Mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc đối với xe máy, nhiều ý kiến trái chiều

Bồi thường gần 42 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm

Bộ Tài chính cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2024, theo số liệu do các doanh nghiệp bảo hiểm cung cấp, doanh thu phí bảo hiểm TNDS của chủ xe mô tô, xe gắn máy là 431,787 tỉ đồng.

Trong đó, đã chi bồi thường 41,9 tỉ đồng; dự phòng bồi thường hơn 35,8 tỉ đồng. Các khoản trên chưa tính chi hoa hồng, chi quản lý, chi bán hàng... cũng như trách nhiệm bồi thường phát sinh trong thời gian tới.

Trong năm 2024, Bộ Tài chính sẽ thanh tra, kiểm tra, trong đó thanh tra triển khai bảo hiểm bắt buộc xe cơ giới đối với 4 doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ và kiểm tra chuyên đề việc chấp hành quy định pháp luật về bảo hiểm TNDS của chủ xe máy đối với 8 doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ. Qua thanh tra, kiểm tra, trường hợp phát hiện doanh nghiệp bảo hiểm vi phạm quy định, Bộ Tài chính sẽ xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Theo Bộ Tài chính, Nghị định số 67/2023/NĐ-CP ngày 6/9/2023 của Chính phủ đã kế thừa và bổ sung nhiều quy định mới nhằm đơn giản thủ tục bồi thường, đảm bảo quyền lợi của người mua bảo hiểm.

Theo quy định tại Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ bị xử phạt nếu vi phạm các quy định về bồi thường bảo hiểm, trả tiền bảo hiểm.

Bộ Tài chính cũng lưu ý các doanh nghiệp giám định bồi thường, bồi thường bảo hiểm, tạm ứng bồi thường bảo hiểm nhanh chóng, kịp thời cho chủ xe, người được bảo hiểm theo đúng quy định; quán triệt trong toàn bộ hệ thống chỉ thu thập tài liệu của cơ quan Công an trong các vụ tai nạn gây tử vong. 

Theo thống kê, số vụ tai nạn giao thông liên quan đến xe mô tô, xe gắn máy chiếm tỷ trọng khoảng 70% trong tổng số vụ tai nạn giao thông đường bộ. Hậu quả tai nạn giao thông đã gây thiệt hại với nạn nhân, chủ xe, gây ảnh hưởng chung đến toàn xã hội. 

Đó là những lý do Bộ Tài chính lý giải cần giữ bảo hiểm TNDS với xe máy.

Mức phí nộp bảo hiểm bắt buộc TNDS với xe máy từ 55.000 - 60.000 đồng/xe/năm (tuỳ theo dung tích xi lanh).

Nêm xem xét xóa bỏ hoặc điều chỉnh quy định cho phù hợp?

Thời gian qua, nhiều ý kiến cho rằng, đã đến lúc các bộ, ngành, cơ quan có thẩm quyền cần xem xét việc xóa bỏ hoặc điều chỉnh quy định về bảo hiểm TNDS bắt buộc đối với xe mô tô, xe máy cho phù hợp.

Tại Phiên họp thứ 31 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Đại biểu Quốc hội Lê Thị Song An (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Long An) phản ánh, thời gian qua, việc mua bảo hiểm TNDS bắt buộc của chủ xe cơ giới đối với người thứ ba còn mang tính hình thức. Nhiều trường hợp mua, bán bảo hiểm trên vỉa hè, lề đường, giấy chứng nhận bảo hiểm viết tay khó cất giữ, bảo quản. Khi xảy ra sự cố, công tác thanh quyết toán phức tạp, gây phiền hà cho người mua bảo hiểm… Vậy, có thể thay đổi quy định hiện nay theo hướng tự nguyện, thay vì bắt buộc hay không? Có thể số hóa được loại bảo hiểm này không?

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) cho rằng, việc mua bảo hiểm TNDS xe máy nên để người dân tự giác chứ không nên bắt buộc, bởi vì điều này rất hình thức và chỉ có lợi cho doanh nghiệp bảo hiểm chứ người dân thì thấy thủ tục để hưởng bảo hiểm thường rất rườm rà, nhiêu khê…

Gần đây cử tri tỉnh Lâm Đồng cho rằng, rất ít người dân tham gia được hưởng lợi từ nguồn bảo hiểm bắt buộc TNDS đối với xe máy. Cử tri kiến nghị cần công khai việc thu và chi trả đối với loại hình bảo hiểm này.

Thăm dò ý kiến nhiều người dân tại Hà Nội đang sử dụng xe máy về việc mua bảo hiểm TNDS đối với xe máy, rất nhiều ý kiến cho rằng việc mua bảo hiểm xe máy chỉ để đỡ bị phạt chứ họ ít quan tâm đến việc được bồi thường khi xảy ra tai nạn vì loại hình bảo hiểm này có tỉ lệ bồi thường nhỏ, mức chi bồi thường thấp, thủ tục bồi thường rườm rà, phức tạp... 

Nhiều ý kiến cho rằng việc mua bảo hiểm xe máy chỉ để đỡ bị phạt chứ họ ít quan tâm đến việc được bồi thường khi xảy ra tai nạn vì loại hình bảo hiểm này có mức chi bồi thường thấp. Ảnh minh họa: TM

Người dân cần tuân thủ trong lúc chờ đợi

Nhìn nhận vấn đề dưới góc độ pháp lý, luật sư Lê Lưu Phú, Văn phòng Luật sư Long Tâm (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) nhấn mạnh rằng, trước khi các bộ, ngành, cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh quy định về bảo hiểm bắt buộc TNDS thì việc tuân thủ quy định, yêu cầu bồi thường thiệt hại cần được chú trọng.

Theo luật sư Phú, đến nay Bộ Tài chính cho rằng vẫn giữ quy định về bảo hiểm bắt buộc TNDS của chủ xe cơ giới bao gồm cả xe ô tô, xe máy, việc mua bảo hiểm bắt buộc với xe máy đã được quy định. Người dân nên tuân thủ trong lúc chờ cơ quan quản lý cân nhắc có điều chỉnh hay không. Trong trường hợp công ty bảo hiểm trốn tránh trách nhiệm bồi thường thiệt hại tai nạn xe máy, người mua bảo hiểm cần thực hiện các bước sau: 

Thu thập chứng cứ: Người mua bảo hiểm nên thu thập đầy đủ chứng cứ liên quan đến tai nạn, bao gồm hồ sơ bồi thường bảo hiểm, hóa đơn sửa chữa, giấy tờ xác nhận thiệt hại và bất kỳ tài liệu nào liên quan.

Liên hệ với công ty bảo hiểm: Người mua bảo hiểm cần liên hệ với công ty bảo hiểm để thông báo về việc trốn tránh trách nhiệm bồi thường. Họ nên cung cấp chứng cứ và thông tin chi tiết về tình hình.

Kiểm tra hợp đồng bảo hiểm: Người mua bảo hiểm nên kiểm tra hợp đồng bảo hiểm để xem xét các điều khoản liên quan đến bồi thường và trách nhiệm của công ty bảo hiểm.

Tìm kiếm sự hỗ trợ pháp lý: Nếu công ty bảo hiểm vẫn trốn tránh trách nhiệm, người mua bảo hiểm có thể tìm kiếm sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng hoặc cơ quan quản lý bảo hiểm để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.