(Thanh tra) - Trong bối cảnh bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ gia tăng cuối năm, Hệ thống Tiêm chủng VNVC triển khai tiêm kháng thể đơn dòng RSV trên phạm vi toàn quốc, giúp giảm nguy cơ viêm phổi, viêm tiểu phế quản và các biến chứng nặng, qua đó giảm gánh nặng điều trị và nhập viện cho trẻ em.
Ngày 23/12, Hệ thống Tiêm chủng VNVC chính thức triển khai tiêm kháng thể đơn dòng phòng virus hợp bào hô hấp (RSV) do Sanofi (Pháp) đưa về Việt Nam cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ đến 24 tháng tuổi, tuân theo hướng dẫn chuyên môn mới ban hành của Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế).
Như vậy, chỉ sau hai tháng kể từ khi kháng thể đơn dòng RSV chính thức ra mắt tại Việt Nam, Hệ thống Tiêm chủng VNVC đã trở thành đơn vị tiên phong triển khai tiêm loại sinh phẩm quan trọng này, phù hợp với tinh thần Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, trong đó nhấn mạnh vai trò chủ động của y tế dự phòng.
Ngay trong ngày đầu VNVC triển khai kháng thể đơn dòng phòng RSV, chị Nguyễn Thúy Quỳnh (31 tuổi, phường Tương Mai, Hà Nội) đưa con gái hơn 6 tháng tuổi đến VNVC Trường Chinh để phòng bệnh. Chị cho biết, khi mới 2 tháng tuổi, bé từng mắc viêm tiểu phế quản phải nhập viện điều trị, khiến hai vợ chồng thay nhau nghỉ làm để chăm con.
“Lúc con phải nhập viện khi còn quá nhỏ, cả nhà thực sự rất lo. Trải qua rồi mới hiểu cảm giác chỉ mong con đừng ốm nữa. Khi biết VNVC triển khai kháng thể đơn dòng phòng RSV, tôi đưa con đi tiêm ngay từ ngày đầu. Có biện pháp phòng sớm thì mình yên tâm hơn nếu chẳng may con mắc bệnh thì cũng nhẹ hơn, đỡ vất vả cho con và gia đình”, chị Quỳnh chia sẻ.
RSV là nguyên nhân nhập viện hàng đầu ở trẻ nhỏ trên toàn thế giới, dễ lây lan qua đường hô hấp giống như một loại virus cảm lạnh thông thường. Virus có thể tồn tại đến 6 giờ ở bề mặt, đồ chơi, bàn phím, tay nắm cửa và lên đến 30 phút trên bề mặt da nhiễm bẩn như bàn tay.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) thống kê mỗi năm có hơn 3,6 triệu trẻ nhập viện do RSV và hơn 100.000 trẻ tử vong với gần 50% trẻ dưới 6 tháng tuổi. Bệnh lưu hành quanh năm tại Việt Nam và thường gia tăng mạnh vào thời điểm giao mùa và mưa, lạnh, ô nhiễm không khí cuối năm.
Hiện bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chủ yếu điều trị hỗ trợ, trong khi trẻ nhỏ mắc bệnh thường diễn tiến nhanh và khó lường. Gần đây, các bệnh viện đều ghi nhận bệnh nhi khám, nhập viện do nhiễm RSV gia tăng. Trong đó, nhiều trẻ chỉ 1-2 tháng tuổi, phải thở oxy, thở máy, có những trẻ ho, sốt, khò khè chuyển biến suy hô hấp nhanh chóng.
TS. BS Cam Ngọc Phượng, Giám đốc Trung tâm Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, cho biết trẻ mắc bệnh do RSV nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến suy hô hấp cấp, xẹp phổi, bội nhiễm vi khuẩn, tràn khí màng phổi, mất nước, rối loạn nhịp tim, ngừng thở và tử vong. Chưa kể, bệnh có thể để lại di chứng lâu dài như xơ phổi, suy giảm chức năng hô hấp, tái nhập viện hoặc hen phế quản mạn tính. Bệnh cũng dễ tái nhiễm nhiều lần trong một năm do cơ thể không tạo ra miễn dịch lâu dài sau khi khỏi bệnh.
BS Phượng đánh giá việc mở rộng triển khai kháng thể đơn dòng tại Hệ thống Tiêm chủng VNVC là hướng đi phù hợp, giúp phụ huynh chủ động phòng bệnh từ sớm cho con, đặc biệt ở giai đoạn nguy cơ cao nhiễm và biến chứng nặng do RSV.
BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC cho biết kháng thể đơn dòng RSV do VNVC và Sanofi đưa về Việt Nam được sản xuất bằng công nghệ sinh học tái tổ hợp, cung cấp trực tiếp kháng thể đặc hiệu, giúp trẻ được bảo vệ ngay sau tiêm mà không cần thời gian chờ cơ thể tự tạo miễn dịch như vắc xin.
Theo các tài liệu công bố quốc tế, kháng thể đơn dòng này giúp giảm hơn 82% nguy cơ nhập viện và điều trị tích cực do RSV, hiệu quả bảo vệ kéo dài ít nhất 5-6 tháng. Đặc biệt, kháng thể có thể tiêm ngay sau sinh, phù hợp cho mọi trẻ sơ sinh, bao gồm cả trẻ sinh non, nhẹ cân hoặc có bệnh nền.
“Trẻ từ 12 tháng tuổi trở xuống chỉ cần 1 mũi, trẻ trên 12-24 tháng tuổi nguy cơ cao mắc RSV, cũng có thể sử dụng. Liều dùng được bác sĩ chỉ định dựa trên thời điểm tiêm, cân nặng và đánh giá các yếu tố nguy cơ của trẻ”, BS Chính thông tin thêm.
Tính đến tháng 10/2025, kháng thể đơn dòng phòng RSV này đã được phê duyệt tại gần 60 quốc gia, trong đó có Mỹ, Pháp, Anh, Canada, Nhật Bản và Úc, đồng thời được đưa vào chương trình tiêm chủng quốc gia tại hơn 25 nước phát triển.
Trước đó, từ tháng 10/2025, VNVC đã ra mắt và cùng triển khai tiêm kháng thể đơn dòng RSV tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh và Phòng khám Nutrihome - các đơn vị trong cùng hệ sinh thái y tế và ghi nhận sự đón nhận tích cực của các bác sĩ và đông đảo phụ huynh có con nhỏ. Hàng trăm trẻ em đã được tiêm kháng thể đơn dòng an toàn, phần lớn là trẻ sơ sinh, có trẻ chỉ vài ngày tuổi đã kịp thời được phòng bệnh.
Bên cạnh kháng thể đơn dòng phòng RSV cho trẻ nhỏ, Hệ thống Tiêm chủng VNVC cũng đã lần lượt triển khai các vắc xin phòng RSV dành cho phụ nữ mang thai và người cao tuổi, gồm vắc xin của Pfizer từ cuối tháng 9/2025 và vắc xin công nghệ mới của GSK từ ngày 14/12, qua đó hoàn thiện “bộ ba phòng RSV toàn diện” cho mọi nhóm tuổi, kịp thời bảo vệ các nhóm nguy cơ cao trong bối cảnh bệnh hô hấp gia tăng.
