Các giáo viên cho biết nhiều học sinh đã phải đeo khăn che mặt khi đến trường vì không đủ tiền mua khẩu trang. Ảnh: Tsvangirayi Mukwazhi / AP

Các giáo viên ở Zimbabwe từ chối trở lại làm việc, với lí do Chính phủ không chuẩn bị đầy đủ cho việc mở cửa trở lại các trường học.

Các trường học đã mở cửa trở lại vào tuần trước cho các học sinh có kỳ thi vào đầu tháng 12 tới, sáu tháng sau khi phải đóng cửa do số ca mắc COVID-19 gia tăng. Tuy nhiên, các giáo viên cho rằng chính phủ không chuẩn bị sẵn sàng để đối phó với khả năng bùng phát dịch trong trường học.

Theo Hiệp hội Giáo viên Zimbabwe (PTUZ), các trường được cung cấp một lượng rất hạn chế nước rửa tay, và tình trạng thiếu nước trầm trọng khiến việc rửa tay không thể thực hiện được.

“Chính phủ Zimbabwe không hề nghiêm túc với việc phòng chống dịch. Điều kiện vệ sinh không đảm bảo, không có đủ nhà vệ sinh và xà phòng. Mỗi trường học ở các khu vực thành thị được phát 20 lít nước rửa tay, dự kiến sẽ đủ cung cấp cho khoảng 800 học sinh. Rõ ràng là không đáp ứng đủ nhu cầu phòng dịch. Làm sao chúng tôi có thể đảm bảo an toàn sức khỏe cho các em học sinh đây” - Chủ tịch của PTUZ, Raymond Majongwe nói.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo rửa tay thường xuyên là một cách hiệu quả để ngăn chặn sự lây lan của COVID-19.

Theo PTUZ, 98% giáo viên trên toàn quốc đã không đi làm vào tuần trước, khiến một số học sinh lo sợ sẽ khó có thể vượt qua kỳ thi sắp tới.

Do hầu hết học sinh không thể truy cập các bài học trực tuyến trong thời gian thực hiện lệnh phong tỏa toàn quốc, tham gia các lớp học truyền thống trong những tháng còn lại trước kỳ thi là cơ hội duy nhất để bắt kịp các bạn đồng trang lứa.

Các giáo viên cũng vô cùng bất mãn với Chính phủ về mức lương 50 đô la một tháng của họ. Họ cho biết việc trở lại lớp học sẽ gây nguy hiểm cho gia đình và đòi tăng mức lương lên 520 đô la một tháng.

Là những nhân viên làm việc tuyến đầu, các giáo viên cũng muốn được xét nghiệm thường xuyên, được trang bị thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE) và các khoản hỗ trợ rủi ro trước khi tiếp tục công việc.

“Giáo viên bây giờ nên được coi là những nhân viên tuyến đầu, vì vậy chúng tôi cần thêm phụ cấp, thiết bị bảo hộ cá nhân và những thứ mà các nhân viên tuyến đầu khác được cung cấp. Chúng tôi phải được xét nghiệm COVID-19. Chúng tôi có nguy cơ lây COVID-19 cho chính gia đình mình, vì vậy chúng tôi mong chính phủ cần nghiêm túc trong chuyện này,” ông Majongwe nói.

Các quan chức Bộ Giáo dục thừa nhận các trường học đang gặp khó khăn trong việc cung cấp nước sạch để rửa tay.

Ông Obert Masaraure, Chủ tịch ARTUZ (Liên minh Giáo viên Nông thôn Hợp nhất Zimbabwe), cho biết các trường học không đủ trang thiết bị để mở cửa trở lại.

“Các trường học ở nông thôn có cơ sở hạ tầng tồi tệ nhất; đại dịch đã phơi bày những lỗ hổng nghiêm trọng trong ngành Giáo dục của chúng ta. Các trường không có khả năng mua các trang thiết bị và tài liệu học tập cơ bản, và cũng không thể đáp ứng được các tiêu chuẩn dạy và học an toàn trong đại dịch. Các học sinh đến trường phải che mặt bằng giẻ vì chúng không đủ tiền mua khẩu trang,” ông Masaraure nói.

Theo một báo cáo về hệ thống giáo dục của ARTUZ, gần như không thể thực hiện được giãn cách xã hội ở các lớp học có quá đông học sinh. Zimbabwe chỉ có 136.000 giáo viên nhưng lại có tới 4,6 triệu học sinh.

Chính phủ hiện đang nỗ lực để giảm bớt tình trạng quá tải này.

Báo cáo cũng ghi nhận sự thiếu hụt trầm trọng nhiệt kế hồng ngoại để đo nhiệt độ của học sinh trước khi nhập học.

Các giáo viên đang kêu gọi chính phủ hoãn các kỳ thi năm 2020 để học sinh có thêm thời gian ôn tập.

“Về vấn đề thiết bị bảo hộ cá nhân, tất cả giáo viên và học sinh sẽ được bảo vệ; nhân viên hỗ trợ sẽ được bảo vệ. Bạn có thể yên tâm rằng các trường công lập đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu về phòng chống dịch,” Bộ trưởng Giáo dục Zimbabwe Cain Mathemasaid, cho biết.

Các học sinh ở Harare cho biết họ sợ bị trượt kỳ thi cuối kỳ nếu không có giáo viên dạy kèm và chỉ có hai tháng để hoàn thành đề cương.

Nhiều trẻ em Zimbabwe đang phải làm việc, bán hàng rong hoặc làm ruộng ngoài giờ lên lớp.

“Cháu chưa bao giờ có thời gian học trong thời gian ở nhà vì mẹ cháu bắt cháu phải đi bán rau. Đó là kế sinh nhai duy nhất của gia đình cháu nên việc học hầu như là không thể,” một học sinh tại trường trung học Kuwadzana cho biết.

Một học sinh A-level thuộc Trường Trung học George Stark ở Harare cho biết cô không có quyền truy cập vào các cơ sở học trực tuyến do chi phí dữ liệu internet tăng: “Giá dữ liệu tăng hàng tháng nên việc học trực tuyến rất khó khăn. Cháu chỉ học được từ các cuộc thảo luận nhóm với bạn bè của mình nhưng như vậy là không đủ để vượt qua các kỳ thi sắp tới”.