(Thanh tra) - Nhằm ổn định tình hình và ngăn chặn "điểm nóng" từ cơ sở, Đắk Lắk đang cấp bách nâng cao hiệu quả phối hợp trong xử lý khiếu kiện phức tạp, đông người. Trách nhiệm người đứng đầu và sức mạnh hệ thống chính trị là chìa khóa để giải quyết dứt điểm đơn thư, giữ vững an ninh trật tự cho nhiệm kỳ mới.
Tỉnh Đắk Lắk, được thành lập trên cơ sở sáp nhập Đắk Lắk (cũ) và Phú Yên (cũ), hiện là địa bàn có vị trí chiến lược quan trọng với diện tích hơn 18.000 km2 và quy mô dân số hơn 3,3 triệu người, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm khoảng 25%. Địa phương này sở hữu nhiều tiềm năng phát triển nhưng cũng đối mặt với thách thức lớn về tình trạng khiếu kiện phức tạp, đông người, vượt cấp.
Nỗ lực ổn định tình hình, không để phát sinh điểm nóng
Theo báo cáo tại Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, trong 5 năm qua, người đứng đầu cấp ủy các cấp trên địa bàn tỉnh đã tiếp hơn 24.289 cuộc/18.296 lượt công dân.
Tổng số đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh tiếp nhận giai đoạn 2020-2025 là 42.108 đơn. Nội dung chủ yếu tập trung vào các vấn đề nóng như tranh chấp đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, bồi thường tái định cư và tranh chấp hợp đồng khoán với các công ty nông, lâm nghiệp.
Nhận thức rõ thách thức, Ban Nội chính Tỉnh ủy Đắk Lắk đã chủ động tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo công tác giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo.
Đặc biệt, tỉnh đã tham mưu thành lập Ban Chỉ đạo giải quyết các vụ khiếu kiện đông người, phức tạp, kéo dài và tổ chức đối thoại với người dân. Nhờ sự vào cuộc quyết liệt, nhiều vụ việc, nhất là các vụ phức tạp, kéo dài, vượt cấp đã được giải quyết dứt điểm hoặc có chuyển biến tích cực, đảm bảo theo đúng quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước.
Trách nhiệm người đứng đầu và bài học kinh nghiệm
Mặc dù đạt kết quả, công tác giải quyết khiếu kiện vẫn còn những tồn tại, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát. Một số vụ việc có số người khiếu kiện lên đến hàng ngàn người và hiện Đắk Lắk đang có 5 vụ việc phức tạp, kéo dài, vượt cấp lên Trung ương (chiếm tỉ lệ 17,24% trong tổng số 29 vụ của cả nước).
Nguyên nhân chủ yếu là do cơ chế, chính sách pháp luật về đất đai còn bất cập, việc thực hiện pháp luật chưa nghiêm túc. Về chủ quan, công tác phối hợp giữa các cấp ủy, chính quyền nhiều nơi còn chưa kịp thời, chưa chặt chẽ. Đáng chú ý là việc một số địa phương, đơn vị chưa phát huy đầy đủ trách nhiệm của người đứng đầu, xử lý vụ việc và trả lời công dân còn chung chung, chưa cụ thể, và thiếu chủ động đối thoại với người dân.
Từ thực tiễn, kinh nghiệm cốt lõi được rút ra, đó là vai trò và sự quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, nhất là người đứng đầu là yếu tố quyết định. Cần đề cao trách nhiệm phối hợp, không đùn đẩy, né tránh, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị để giải quyết kịp thời, dứt điểm các vụ việc ngay từ cơ sở. Đối với các đơn đã được giải quyết đúng pháp luật bởi cấp có thẩm quyền cuối cùng, cần thông báo cho công dân biết để chấp hành thay vì tiếp tục xem xét.
Ngăn chặn "điểm nóng" từ cơ sở: Trách nhiệm và sự đồng bộ
Dự báo tình hình an ninh trên các lĩnh vực dân tộc, tôn giáo, an ninh nông thôn còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp, rất dễ hình thành “điểm nóng”. Sau khi thực hiện sắp xếp bộ máy và mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhiệm vụ giải quyết khiếu nại, tố cáo càng trở nên nặng nề hơn.
Do đó, để nâng cao hiệu quả công tác, theo Ban Nội chính Tỉnh ủy Đắk Lắk, thời gian tới các cấp ủy, chính quyền cần thực hiện các giải pháp trọng tâm.
Theo đó, cấp ủy, chính quyền các cấp, nhất là người đứng đầu, phải phát huy tinh thần trách nhiệm, lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết vụ việc thuộc thẩm quyền một cách thấu đáo, đảm bảo không né tránh, không đùn đẩy, đồng thời thường xuyên giám sát, kiểm tra công tác quản lý nhà nước.
Cần phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, phối hợp giải quyết, không “khoán trắng” cho một ngành, một địa phương. Phải chủ động phát hiện, xử lý sớm các nguy cơ dẫn đến tranh chấp, khiếu kiện đông người và khắc phục những sơ hở, thiếu sót, ngăn chặn từ sớm, từ xa, không để các thế lực thù địch lợi dụng, lôi kéo.
Nghiên cứu ban hành các nghị quyết, chỉ thị chuyên đề về công tác phối hợp, xây dựng cơ chế thông tin liên thông, thiết lập kênh thông tin nhanh, chính xác từ cơ sở. Thường xuyên tổ chức giao ban định kỳ liên ngành để thống nhất biện pháp xử lý, và khi cần thiết, tổ chức ngay các tổ công tác liên ngành trực tiếp xuống cơ sở để xử lý tại chỗ.
Nâng cao chất lượng phối hợp trong công tác tiếp dân, đối thoại, giúp người dân tin tưởng vào sự giải quyết toàn diện, khách quan, giảm thiểu tình trạng khiếu kiện vượt cấp, đông người, không phát sinh “điểm nóng”.
Công tác giải quyết khiếu kiện phức tạp là nhiệm vụ khó khăn, đòi hỏi sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Các cấp ủy, chính quyền tỉnh Đắk Lắk cần chủ động, tích cực triển khai các nhiệm vụ một cách đồng bộ, đồng tốc, đồng lực, quan tâm giải quyết có hiệu quả các vụ khiếu kiện phức tạp, đông người, vượt cấp, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.
