Tờ Al Ahram của Ai Cập đưa tin ông Gaddafi đã chết (Nguồn: Public Domain)

Nghi vấn xuất hiện sau khi nhiều đoạn video thu được từ chiến trường cho thấy thông tin mâu thuẫn về thời khắc cuối đời của Gaddafi. Một đoạn cho thấy ông còn sống khi bị bắt, đoạn khác có cảnh ông tự đi được song tay ôm lấy cổ họng và cuối cùng là một clip khi ông trở thành cái xác vô hồn, bị người ta chuyển lên một chiếc xe tải.

Dù tất cả các đoạn video có chất lượng rất tồi, người ta vẫn nhận thấy rằng khi bị bắt Gaddafi còn sống và bị những tay súng của phe nổi dậy kéo xuống từ trên xe tải, đồng thời có giọng ai đó nói bằng tiếng Arập rằng hãy để ông ta sống. Lúc đó, ông Gaddafi bị chảy máu từ một vết thương ở bên trái đầu, song song với mắt trái.

Một bức ảnh chụp thi hài Gaddafi nằm tại chiếc xe cấp cứu sau khi ông chết cho thấy có rất nhiều vết thương xuất hiện trên người ông, trong đó có một vết thương tròn lớn gần với thái dương trái, một vết thương ở giữa trán và một vết nữa gần cổ họng. Các bác sĩ và phóng viên được nhìn thấy thi thể còn mô tả một vết thương ở ngực, dù rằng đây có thể là vết thương gần cổ họng như đã đề cập ở trên.

Kênh truyền hình Al Arabiya cùng tờ New York Times thì dẫn lời một bác sĩ Libya, người đã khám nghiệm thi thể Gaddafi, khẳng định cựu lãnh đạo Libya bị bắn ở cự li gần vào đầu và bụng sau khi bị bắt. Tờ Guardian cũng dẫn nguồn một quan chức thuộc NTC và một chiến binh thuộc lực lượng chống đối nói rằng ông Gaddafi đã bị bắn bằng một viên đạn 9mm sau khi bị bắt.

Ngoài ra còn có một đoạn đoạn video ghi lại cảnh đám đông xông vào đánh đập. Tuy nhiên người ta không rõ ông này còn sống hay đã chết. Trong các đoạn video khi Gaddafi còn sống có cảnh ông mặt một chiếc áo dài thắng ngang lưng màu vàng. Nhưng ở đoạn video kể trên, chiếc áo đã không còn nằm trên người Gaddafi, cho thấy khả năng ông đã chết.

Vậy thực sự điều gì đã xảy ra trong những giờ phút cuối cùng của nhà cựu lãnh đạo 69 tuổi ?

Tờ Guardian đã tái hiện lại hiện trường qua tổng hợp từ một số nhân chứng, theo đó vào sáng ngày 20/10, nhóm cận vệ trung thành với ông Gaddafi đã không thể cầm cự được tại nơi trú ẩn của mình ở Sirte nên đã cùng với nhà cựu lãnh đạo này lên xe chạy trốn. Chỉ huy quân đội của ông Gaddafi là Abu Bakr Younis Jabr đã dẫn một tốp vệ sĩ khoảng vài chục người hướng về phía Tây.

Không lâu sau khi rời Sirte, đoàn xe đã hứng chịu đợt không kích của lực lượng liên quân, chủ yếu là các chiến đấu cơ của Pháp. Các nhân chứng cho biết đợt không kích đó đã tạo ra những đám cháy lớn, xung quanh là khoảng 50 xác người. Nhiều khả năng ông Gaddafi cũng bị thương trong đợt không kích đó, nhưng vẫn sống.

Kênh truyền hình Arập Al Arabiya đã dẫn lời một vệ sĩ của ông Gaddafi có tên Mansour Daou nói rằng khi ấy các binh sĩ trung thành với ông Gaddafi mạnh ai nấy chạy, còn anh ta và ông Gaddafi, chỉ huy Abu Bakr Younis Jabr cùng bốn binh sĩ nữa chạy cùng một nhóm.

Daou nói rằng anh ta không biết chính xác chuyện gì đã xảy ra với ông Gaddafi vì đã bị thương và ngất đi sau khi một quả đạn pháo nổ gần đó. Nhưng có thể ông Gaddafi cùng một số binh sĩ đã chui vào trong một ống cống bằng bêtông, rồi sau đó bị lực lượng NTC tấn công.

Một chiến binh NTC nói với Reuters rằng nhóm của anh ta đã tấn công nhóm của ông Gaddafi bằng súng phòng không, sau đó một chiến binh trung thành với ông Gaddafi đã xin hàng và nói “Chỉ huy của tôi ở đây, Muammar Gaddafi ở đây, đang bị thương.”

Chiến binh NTC nói trên kể tiếp rằng họ đã chui vào ống cống và lôi ông Gaddafi ra ngoài, đưa lên một chiếc xe. Lúc đó, nhà cựu lãnh đạo bị thương ở chân và lưng do trúng đạn. Nghĩa là khi bị bắt, ông Gaddafi vẫn còn sống.

Sang đến ngày 21/10, sau khi xuất hiện những thông tin nói rằng ông Gaddafi đã bị lực lượng của NTC bắn chết sau khi bị bắt sống, Thủ tướng của chính quyền lâm thời Mahmoud Jibril đã chính thức tuyên bố rằng chiếc xe chở ông Gaddafi đến bệnh viện ở Misrata đã "bị trúng đạn" khi xảy ra đọ súng giữa NTC vói một số tay súng thuộc lực lượng trung thành với ông Gaddafi.

Theo ông Jibril thì ông Gaddafi đã trúng phát súng định mệnh vào đầu trong cuộc đọ súng này, "nhưng không rõ ông bị trúng đạn của phe nào."

Tuy nhiên, ông Fathi Bashagha, người phát ngôn của Hội đồng quân sự Misrata, đơn vị chỉ huy các tay súng bắt ông Gaddafi thì lại nói rằng nhà cựu lãnh đạo đã chết trên xe cứu thương do vết thương quá nặng, ở địa điểm cách Misrata 193km.

Một quan chức khác của NTC là Abdel Majid Mlegta thì nói : "Ông ta (tức ông Gaddafi) bị chảy máu ổ bụng suốt trong suốt quá trình di chuyển. Ông ta chết do mất nhiều máu."

Trong ngày 21/10, Tổ chức Ân xá quốc tế cũng đã yêu cầu NTC thực hiện “một cuộc điều tra đầy đủ, độc lập và công bằng về cái chết của Đại tá Gaddafi.”

Tường Linh (Vietnam+)