(Thanh tra) - Nằm ở vị trí chiến lược trên tuyến biên giới Việt Nam - Campuchia, sở hữu hệ thống cảng, cửa khẩu quốc tế thuận lợi, tỉnh An Giang có nhiều tiềm năng, lợi thế để phát triển kinh tế biên mậu gắn kết chặt chẽ với hội nhập, thúc đẩy liên kết vùng và hợp tác quốc tế.
An Giang là tỉnh thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long có hơn 148km đường biên giới giáp Campuchia, giữ vai trò quan trọng trong giao thương giữa Việt Nam và các nước ASEAN. Với các sản phẩm chủ lực đa dạng như lúa gạo, thủy sản, trái cây, rau quả, hồ tiêu… cùng hệ thống cảng biển và cửa khẩu quốc tế, tỉnh có nhiều lợi thế để phát triển kinh tế biên mậu.
Theo Sở Công Thương An Giang, giai đoạn 2020 - 2025, tỉnh đạt nhiều kết quả quan trọng trong hội nhập và phát triển kinh tế. Đến nay, An Giang đã ký kết quan hệ hợp tác, hữu nghị với 21 địa phương của 9 quốc gia trên các lĩnh vực kinh tế, đầu tư, thương mại, nông nghiệp, thủy sản, du lịch và an ninh.
Toàn tỉnh đã cấp chủ trương đầu tư cho 1.507 dự án với tổng vốn đạt 727.631 tỷ đồng, trong đó có 57 dự án FDI với tổng vốn 2.777 triệu USD. Hoạt động thương mại, dịch vụ biên mậu phát triển mạnh, mở rộng thị trường xuất khẩu sang hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng bình quân 7,34%/năm.
Bên cạnh đó, các tuyến vận tải biển quốc tế, hệ thống các bến cảng và cửa khẩu như Hà Tiên, Giang Thành, Tịnh Biên, Vĩnh Xương được đầu tư nâng cấp, góp phần tạo thuận lợi cho xuất nhập khẩu và giao thương với các nước Campuchia, Thái Lan, Singapore; kim ngạch xuất nhập khẩu, trao đổi hàng hóa qua biên giới duy trì tăng trưởng ổn định. Các hoạt động xúc tiến thương mại, hội chợ quốc tế được đẩy mạnh, từng bước xây dựng hình ảnh An Giang là điểm đến thương mại hấp dẫn.
Dù đạt nhiều kết quả quan trọng, quy mô giao dịch biên mậu vẫn chưa tương xứng với tiềm năng; hạ tầng logistics và giao thông kết nối chưa đồng bộ; dịch vụ logistics, kho bãi, trung tâm thương mại biên giới còn hạn chế quy mô. Một số thách thức như tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, tác động của biến đổi khí hậu hay các xung đột thương mại quốc tế… ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động xuất nhập khẩu của tỉnh.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 xác định tập trung nguồn lực và thu hút đầu tư phát triển Khu kinh tế cửa khẩu tỉnh An Giang trở thành đầu mối giao thương quan trọng, trung tâm giao lưu phát triển kinh tế giữa các nước Tiểu vùng sông Mê Kông, đặc biệt trong quan hệ với Campuchia. Đây là một trong những giải pháp quan trọng nhằm góp phần vào hoàn thành các mục tiêu đề ra.
Lãnh đạo tỉnh An Giang cho biết, thời gian tới, tỉnh sẽ tập trung nguồn lực đầu tư phát triển kinh tế biên mậu; tăng cường kết nối hạ tầng giao thông, mở thêm cửa khẩu, tạo động lực thúc đẩy kết nối với Campuchia, mở rộng không gian phát triển kinh tế, góp phần sớm đạt mục tiêu thương mại song phương giữa Việt Nam với Campuchia.
Đồng thời, đẩy mạnh công tác lập, tích hợp, điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu An Giang (bao gồm tích hợp Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Hà Tiên) theo hướng đa ngành, đa lĩnh vực; triển khai kế hoạch vận hành và nâng cấp Cửa khẩu quốc gia Khánh Bình, Giang Thành lên thành các cửa khẩu quốc tế; Cửa khẩu chính Bắc Đại và Cửa khẩu chính Na Sáp; mở cửa khẩu phụ Khánh An, Vĩnh Gia, Vĩnh Ngươn, khu vực mốc 314…
Tỉnh cũng tiếp tục triển khai lập hoàn thành các quy hoạch phân khu các khu chức năng, đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội quan trọng khu vực cửa khẩu Vĩnh Xương, Tịnh Biên, Khánh Bình và Hà Tiên để kêu gọi đầu tư; tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao thương kinh tế và giao lưu nhân dân giữa 2 nước Việt Nam với Campuchia.
Theo Sở Công Thương An Giang, để khai thác hiệu quả tiềm năng kinh tế biên mậu, trước mắt tỉnh cần đẩy mạnh tập huấn quy tắc xuất xứ, tiêu chuẩn FTA cho doanh nghiệp; hỗ trợ tiếp cận vốn vay ưu đãi; thúc đẩy xúc tiến thương mại và quảng bá sản phẩm trên kênh thương mại điện tử quốc tế; cải thiện thủ tục và hạ tầng cửa khẩu.
Về dài hạn, cần triển khai hiệu quả các nghị quyết của Trung ương và Tỉnh ủy về hội nhập quốc tế, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển du lịch; đầu tư hạ tầng thương mại - logistics, nâng cấp cảng biển, cửa khẩu, xây dựng trung tâm logistics, kho lạnh hiện đại; kết nối đồng bộ đường bộ, đường thủy, hàng hải giữa vùng sản xuất, cửa khẩu, cảng biển.
Song song đó, chú trọng quy hoạch vùng sản xuất, nuôi trồng đạt GAP, hữu cơ; áp dụng công nghệ cao và số hóa truy xuất nguồn gốc, thúc đẩy liên kết chuỗi giá trị, liên kết sản xuất, chế biến, xuất khẩu; thu hút đầu tư vào chế biến sâu.
Bên cạnh việc phát triển các thị trường xuất khẩu truyền thống như Campuchia, ASEAN, Trung Quốc, cần tăng cường khai thác thị trường ngách, thị trường có tiêu chuẩn cao như EU, Nhật Bản thông qua FTA. Các sản phẩm chủ lực như gạo, cá tra, trái cây, rau củ được đẩy mạnh chế biến sâu, đạt chứng nhận quốc tế và phát triển sản phẩm thân thiện môi trường.
