Ông Lee Sang-Duk bị cáo buộc nhận hối lộ và tham nhũng. Ảnh: Reuters

Cú nốc ao giành cho ông Lee Myung-Bak

Ông Lee Sang-Duk, 76 tuổi, cựu Nghị sĩ Quốc hội của Đảng cầm quyền Senuri, anh trai của đương kim Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-Bak đã bị bắt giam hôm 11/7/2012 vì hơn nửa triệu USD.

Với số tiền này, trong một thời gian dài, ông Lee Sang-Duk đã giúp 2 ngân hàng (Solomon Savings Banks và Mirae Savings Bank) có vấn đề đánh lừa nhà đầu tư và Nhà nước, tránh bị kiểm toán và trừng phạt. Tuy nhiên, các ngân hàng thì vẫn phá sản. Còn những người dân, đương nhiên là tức giận vì trắng tay, đã cầm trứng ném vào Lee Sang-Duk khi ông đến tòa án.

Chính quyền Hàn Quốc đã buộc 4 ngân hàng, quỹ tiết kiệm tạm ngừng hoạt động vào tháng 5/2012, trong đó có Solomon và Mirae, vì không phù hợp với các tiêu chuẩn chứng minh sự vững vàng về tài chính. Các tổ chức tín dụng này đã ngăn cản khách hàng rút tiền nhiều hơn mức trần được ấn định.

Chưa kể, cơ quan quản lý tài chính cũng đã tiến hành một cuộc điều tra trên quy mô lớn về các hành vi bất thường của nhiều ngân hàng, quỹ tiết kiệm, từ khi quỹ lớn nhất là Busan bị cho ngừng hoạt động vào đầu năm 2011.

Được biết, hôm 3/7, ông Lee Sang-Duk đã được mời thẩm vấn vì nghi ngờ nhận hối lộ từ Chủ tịch của Solomon Savings Banks trong thời gian từ năm 2007 - 2010. Sau đó, Chủ tịch của Ngân hàng là Lim Suk đã bị bắt. Các nhà điều tra có bằng chứng cụ thể rằng ông Lee Sang-Duk nhận tiền từ nghi phạm Lim Suk. Giờ đây, họ cần tìm hiểu liệu ông Lee Sang-Duk có lấy số tiền này để đổi lấy việc gây ảnh hưởng đến các cơ quan quản lý và thi hành pháp luật hay không. Chưa kể, ông Lee Sang-Duk còn bị thẩm vấn về các tội danh khác liên quan đến cáo buộc tham nhũng.

Chưa một Tổng thống nào, từ ông Chun Doo-hwan (nhiệm kỳ từ tháng 9/1980 - 2/1988), ông Roh Tae-woo (nhiệm kỳ từ tháng 2/1988 - 2/1993), ông Kim Yeong-sam (nhiệm kỳ từ tháng 2/1993 - 2/1998), ông Kim Dae-Jung (nhiệm kỳ từ tháng 2/1998 - 2/2002), ông Roh Moo-hyun (từ năm 2003 - 2008) đến ông Lee Myung-Bak (đắc cử tháng 12/2007, nhậm chức tháng 2/2008 và sẽ từ nhiệm vào tháng 2/2013) tránh được những bê bối mà người thân của mình liên quan.

Hãng Thông tấn Yonhap của Hàn Quốc trích tuyên bố của Thẩm phán Park Byoung Sam rằng: “Các tội của ông Lee Sang-Duk đã được xác lập và có thể lo ngại một cách chính đáng là, nghi can, với vị trí hiện nay và ảnh hưởng chính trị của mình, sẽ tìm cách thủ tiêu các chứng cứ”. (Ngoài cương vị là anh trai Tổng thống đương nhiệm, ông Lee Sang-Duk từng 6 lần được bầu vào Quốc hội Hàn Quốc và có ảnh hưởng chính trị đáng kể trong cả nước).

Có điều, ông Lee Sang-Duk không đơn thương độc mã hành động. Vậy nên, cùng bị bắt và thẩm vấn với ông còn có ít nhất một Nghị sĩ đương nhiệm thuộc Đảng cầm quyền và một nhân vật do chính Tổng thống ủy thác.

Hành động bắt giữ Lee Sang-Duk được coi là đòn chính trị thứ hai trực tiếp giáng xuống Tổng thống Lee Myung-Bak và lực lượng của ông trong một thời gian ngắn. Trước đó, phe đối lập đã lên án Chính phủ về việc tìm cách ký thỏa thuận quân sự với Nhật Bản sau lưng Quốc hội và công luận.

Với Lee Sang-Duk, xem ra ông đã đánh một cú nốc ao vào em trai - Tổng thống Lee Myung-Bak. “Rõ ràng, sẽ không đơn giản phản ứng với vụ bê bối. Ở Hàn Quốc, các trường hợp tham nhũng trong giới chóp bu lặp lại khá thường xuyên, nhưng lần này, xã hội và Quốc hội không ngần ngại lên án hoạt động của chính Tổng thống. Dường như, Tổng thống sẽ không thể tác động đến tình hình của anh trai. Điều này sẽ ảnh hưởng đến vị thế của các thế lực đang ủng hộ ông” - chuyên gia Roald Saveliev của Viện Nghiên cứu Viễn Đông nói như vậy với Đài Tiếng nói Nước Nga.

Được biết, ngày 24/7 vừa qua, Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-Bak đã gửi lời xin lỗi công khai đến nhân dân trong nước vì những việc làm được ông gọi là “vi phạm đạo đức” của những người thân cận với mình.

Phát biểu trên Đài Truyền hình Quốc gia, ông Lee Myung-Bak đã cúi gập người xin lỗi người dân và nhận toàn bộ trách nhiệm về phía mình. “Vào thời điểm này, tôi có thể buộc tội ai đây? Tất cả lỗi đều là của tôi. Tôi sẵn sàng chấp nhận mọi sự khiển trách”.

