Kết quả, có khi cười… ra nước mắt, vì lãnh đạo vội thật, mà nhân viên thì không thể đáp ứng nên đành lấy báo cáo cũ, sửa chữa qua loa ngày tháng, số liệu cho tươm tươm, cho phù hợp. Và thế là, có khi số liệu chẳng ăn nhập gì với thực tế đang diễn ra… Thậm chí, nhiều số liệu đã được cuộc họp trước đề nghị sửa vì thiếu căn cứ. Có khi phần “phương hướng”, hoặc có vấn đề, trước đây từng gây tranh cãi, được thảo luận, thống nhất chỉnh sửa, thì nay lại xuất hiện, “bê nguyên xi” như để chọc tức dư luận, khiến hội nghị và những người có tâm huyết “xây dựng” khó chịu, phản ứng…

Nếu đọc kỹ các dự án, đề án của từng bộ, ngành, địa phương, rồi so sánh, đối chiếu số liệu, cách làm, hoặc dự toán… sẽ thấy có nhiều năm giống nhau như do cùng một tác giả in ra.

Một số cuộc thanh tra ở nhiều nơi tập hợp kết luận lại, đối chiếu từng giai đoạn có khi cho ra một bản mẫu bất ngờ…

Gần đây, có một số cuộc thanh tra, sẽ rất khó kết luận và kiến nghị, hoặc không thể đề xuất cụ thể được đường hướng giải quyết đúng vì thanh tra các dự án chưa quyết toán, chưa hoàn thành, chưa bàn giao... Ngay cả bộ, ngành và địa phương cũng chưa hình dung nổi số lượng công trình, số tiền… và chủ đầu tư là loại nào? Đối tượng thanh tra sẽ không “tâm phục, khẩu phục” nếu đoàn không đi đến được “ngọn nguồn, lạch sông”, chưa phát hiện và “bắt được giặc tham nhũng”… Lời nói gió bay, chứng cứ mong manh… chẳng bao giờ kết luận được điều gì ra tấm, ra món cả!

Điều quan trọng của một cuộc thanh tra là có kết luận và xử lý kết luận đó được không? Uy tín cũng từ đó, bản lĩnh cũng từ đó! Có cuộc thanh tra, người trong cuộc tính ra, làm rầm rầm rộ rộ nhưng Nhà nước lỗ rất nặng. Hãy xem lại những đối tượng thanh tra, hoặc những kẻ a dua cùng đối tượng nói rằng: “Thanh tra kinh tế không cần thu được tiền”. Vậy đối tượng sai phạm hoạt động chỉ bằng nước bọt thôi ư?. Thanh tra gặp sai phạm bằng tiền không kiến nghị thu tiền thì là bằng tình bạn, bằng tình cảm ư? Trăm lý, vạn tình… nhưng quan trọng số một là lý, là pháp luật.

Lại nói về đơn thư tồn đọng. Báo cáo là thế, nhưng 528 vụ việc trình Thủ tướng có nội dung kèm theo đâu, có địa chỉ cụ thể đâu… Địa phương và bộ, ngành trong lúc nóng vội cứ… thống kê đại khái, nay kiểm tra làm rõ các tổ công tác phải có phương án ứng cứu: Đề ra các tiêu chí cụ thể được gọi là đơn thư tồn đọng, để có thể tổng hợp được và đặc biệt là gom được về một mối để tập trung giải quyết… Nhưng, từ đó cũng thấy được: Có bộ đơn thư không nhiều (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) lại lập đến 3 tổ công tác; có bộ đơn thư tồn đọng nhiều lại chỉ có 1 tổ công tác, nhưng tổ này lớn bằng nhiều đoàn thanh tra, cồng kềnh quá (Bộ Tài nguyên - Môi trường)… Rồi sẽ có địa phương… chết khiếp vì gặp đoàn… Thanh tra Chính phủ rất thiện chiến, lập đến 9 tổ công tác rà soát, xử lý đơn thư.

Dư luận rất hoan nghênh việc tập trung giải quyết đơn thư tồn đọng này của Đảng và Chính phủ, càng mong rằng sớm được công khai từng vụ việc để thấy rõ trách nhiệm trước dân, công bằng, minh bạch của các đoàn. Đừng mãi báo cáo thì dài, làm được thì nhiều mà khi nào cũng còn rất nhiều vụ việc tham nhũng và tồn đọng đơn thư khiếu tố!

 Hoàng Trí