Hầu hết họ không thích ở trung tâm, nơi ồn ào, náo nhiệt, chật chội, đua chen… Từ xưa vẫn thế, những kẻ bất đắc chí cũng vậy: Thích ở ẩn. Bác Hồ cũng có ao ước khi làm xong nhiệm vụ, về già là ở non cao, ven suối, câu cá, ngắm trăng, ăn măng trúc… tựa như cụ Ức Trai xưa!

Hiện nay, cũng có nhiều người, khi về hưu là thích về quê, sức đang khỏe thì san lấp ao đầm, lập vườn, nuôi thả cá, trồng cây ăn quả, chăm lo cho con cháu sau này… Họ về với không gian xưa, với bạn bè thưở chăn trâu, cắt cỏ, nằm hầm đánh địch, bụng đói cật rét… Nay, ăn uống chả mấy nỗi, nhưng rau cỏ, thức ăn vừa rẻ, vừa sạch, toàn thứ nuôi trồng được… Cuộc sống tựa thần tiên!

Tuy nhiên, có người có máu đại gia, về hưu lại thích mở doanh nghiệp, buôn bán, cạnh tranh quyết liệt. Vốn tích cóp đã có 5, nay tập trung mở xưởng, mở trường, mở phòng khám bệnh tư, mở cửa hàng, cửa hiệu… với mong muốn vốn sẽ đẻ thêm thành 10, thành 15… Và thế là, tuổi U60, có thể phấn đấu thành U90, U100… Và, hay nhất là vẫn có thể giúp cháu con, họ mạc được rất nhiều. 

Thật là một công được đôi ba việc, đóng góp nhiều khi lại hơn cả lúc đương đi làm việc Nhà nước. Đóng góp thật sự cho đời, cho sự nghiệp trồng người, cứu người…! Có khi còn hơn nhiều vị đang ngồi bám chằng vào cơ quan Nhà nước, cố khai gian hồ sơ, mua bằng cấp giả, đóng góp giả… để được ở lại, tiếp tục làm trái, tiếp tục tham nhũng hoặc tiếp tay cho tham nhũng. Và dĩ nhiên, “miệng thế” và pháp luật chẳng thể buông tha họ!

Nói thì dễ, làm lễ mới khó! Có kẻ “ăn trên ngồi trốc”, phán bừa, phán theo mãi đâm quen, nhưng khi về với dân,”ba cùng” với dân thì dân đâm nản vì còn quá nhiều “khiếm khuyết”. Thì ra, khi đang làm việc các “đệ tử”, cấp dưới không dám chỉ ra thiếu sót cho lãnh đạo. Dân thì không thế, họ chê bai liền liền, trái tai, trái mắt họ cũng chê, cũng chửi, bất kể ai… Từ việc làm không được “sổ đỏ”, xin cho con đi học, đi làm; đến việc tiền thuế, tiền điện… họ chửi tất, nếu có sai. Rồi quen miệng, thấy nhà ai xây to cũng chửi. Thấy người ăn xin cũng hắt hủi, bĩu môi… 

Thật sự thì: Đời chướng tai, gai mắt nhiều, sự vui, sự tốt cũng nhiều, nhưng mấy ai cân nhắc để phát ngôn được phân minh? Mấy ai thấy được: Một trăm người về hưu cũng chỉ được dăm ba người được coi là đầy đủ, có nhà cửa đuề huề, còn nữa thì đang quá chật vật, nếu vướng phải bệnh tật, con cái gieo neo nữa là thành khốn khó, thành “hộ nghèo”! Chả nhẽ dân gian cứ chửi họ là đần, là ngu ngơ… là siêng ăn, nhác làm, là không biết “xu thời, nịnh thế”?

Cơ quan chức năng cũng phải bài bản, phân minh sáng suốt, cũng phải vào cuộc, phải ngăn các dòng chảy “bất minh”, chặn các điều tiếng “dở hơi” để xã hội trong lành, để cuộc sống phát triển đúng dòng chảy và vòng xoay của nó! Ai cũng phải “sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật”! Đừng cứ ầm ào, ầm ào làm nhức tai người già, người về hưu và nóng lòng con trẻ!… Đừng để các đại gia đời mới, ngồi vuốt bụng, nhạo báng: “Gớm bán cả vườn nhà các quan ở quê, cũng chỉ mua được căn hộ chung cư cao cấp vừa vừa, giỏi lắm là mua được 10m2 đất Trung Hòa - Nhân Chính hay Phú Mỹ Hưng là cùng!”… Mọi so sánh đều là khập khiễng.

Nhưng cũng rất cần có người nói cho rõ để người già, đại gia cùng con trẻ có thể cùng phát triển. Ở cơ quan thì còn nhìn mặt nhau. Đồng chí thì còn bắt tay nhau. Đại gia thì còn hợp tác, phối hợp được… Đấu tranh trong thời đại dân chủ, càng không thể nói lấy được! Đảng đang mong chờ sự góp sức làm giàu, làm đẹp cuộc sống của không chỉ riêng ai!