Một loạt thẩm phán Nigeiria bị bắt giữ, điều tra vì liên quan đến các hành vi tham nhũng, rửa tiền. Ảnh minh họa: NJC

Trước đó, hồi đầu tháng 10, 6 thẩm phán khác cũng bị thẩm vấn, giám sát vì nghi ngờ có hành vi tham nhũng. Hàng chục triệu dinar (hàng chục nghìn USD) tiền mặt cùng nhiều loại ngoại tệ khác như đồng USD, euro (có tổng trị giá khoảng 800 nghìn USD) đã được tìm thấy tại nơi ở của 6 thẩm phán này.

Dù đã giám sát 6 thẩm phán, nhưng cuộc điều tra trong khuôn khổ chiến dịch chống tham nhũng do Tổng thống Nigeria phát động cũng không vì thế mà chấm dứt, bởi theo các điều tra viên, còn khoảng 10 thẩm phán khác đang nằm trong diện nghi ngờ, bị điều tra vì hành vi tham nhũng.

Nguồn tin từ Bộ Tư pháp Nigeria cho hay, đến thời điểm này, chưa thể công bố danh tính các thẩm phán còn lại vì đề phòng trường hợp những thẩm phán này biết mình đang bị điều tra mà tìm cách đối phó hoặc trốn chạy, như vậy sẽ bị lỡ "1 mẻ lưới lớn" trong chiến dịch truy quét tham nhũng hiện nay.

Phục vụ cho công tác điều tra, Hội đồng Thẩm phán Quốc gia đã ra quyết định tạm đình chỉ công tác một loạt thẩm phán, trong đó có Sylvester Ngwuta, cho đến khi kết thúc cuộc điều tra.

Tổng thống Muhammadu Buhari, khi lên nắm quyền điều hành Nigeria vào năm 2015, đã cam kết diệt trừ tham nhũng, một trong những "đại nạn" đang tàn phá Nigeria, quốc gia đông dân nhất và cũng là quốc gia xuất khẩu dầu mỏ lớn nhất lục địa Phi.

Một trong những hành động đầu tiên của chính sách loại trừ tham nhũng đó là xử lý các thành viên Chính phủ có dính líu tới tham nhũng, trong đó không ít thành viên phụ trách lĩnh vực tư pháp.

Tuy nhiên, phản ứng trước hàng loạt vụ bắt giữ, giám sát và lục soát nhà riêng cũng như nơi làm việc của hàng chục thẩm phán, Hiệp hội Luật sư Nigeria cho rằng việc Chính phủ trưng dụng DSS thực hiện các cuộc vây bắt như trên là vi phạm quy định về nhân quyền. "Tôi muốn nhấn mạnh rằng, chúng ta đang sống trong một nền dân chủ chứ không phải một nền quân chủ. Chúng tôi thật sự quan ngại về làn sóng bắt giữ, quấy rối, đe dọa các thẩm phán của DSS trong thời gian vừa qua. Những hành động của DSS không khác gì hành động của Gestapo (cơ quan mật vụ của Đức quốc xã) trước đây. Chúng tôi luôn ủng hộ mọi nỗ lực của Chính phủ trong chiến dịch diệt trừ tham nhũng, nhưng không chấp nhận nhân danh chống tham nhũng để vi phạm nghiêm trọng nhân quyền, cũng như phớt lờ tính độc lập của cơ quan tư pháp Nigeria", Abubakar Mahmoud - đại diện Hiệp hội Luật sư Nigeria nhấn mạnh.

Lên tiếng bảo vệ cho các hành động mạnh tay của DSS nhằm thực hiện chiến dịch chống tham nhũng của Tổng thống, Phát ngôn viên Tổng thống Garba Shehu khẳng định: Tổng thống Nigeria hoàn toàn dân chủ, công khai và minh bạch trong cả lời nói lẫn hành động. Mọi quyết định, hành động nhằm quyết liệt chống tham nhũng của Tổng thống không hề bất hợp hiến, ngay cả việc trưng dụng DSS để phục vụ cho mục tiêu chống tham nhũng, bởi mọi hành động của DSS trong thời gian qua đều thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Bằng chứng là, theo Phát ngôn viên Garba Shehu, trong những cuộc vây bắt và lục soát vừa qua, DSS đã thu giữ được nhiều giấy tờ, tài liệu quan trọng chứng minh những hành vi sai phạm của các thẩm phán, đồng thời thu giữ được một lượng lớn tài sản bất minh, bao gồm tiền mặt, bất động sản và tài sản có giá trị lớn, với tổng giá trị ước tính lên tới hàng triệu USD.

Tuy nhiên, Hiệp hội Luật sư Nigeria vẫn cho rằng, hành động chống tham nhũng của Tổng thống Muhammadu Buhari không chỉ đơn thuần là diệt trừ các đối tượng tham nhũng mà còn kết hợp kế hoạch "thanh trừng" các thành viên Chính phủ chống đối thuộc các đảng phái đối lập, vì hầu hết những thẩm phán bị bắt giữ, giám sát và bị điều tra tham nhũng trong suốt hơn 1 tháng qua đều là những thành viên của các đảng đối lập trong Chính phủ. Chính những đảng đối lập này đang gây sức ép không nhỏ yêu cầu Tổng thống Muhammadu Buhari phải xử lý tham nhũng ngay từ chính trong Nội các trước khi mở rộng kế hoạch chống tham nhũng ra bên ngoài.

Nhật Minh