Nguồn gốc đất của dự án do Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Sài Gòn làm chủ đầu tư tự thực hiện việc giải phóng mặt bằng.

Năm 2001, dự án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch là Khu Liên hợp Sân Golf - Thể thao và Nhà ở theo Quyết định số 57/QĐ-TTg ngày 12/01/2001.

Sau đó, ngày 15/02/2017, Thủ tướng Chính phủ có Văn bản số 224/TTg-CN chấp thuận cho điều chỉnh thành dự án khu đô thị với tổng diện tích 1.174.221,9 m2.

Đến thời điểm thanh tra, chủ đầu tư đã thực hiện xong việc đền bù giải phóng mặt bằng được Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng quận 2 xác nhận tại Văn bản số 101/BBT ngày 27/01/2016 theo phưorng án được UBND TP phê duyệt tại Quyết định số 3913/QĐ-UB ngày 19/9/2003.

Kết quả thanh tra một số nội dung cho thấy, UBND TP có Quyết định số 6292/QĐ-UBND ngày 30/11/2015 phê duyệt đồ án điều chỉnh quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 Khu đô thị Sài Gòn Bình An, phường An Phú, quận 2. Theo đó, UBND TP phê duyệt tầng cao xây dựng tối đa là 30 tầng, trước khi có Văn bản số 305/TC-QC ngày 01/9/2016 Cục Tác chiến, Bộ Tổng tham mưu về việc chấp thuận độ cao tĩnh không xây dựng công trình là thực hiện không đúng trình tự quy định tại Khoản 5, Điều 4 Nghị định số 20/2009/NĐ-CP ngày 23/02/2009 của Chính phủ.

UBND TP không phê duyệt diện tích sàn dành cho đậu xe đối với khối nhà ở, nhà ở chung cư kết hợp thương mại dịch vụ là chưa phù hợp quy định về đảm bảo các yêu cầu khoảng cách tối thiểu giữa các dãy nhà và đảm bảo diện tích đỗ xe được quy định tại điểm 3, Khoản 2.8.6, Mục 2.8 Chương II của Quy chuẩn Xây dựng Việt Nam 01:2008/BXD kèm theo Quyết định số 04/2008/QĐ-BXD ngày 03/4/2008 của Bộ Xây dựng.

Theo Giấy phép xây dựng số 155/GPXD ngày 18/12/2020 do Phó Giám đốc Sở Xây dựng ký, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Sài Gòn được phép xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật Khu đô thị Sài Gòn Bình An. Vị trí xây dựng một phần các thửa số 301, 302, tờ số 5; thửa số 301, 302, 303, 304, tờ số 27; thửa số 301, 302, tờ số 28; thửa số 301, tờ số 29; thửa số 301, 302, tờ số 30; thửa số 301, tờ số 57; thửa số 301, tờ số 58; thửa số 302, 303, tờ số 59 bộ địa chính, phường An Phú, quận 2 (theo tài liệu năm 2003); diện tích 1.174.221,9m2. Hướng tuyến công trình theo quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 được duyệt. Trạm xử lý nước thải số 1 (công suất 90m3/ngày đêm); 5 cầu...

Do thay đổi hướng tuyến đường dẫn cao tốc Sài Gòn - Long Thành - Dầu Giây, dẫn đến việc chồng lấn với ranh quy hoạch của Dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An đã được Thủ tướng Chính phủ giao đất tại Quyết định số 57/TTg-KTN ngày 12/01/2001, trong đó: 7.228,3 m2 thuộc Dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An được UBND quận 2 đền bù trước đó nhưng không sử dụng do thay đổi hướng tuyến đường, đồng thời, UBND TP đã thu hồi 35.773 m2 đất của Dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An được chủ đầu tư đền bù, giải phóng mặt bằng để làm đường. Dẫn đến, làm thay đổi diện tích đất của Dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An so với quyết định thu hồi và giao đất của Thủ tướng Chính phủ.

Đề nghị UBND TP xem xét để xử lý theo thẩm quyền, trong đó: Bồi thường cho chủ đầu tư dự án phần diện tích 35.773m2 do thay đổi hướng tuyến đường cao tốc Sài Gòn - Long Thành - Dầu Giây và tiếp tục xem xét để giao cho nhà đầu tư 7.228,3m2 đất thuộc ranh quy hoạch của dự án đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận tại Văn bản số 224/TTg-CN ngày 15/2/2017 do UBND quận 2 thực hiện đền bù. Trên cơ sở đó, UBND TP tính tiền sử dụng đất theo quy định, tránh kéo dài đầu tư xây dựng, lãng phí đất và tài sản của Nhà nước.

