Nước thải đen ngòm của một KCN

Kiểm tra là có vi phạm

Theo nhận xét của các Đoàn kiểm tra của Thanh tra Sở TN-MT TP. Hồ Chí Minh  thì hầu hết các khu công nghiệp (KCN) được kiểm tra đều phát hiện vi phạm. Trong đó hành vi xả nước thải chưa đạt chuẩn ra môi trường là phổ biến.

Tại KCN Cát Lái 2 do Công ty TNHH Một thành viên dịch vụ công ích quận 2 làm chủ đầu tư, Đoàn kiểm tra đã phát hiện dù đã có hệ thống xử lý nước thải tập trung với công suất 600m³/ngày đêm, nhưng nước thải sau xử lý chưa đạt yêu cầu. Cũng chung tình trạng này, KCN Hiệp Phước do Công ty CP KCN Hiệp Phước làm chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng cũng đưa vào vận hành hệ thống xử lý nước thải công suất 3.000 m³/ngày đêm nhưng nước thải sau xử lý vẫn vượt quy chuẩn đến 3 lần.

Hàng loạt khu công nghiệp khác có quy mô xả thải khoảng 1.000m3/ngày đêm như: KCN Tân Tạo do Công ty CP Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo làm chủ đầu tư; KCN Tân Thới Hiệp do Công ty TNHH Xây dựng kinh doanh cơ sở hạ tầng; KCN Tây Bắc Củ Chi do Công ty cổ phần Đầu tư phát triển CN-TM Củ Chi làm chủ đầu tư; KCN Bình Chiểu do Tổng Công ty Bến Thành làm chủ đầu tư, đều trong  tình trạng nước thải sau xử lý đều vượt quy chuẩn cho phép 1-7 lần.

Cần tăng mức xử phạt

“Dù mức xả thải lớn, tiềm ẩn nhiều nguy cơ ô nhiễm môi trường nhưng mức xử phạt theo quy định vẫn chưa làm các chủ đầu tư phải ngán ngại”

Dù mức xả thải lớn, tiềm ẩn nhiều nguy cơ ô nhiễm môi trường nhưng mức xử phạt theo quy định vẫn chưa làm các chủ đầu tư phải ngán ngại. Tổng mức phạt tiền mà các chủ đầu tư phải nộp chỉ hơn 330 triệu đồng. Nhận mức phạt 75 triệu đồng là KCN Hiệp Phước, Cát Lái 2, Bình Chiểu. Các KCN còn lại cũng chỉ nhận mức phạt 35 triệu đồng/đơn vị. Riêng mức phạt bổ sung mà mỗi KCN nhận được là trong vòng 30 ngày phải khắc phục hành vi xả thải không đạt quy chuẩn. 

Cần làm gì để có thể xử lý triệt để tình trạng  xả thải không đạt quy chuẩn tại các khu công nghiệp? Bà Nguyễn Thị Dụ, Chánh Thanh tra Sở TN-MT cho rằng nếu áp dụng biện pháp phạt bổ sung như buộc tạm ngưng hoạt động, hoặc rút giấy phép đầu tư thì sẽ ảnh hưởng đến hàng ngàn doanh nghiệp (DN) đang hoạt động. 

Trong thực tế, mỗi DN dựa trên quy mô sản xuất của mình sẽ áp dụng công nghệ xử lý nước thải cục bộ tiêu chuẩn loại C rồi chuyển đến hệ thống xử lý chung của KCN. Ngay khi bắt đầu đấu nối vào hệ thống xử lý chung này thì mức phí mà chủ DN phải trả cho đơn vị quản lý khu công nghiệp là 0,1 - 0,3 USD/m³ nước thải.

Tuy nhiên, điều bất hợp lý là mức phạt đối với các DN trong KCN rất chặt chẽ. Đơn cử nếu một DN trong KCN đã bị xử phạt về hành vi xả thải nước chưa đạt tiêu chuẩn ra môi trường nếu tái phạm sẽ bị phạt tiền ở mức 500 triệu đồng, cũng như đối mặt với các hình thức phạt bổ sung là phải tạm ngừng hoạt động, rút giấy phép đầu tư, hoặc nặng hơn là xử lý hình sự. Ngược lại, chủ đầu tư xây dựng hạ tầng các KCN đến thời điểm này chỉ chịu mức xử phạt nhẹ hơn rất nhiều so với các DN thuê đất trong KCN.

Từ thực tế này, ông Nguyễn Văn Phước, Phó Giám đốc Sở TN-MT cho biết, từ nay đến 2015, các cơ quan quản lý sẽ mạnh tay trong hoạt động thanh kiểm tra đối với ban quản lý 15 khu chế xuất, khu công nghiệp trong việc vận hành hệ thống xử lý nước thải đúng theo phương án bảo vệ môi trường đã được phê duyệt.

Để đảm bảo tính chính xác về chất lượng nước xả thải, Sở TN-MT sẽ tiến hành lắp đặt trạm quan trắc tự động tại các cửa xả nước thải của Khu chế xuất Tân Thuận và Khu công nghệ cao. Trên cơ sở đánh giá hiệu quả, công nghệ này sẽ được triển khai tại các KCN còn lại. Ngoài ra để ngăn chặn tình trạng chủ đầu tư các KCN chấp nhận nộp phạt để tồn tại, các cơ quan chức năng sẽ kiến nghị chính quyền TP cùng các bộ ngành nhanh chóng bổ sung các hình thức phạt bổ sung theo hướng tăng mức xử phạt với các chế tài nghiêm khắc. Khi đó, chủ đầu tư sẽ không dám cố tình vi phạm pháp luật về môi trường trong việc xử lý nước thải sản xuất.

Ngọc Tấn