Cuộc hạ cánh không an toàn của ông Roh Moo-hyun

Tháng 5/2009, cả đất nước Hàn Quốc choáng váng trước tin cựu Tổng thống Roh Moo-hyun - người tiền nhiệm của ông Lee Myung-Bak - được cho là đã tự tử. Thời điểm đó, ông Roh Moo-hyun, 62 tuổi, đang bị điều tra về cáo buộc đã nhận hàng triệu USD hối lộ từ một người bạn là doanh nhân, chủ một công ty sản xuất giày, khi còn nắm quyền.

Trở thành Tổng thống Hàn Quốc năm 2003, sau ông Kim Dae-Jung, lúc còn tương đối trẻ, với xuất phát điểm khá thấp và những lời hứa hẹn sẽ loại bỏ tham nhũng chính trị, ông Roh Moo-hyun có vẻ như là một sự khởi đầu mới mà đất nước Đông Bắc Á này đang cần.

Tuy nhiên, thời gian nắm quyền của ông Roh Moo-hyun có rất nhiều biến động. Đảng Uri (Đảng của Chúng ta) của ông gặp nhiều scandal và đấu đá nội bộ. Chưa kể, có thời điểm công chúng còn phản đối mạnh một số chính sách của ông.

Thậm chí, tháng 3/2004, Quốc hội Hàn Quốc (do phe bảo thủ đối lập lúc đó chiếm đa số) đã biểu quyết để luận tội ông Roh Moo-hyun vì vi phạm các nguyên tắc bầu cử quốc gia khi công khai ủng hộ cho Đảng Uri trong thời gian chuẩn bị diễn ra bầu cử Quốc hội. Kết quả là, ông Roh Moo-hyun bị rơi vào tình trạng không được hoạt động chính trị trong 2 tháng. Tuy nhiên, vào tháng 5, Tòa Hiến pháp đảo ngược lại phán quyết, cho rằng ông Roh Moo-hyun phạm luật nhưng không đủ nghiêm trọng để bị rời khỏi chức vụ. Cùng với đó, Đảng Uri đã chiến thắng trong cuộc bầu cử Quốc hội vào tháng 4. Vì thế, Tổng thống Roh Moo-hyun sau đó giành vị trí vững chắc hơn để đưa ra nghị trình cải cách tại Quốc hội.

Tháng 4/2009, khi bị Văn phòng Công tố Tối cao thẩm vấn liên quan đến cáo buộc nhận hối lộ, ông Roh Moo-hyun đã lên tiếng xin lỗi về tai tiếng. (Thời điểm này, ông Roh Moo-hyun bị triệu tập với tư cách nghi phạm trong vụ án. Các công tố viên chưa quyết định có buộc tội ông hay không).

Trong một tuyên bố phát đi trên mạng sau đó, cựu Tổng thống Roh Moo-hyun thừa nhận vợ ông (bà Kwon Yang-Sook) đã nhận một khoản tiền lớn từ doanh nhân sản xuất giày giàu có (ông Park Yeon-cha, người bị kết tội hồi tháng 12/2008 trong một vụ tham nhũng và trốn thuế khác). Tuy nhiên, số tiền đó không phải là tiền hối lộ mà là tiền thanh toán giúp bà các khoản nợ nần. Ngoài ra, cựu Tổng thống cũng thừa nhận có biết ông Park Yeon-cha đã đưa cho một người họ hàng của mình 5 triệu USD nhưng nghĩ đó là khoản đầu tư.

Sau cái chết của cựu Tổng thống Roh Moo-hyun, Bộ trưởng Tư pháp Hàn Quốc Kim Kyung-han cho biết: Vụ điều tra đối với ông Roh Moo-hyun chính thức chấm dứt.

Liên quan đến bê bối tham nhũng trong nhiệm kỳ (sắp kết thúc) của ông Lee Myung-Bak, vào trung tuần tháng 2/2011, ông Chang Soo-man, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng đã từ chức vì bị nghi ngờ nhận hối lộ của một nhà thầu.

Là một đồng minh thân tín của Tổng thống Lee Myung-Bak, người đứng đầu cơ quan mua sắm vũ khí của Bộ Quốc phòng Hàn Quốc (điều hành khoảng 40% ngân sách quốc phòng trị giá 31 tỷ USD) bị tố cáo nhận hối lộ hơn 50 ngàn USD.

Trước đó, cũng vào năm 2011, ông Yu Sang-bong (bị bắt hồi tháng 12/2010) Giám đốc Cơ quan Cảnh sát Quốc gia cũng đã phải từ chức vì liên quan tới bê bối nhận hối lộ.

Hay như, ngày 10/5/2009, ông Jung Sang-Moon - nguyên Thư ký Phủ Tổng thống thời ông Roh Moo-hyun, đã bị cơ quan công tố buộc tội biển thủ số tiền tương đương 1 triệu USD từ ngân sách.

Chưa hết, ông Jung Sang-Moon còn bị tố cáo nhận tiền đút lót khoảng 300.000 USD từ doanh nhân ngành Da giày Park Yeon-cha trước khi ông Roh Moo-hyun mãn nhiệm vào năm 2008.

Vợ ông Jung Sang-Moon cũng bị cơ quan công tố mời đến để thẩm vấn liên quan đến khoản tiền này.

Ngoài ra, cũng trong năm 2009, cựu Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia Kim Man-Bok cũng bị điều tra về cáo buộc đã chỉ đạo nhân viên tình báo tìm nhà cho con trai Tổng thống Roh Moo-hyun tại Mỹ hồi năm 2007.

Hà Trung Anh (Tổng hợp)