Biết ơn người đã sinh thành, người đã nuôi dạy, là lẽ đời, là đạo lý!

Trên mảnh đất hình chữ S, nhiều cam go, khắc nghiệt này, điều đó lại càng được coi trọng, càng nhiều người mơ tới sự học và thành danh.

Cha ông xưa từng xây giữ trung tâm kinh kỳ “núi bút non nghiên”, từng khắc bảng vàng bia đá cho những ai đỗ đạt tài cao… Há chẳng phải để lưu danh sử sách? Há chẳng phải đề cao đạo làm thầy? Sự học chỉ suy vong khi nước loạn lạc, binh đao. Nhưng, những năm chiến tranh ái quốc vĩ đại, nước chúng ta vẫn đề cao sự học, vẫn có thầy tài, học sinh giỏi cỡ thần đồng…

Truyền thống hiếu học, “tôn sư trọng đạo” ở nước Nam ta chưa bao giờ ngưng đọng, mà được nối dài như suối nguồn chảy mãi. Như muốn con hay chữ. Như trọng thầy mới được làm thầy. Và, giấc mơ được đón thầy, làm con ngoan, trò giỏi, đỗ đạt, làm quan, đền đáp công ơn… chẳng khác mấy giấc mơ thái bình, cường thịnh của đất nước!

Trong cái chung có cái riêng. Mỗi người học trò và gia đình có mong muốn riêng. Lẽ dĩ nhiên thầy giáo và gia đình cũng có những mong muốn tột bậc. Để đạt được những dự định ấy, còn tùy thuộc điều kiện, hoàn cảnh và thời cuộc. Chăm, ngoan, có trí thì học trò dễ dàng đạt được những thứ bậc cao nếu gặp thầy giỏi, trường chuẩn, bạn bè trang lứa yêu thương… Đảng và nhà nước ta rất chăm lo cho giáo dục nên đã yêu cầu rất cao: Thầy ra thầy, trò ra trò, trường ra trường, lớp ra lớp! Sự đồng bộ ấy, cho thấy vai trò của thầy là số một trong giảng dạy. Thầy phải được đề cao, ưu tiên số một, bảo đảm đời sống để phục vụ lâu dài, tận tâm, tận lực.

Tuy nhiên, trong những năm qua, chúng ta đã không thực hiện tốt ưu tiên đó. Đời sống thầy giáo và nhà trường, sự ưu ái, đãi ngộ đã không bằng nhiều ngành, nhiều cấp khác, kể cả việc ưu tiên tuyển chọn trước và sau khi ra trường. Nhiều học trò thương yêu thầy cô, nhớ mãi hình ảnh thầy cô sống đạm bạc, hy sinh thầm lặng cho lớp lớp học trò trưởng thành đỗ đạt, bay xa, nhưng khác với thầy cô, họ không giờ muốn hiến dâng sự nghiệp cho mái trường thân yêu.

Truyền thống “tôn sư trọng đạo”, đã khiến nhiều thế hệ thầy cô, chăm lo nuôi dưỡng cho học trò mình thành đạt, kể cả việc dạy thêm, dạy luyện thi vất vả ngày đêm nhưng không hề vụ lợi. Bởi trò nghèo mà chăm học là thương! Đó là đường hướng đào tạo nhân tài mà cha ông xưa truyền lại: Rèn cặp học trò, sôi kinh nấu sử. Luyện rèn mới hun đúc được chí hướng, bù đắp được thiếu hụt kiến thức… Nhiều người cứ cho rằng, thầy cô làm khổ học trò, nào là nhồi nhét, nào là phải đổi mới, phải nâng cao, phải khoa học, phải tân tiến… Bao nhiêu là đòi hỏi, nhưng chúng ta đã đưa lại cho ngành, cho mái trường, cho thầy cô và học sinh thân yêu những lợi lộc gì? Giáo dục có phương pháp của giáo dục nhằm nâng cao kiến thức, đạo đức, tâm hồn cho con trẻ! Nơi ấy có những sự linh thiêng và kỳ diệu của nó, sao có người lại vô ý tiếp tay cho những kẻ tự xưng là “góp ý”, là “xây dựng”, làm cho nó rối tung lên?

Với người học trò: Nhà trường thật sự thiêng liêng, thầy cô giáo là mẹ hiền, dù cam go vất vả cũng hết lòng thương yêu từng học sinh! Quá khứ này, đối với mỗi chúng ta thật thiêng liêng, với lòng biết ơn vô hạn!

Tòa lâu đài giáo dục cần được bảo vệ để nó kết nối nhân lên kiến thức nhân loại và liên tục tỏa sáng!

Hoàng Trí