh doanh có lợi nhuận và tác động xã hội lớn”.

Theo ông Tomoyuki Kimura, Giám đốc Quốc gia của ADB tại Việt Nam, nghiên cứu hành động chính sách được thực hiện bằng cách thức mới thông qua việc kết nối thiết kế chính sách với những thí điểm chính sách thực tế, từ đó xây dựng được những chính sách định hướng theo nhu cầu tốt hơn. Cách thức tiếp cận mới yêu cầu các nhà nghiên cứu phải năng động hơn trong việc phối hợp với các bên liên quan lập kế hoạch và thực hiện những thay đổi, làm việc với những tác nhân thay đổi tại các cấp của chính phủ, bao gồm các cấp quận, tỉnh, và quốc gia. Dự án đã được thực hiện tại một số thị trường, và đã chứng tỏ được sự thành công. Khi thị trường mở rộng và phát triển sâu thêm, nó có thể là một cách thức mạnh mẽ nhất để giúp người nghèo thoát khỏi nghèo đói một cách bền vững.

Ông Hoàng Viết Khang, Vụ trưởng Vụ Kinh tế Đối ngoại, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, thông qua những dự án sáng tạo và những thay đổi chính sách nhìn thấy được, dự án M4P2 đã tạo thêm cơ hội cho người nghèo tham gia và hưởng lợi từ quá trình tăng trưởng kinh tế, ví dụ như tại hai địa phương Cao Bằng và Quảng Trị. Bộ Kế hoạch và Đầu tư mong muốn phát triển những hoạt động của dự án trong những năm tiếp sau, sử dụng dự án như là một hình mẫu mới để giúp đỡ những cộng đồng vẫn đang phải tiếp tục đối mặt với nghèo đói.

H.Y