Trách nhiệm chính thuộc HTX Ngàn Hoa, trách nhiệm liên quan thuộc Sở Tài nguyên & Môi trường (TN&MT), Sở Kế hoạch & Đầu tư (KH&ĐT), Nông nghiệp & Phát triển nông thôn (NN&PTNT), UBND huyện Vị Xuyên.

UBND tỉnh Hà Giang vừa ban hành Kết luận thanh tra toàn diện việc chấp hành các quy định của pháp luật trong quá trình triển khai thực hiện Dự án trồng rừng sản xuất tại xã Ngọc Minh, xã Bạch Ngọc, huyện Vị Xuyên (tỉnh Hà Giang) của HTX Ngàn Hoa.

Dự án trồng rừng sản xuất tại xã Ngọc Minh, Bạch Ngọc của HTX Ngàn Hoa được UBND tỉnh Hà Giang cấp GCNĐT lần đầu ngày 27/12/2012, điều chỉnh lần thứ 1 ngày 17/7/2013. Dự án có quy mô 810ha (liên kết với bà con trồng rừng 321,4ha; HTX thực hiện 488,6ha) trồng cây keo, Sa Mộc, Sơn Tra,... Tiến độ thực hiện dự án: Từ quý I/2013 đến hết quý IV/2015 trồng mới 810ha rừng; từ năm 2015 đến năm 2025, bảo vệ và chăm sóc rừng; từ năm 2025 đến năm 2061, khai thác và tiếp tục trồng mới theo chu kỳ. Tổng vốn đầu tư dự kiến hơn 57 tỷ đồng (vốn tự có của HTX hơn 31,3 tỷ đồng, vốn vay 16 tỷ đồng). Thời gian thực hiện dự án 50 năm.

Kết quả kiểm tra, xác minh cho thấy, hồ sơ pháp lý của dự án đảm bảo đủ thủ tục, điều kiện theo quy định. Từ khi được cấp GCNĐT đến thời điểm thanh tra, HTX đã trồng 396,6/810ha (đạt 48,8%), trong đó: Diện tích liên doanh, liên kết với bà con trồng được 396,6ha, diện tích trồng rừng trên diện tích được giao 74,2ha (thời gian thực hiện 2014 - 2015); diện tích chưa trồng rừng 414,4ha. Đến thời điểm thanh tra HTX không có khả năng thực hiện dự án theo tiến độ đã đăng ký với cơ quan đăng ký đầu tư và dự án không thuộc trường hợp giãn tiến độ.

Hiện nay, người đại diện theo pháp luật của HTX, địa chỉ trụ sở chính có thay đổi so với nội dung tại GCNĐT, nhưng HTX chưa thực hiện điều chỉnh GCNĐT các nội dung thay đổi.

Việc thu hồi đất và giao đất, ký hợp đồng thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được Sở TN&MT thực hiện theo đúng quy định của Luật Đất đai năm 2003, toàn bộ diện tích 488,6ha đất của dự án đã được bàn giao đất ngoài thực địa đúng tiến độ, thời gian quy định.

HTX đã trồng rừng được 74,2ha/488,6ha (đạt 15%) so với diện tích giao tại Quyết định 2780 ngày 14/12/2012 của UBND tỉnh Hà Giang. Tuy nhiên, HTX Ngàn Hoa không trồng hết diện tích đất được giao, còn lại 414,4ha, như vậy, HTX đã để đất trồng rừng không được sử dụng trong thời hạn 24 tháng liên tục.

Kiểm tra thực tế tại hiện trường, tại thửa đất số 100, tờ bản đồ số 5, diện tích giao 414,4ha, toàn bộ khu vực đất trên không có rừng trồng. Theo báo cáo của HTX, năm 2014 – 2015, HTX đã trồng hết diện tích, nhưng do trồng rừng bằng phương pháp gieo hạt thẳng, công tác chăm sóc kém, gia súc phá hoại và ảnh hưởng đợt nắng hạn kéo dài năm 2015 nên không thành rừng, về hiện trạng tại thời điểm: 99,8ha đất trống có thực bì là cây bụi tái sinh, một số khu vực người dân làm lán để canh tác nông nghiệp và chăn nuôi; 314,6ha đất có cây tự nhiên, có thực bì là rừng tái sinh, trạng thái chủ yếu là rừng hỗn giao.

Tại thửa đất số 150, tờ bản đồ số 4, diện tích đã trồng 74,2ha cây Keo, Bồ Đề, rừng trồng chưa chăm sóc, có nhiều đám còn trống, hiện nay một số cây Keo, Bồ Đề tái sinh.

Đối với diện tích do nhà đầu tư liên doanh, liên kết, nhà đầu tư đã liên kết với các hộ gia đình, cá nhân trồng rừng được 321,4ha.

Kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang nêu rõ, dự án thực hiện chậm tiến độ 7 năm kể từ khi được cấp GCNĐT và chậm tiến độ thực hiện dự án quá 81 tháng kể từ ngày được bàn giao đất ngoài thực địa, HTX Ngàn Hoa đã vi phạm điểm g, khoản 1 Điều 48 Luật Đầu tư năm 2014.