Đối với khu tái định cư 10ha được chủ đầu tư tự đền bù, giải phóng mặt bằng, nộp tiền sử dụng đất tương tự chính sách và đơn giá như các dự án kinh doanh nhà ở khác đề đầu tư hạ tầng kỹ thuật; sau đó, được UBND TP có Quyết định số 2674/QĐ-UB ngày 31/5/2005 về việc điều chỉnh cơ cấu sử dụng đất theo Quyết định số 57/QĐ-TTg ngày 12/01/2001 của Thủ tướng Chính phủ, trong đó quy hoạch khu tái định cư và dân cư 10ha phục vụ tái định cư riêng cho Dự án Khu Liên hợp Sân Golf - Thể thao và Nhà ở tại phường An Phú, quận 2 (không nằm trong chương trình đầu tư các khu tái định cư của TP). Như vậy, thực chất, khu tái định cư 10 ha đã được chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước tương tự như các dự án kinh doanh nhà ở khác. Do đó, đề nghị UBND TP xem xét, cân đối với thực tế để quyết định việc điều chỉnh mục đích sử dụng đất sau khi hoàn thành việc bố trí tái định cư cho dự án theo thẩm quyền quy định, tránh lãng phí đất đai.

Theo quy định mức ký quỹ để bảo đảm thực hiện dự án từ 1% đến 3% vốn đầu tư của dự án căn cứ vào quy mô, tính chất và tiến độ thực hiện của từng dự án cụ thể. Khoản ký quỹ bảo đảm thực hiện dự án đầu tư được hoàn trả cho nhà đầu tư theo tiến độ thực hiện dự án đầu tư, trừ trường hợp không được hoàn trả. Tuy nhiên, đến ngày 19/6/2017, Công ty SDI và Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hồ Chí Minh mới ký Thỏa thuận ký quỹ bảo đảm thực hiện dự án đầu tư số 24/TTKQ-2017 là chậm vì theo quy định ngày ký quỹ trước ngày 08/10/2016.

Về quản lý môi trường, theo quy định, dự án do Thủ tướng quyết định chủ trương đầu tư thì phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường thuộc trách nhiệm Bộ Tài nguyên và Môi trường. Tuy nhiên, ngày 28/4/2016, Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hồ Chí Minh có Quyết định số 1038/QĐ-TCMT-CCBVMT phê duyệt đánh giá tác động môi trường của dự án là không đúng thẩm quyền vi phạm quy định tại Khoản 1 Phụ lục số III Nghị định số 18/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015 của Chính phủ.

Ngày 15/02/2017, Thủ tướng Chính phủ có Văn bản số 224/TTg-CN chấp thuận đầu tư Dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An. Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, Sở Tài nguyên và Môi trường và UBND TP chưa thực hiện các thủ tục đầu và chưa tính, thu tiền sử dụng đất theo quy định với lý do: Việc đền bù, giải phóng mặt bằng kéo dài từ năm 2004 đến năm 2015 và trong thời gian đó, Thủ tướng Chính phủ đã có Văn bản số 867/TTg-KTN ngày 18/6/2015 chấp thuận điều chỉnh quy hoạch sân golf thành dự án khu đô thị.

Đến thời điểm thanh tra, dự án đã và đang thực hiện đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật và nhà ở. Do đó, Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP xem xét xử lý đối với các tồn tại, vi phạm; chỉ đạo, thực hiện xác định để thu tiền sử dụng đất và xử lý các vấn đề còn tồn tại của dự án đã nêu trên theo thẩm quyền và quy định của pháp luật, trong đó có việc thực hiện trình tự, thủ tục của dự án theo quy định sau khi có ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 224/TTg - CN ngày 15/02/2017.

--------------------

Ngày 25/9/2017, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Võ Tuấn Nhân đã ký Quyết định số 2281/QĐ-BTNMT phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường của Dự án Khu đô thị Sài Gòn Bình An, diện tích 117,422ha tại phường An Phú, quận 2, TP Hồ Chí Minh. Theo đó, dự án được thực hiện tại phường An Phú, quận 2, TP Hồ Chí Minh với mục tiêu xây dựng khu đô thị trên diện tích điều chỉnh 117,422ha theo Quyết định số 6292/QĐ-UBND ngày 30/11/2015 của UBND TP Hồ Chí Minh về việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500...

“Trong quá trình thực hiện nếu dự án có những thay đổi so với báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt, chủ đầu tư phải có văn bản báo cáo và chỉ được thực hiện những thay đổi sau khi có văn bản chấp thuận của Bộ Tài nguyên và Môi trường” - Quyết định số 2281/QĐ-BTNMT nêu rõ.

Quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án là căn cứ để cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định các bước tiếp theo của dự án theo quy định tại khoản 2 Điều 25 Luật Bảo vệ môi trường.

Mạnh Hùng