Bên cạnh đó, HTX không làm thủ tục điều chỉnh GCNĐT về các nội dung đã thay đổi trong giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, người đại diện theo pháp luật của HTX, trụ sở chính. HTX đã vi phạm quy định tại khoản 1, Điều 33 Nghị định số 118 ngày 12/11/2015 của Chính phủ.

Ngoài ra, HTX Ngàn Hoa chưa trồng hết diện tích đất được giao, còn lại 414,4ha, để đất trồng rừng không được sử dụng trong thời hạn 24 tháng liên tục, đã vi phạm điểm h, khoản 1, Điều 64 Luật Đất đai năm 2013.

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang, những sai phạm trên trách nhiệm chính thuộc HTX Ngàn Hoa, HTX đã chưa tích cực phối hợp với các cơ quan quản lý Nhà nước cũng như chính quyền địa phương sở tại để tổ chức thực hiện đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật; việc thực hiện dự án trồng rừng không đảm bảo theo quyết định phê duyệt dự án; không thực hiện đúng trách nhiệm, quyền và nghĩa vụ đã được UBND tỉnh Hà Giang giao tại khoản 4, Điều 2 Quyết định số 2780 ngày 14/12/2012; không thực hiện đúng nghĩa vụ chung của người sử dụng đất được quy định trong Luật Đất đai năm 2013; không thực hiện đúng mục tiêu, nội dung, tiến độ đã cam kết.

Sở TN&MT chưa thực hiện chức năng giám sát, đánh giá dự án đầu tư thuộc phạm vi quản lý ngành theo quy định tại điểm b, khoản g, Điều 69 Luật Đầu tư năm 2014. Từ khi thực hiện dự án đến thời điểm thanh tra (7 năm), Sở TN&MT không chỉ đạo các phòng, đơn vị chuyên môn tổ chức thanh tra, kiểm tra, quản lý, giám sát việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất theo quy định. Như vậy, Sở TN&MT chưa thực hiện đúng trách nhiệm trong công tác quản lý Nhà nước về đất đai được quy định tại điểm k, khoản 2, Điều 6 Luật Đất đai năm 2003; khoản 11, 12 Điều 22 Luật Đất đai năm 2013.

Để xảy ra các sai phạm trong quá trình thực hiện dự án của HTX Ngàn Hoa như: Chậm tiến độ thực hiện dự án, chưa làm thủ tục điều chỉnh GCNĐT là do Sở KH&ĐT chưa thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ theo chức năng quản lý Nhà nước đối với dự án đầu tư thuộc thẩm quyền quản lý; chưa chỉ đạo việc tổ chức giám sát và đánh giá thực hiện chế độ báo cáo đầu tư theo quy định tại điểm c,g, khoản 5, Điều 68 và điểm b,c khoản 2, Điều 69 Luật Đầu tư năm 2014.

Sở NN&PTNT chưa thường xuyên thực hiện công tác kiểm tra, thanh tra việc chấp hành các quy định pháp luật của HTX theo quy định tại điểm đ, khoản 1, Điều 38 Luật Bảo vệ và Phát triển rừng năm 2004 và Điều 69 Luật Đầu tư năm 2014.

UBND huyện Vị Xuyên chưa thực hiện đúng trách nhiệm quản lý Nhà nước trên địa bàn theo phân cấp quản lý về bảo vệ và phát triển rừng tại địa phương theo thẩm quyền được quy định tại khoản 4, Điều 8 Luật Bảo vệ và Phát triển rừng số 29/2004/QH11, chưa thực hiện đúng trách nhiệm quản lý Nhà nước về đất đai theo thẩm quyền được quy định tại khoản 3, Điều 23 Luật Đất đai năm 2004.

Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang yêu cầu HTX Ngàn Hoa nghiêm túc thực hiện các quy định của Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp, Luật Đất đai, Luật Lâm Nghiệp, Luật Bảo vệ và Phát triển rừng và các văn bản pháp luật có liên quan trong việc triển khai thực hiện Dự án trồng rừng sản xuất tại xã Ngọc Minh, Bạch Ngọc.

Đồng thời, thu hồi toàn bộ 414,4ha tại thửa số 100, tờ bản đồ số 5. Tiếp tục giao HTX Ngàn Hoa thực hiện và tập trung chăm sóc, quản lý bảo vệ tốt rừng trồng và trồng bổ sung cây vào khu đất trống trên diện tích 74,2ha tại thửa số 150, tờ bản đồ số 4. Tiếp tục triển khai 321,4ha đã liên doanh, liên kết với các hộ gia đình, cá nhân trồng rừng. Phối hợp với các cơ quan quản lý đất đai để thực hiện đăng ký chỉnh lý biến động đất đai, điều chỉnh hợp đồng thuê đất theo quy định đối với 74,2ha. Lập hồ sơ điều chỉnh quy mô, mục tiêu, diện tích, tiến độ thực hiện đúng với diện tích đất sau khi bị thu hồi.

Giám đốc Sở TN&MT, KH&ĐT, NN&PTNT, Chủ tịch UBND huyện Vị Xuyên, nghiêm túc kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân do chưa thực hiện nhiệm vụ theo chức năng quản lý Nhà nước đối với dự án. Đồng thời, phối hợp với HTX Ngàn Hoa tiến hành thu hồi tổng diện tích 414,4ha và bàn giao cho UBND xã Bạch Ngọc quản lý theo quy định…

Bùi Bình