Hiệp hội Bất động sản TP HCM kiến nghị nhiều nhiều nội dung để phát triển nhà ở xã hội. Ảnh minh họa: CT

HoREA vừa có văn bản đề xuất cơ chế, chính sách phát triển NƠXH, nhà ở thương mại giá thấp phù hợp với điều kiện thực tiễn của TP HCM. Kiến nghị này được đưa ra sau khi UBND TP HCM yêu cầu Sở Xây dựng công khai danh sách các dự án đầu tư xây dựng NƠXHđang triển khai trong giai đoạn 2018 - 2019 và những năm tiếp theo để phổ biến công khai việc cho vay thuê, thuê mua, mua nhà đến các đối tượng được thụ hưởng.

Đề xuất TP HCM làm NƠXH từ 25m2

Theo HoREA, TP HCM vẫn có khả năng thực hiện các căn NƠXH từ 25 đến 77m², tương ứng 1 - 2 phòng ngủ, có giá bán khoảng 250 - 700 triệu đồng/căn. Do đó, HoREA kiến nghị phát triển loại căn hộ NƠXH nhỏ 1 phòng ngủ có diện tích 25 - 30m², giá bán trên dưới 200 triệu đồng/căn đáp ứng nhu cầu của các hộ gia đình ít người, hộ độc thân. Tuy nhiên, hướng chủ đạo của thành phố là cần tập trung phát triển loại căn hộ 2 phòng ngủ có diện tích 50 - 77m² có giá bán vào khoảng 500 - 700 triệu đồng/căn.

Đề xuất này dựa theo Nghị định 100 của Chính phủ về phát triển NƠXH, trong đó quy định diện tích căn hộ từ 25 - 70m² (diện tích căn hộ tối đa có thể có dung sai +10%, lên đến 77m²) có từ 1 - 2 phòng ngủ. Thông tư 20 của Bộ Xây dựng cũng quy định cá nhân, hộ gia đình có thể làm nhà trọ, phòng trọ cho thuê (có khu vệ sinh bên trong) có diện tích tối thiểu 10m². Trước đó, TP HCM cũng ban hành quy định phòng trọ (có khu vệ sinh bên trong) phải có diện tích sử dụng tối thiểu 12m².

HoREA đánh giá khả năng thực hiện của TP HCM ở một số khu vực có điều kiện tương đồng như tỉnh Bình Dương, đã có sẵn hệ thống hạ tầng giao thông; bên cạnh các khu công nghiệp, nơi làm việc; đã có các tiện ích, dịch vụ cơ bản như trường học, nhà trẻ, mẫu giáo, bệnh viện...; có nền địa chất vững chắc.

Đề xuất dựa trên cơ sở điều chỉnh quy hoạch chi tiết để dành quỹ đất làm NƠXH như tại Khu chế xuất Linh Trung I, II, III (326ha), Khu công nghệ cao (913ha, nhất là trong quy hoạch phát triển giai đoạn 2), Công viên phần mềm Quang Trung (43ha), Đại học quốc gia TP HCM (647ha, trong đó có khoảng 2/3 diện tích thuộc Bình Dương).

Riêng Khu đô thị công nghiệp cảng biển Hiệp Phước (3.600ha) có điều kiện thuận lợi về quỹ đất nhưng do nền đất yếu, lại chưa phát triển đầy đủ hệ thống hạ tầng, dịch vụ nên chi phí đầu tư loại nhà này sẽ cao hơn. Khu chế xuất Tân Thuận (320ha) cũng đã điều chỉnh quy hoạch và đã giao cho Công ty Sadeco và các doanh nghiệp FDI phát triển dự án NƠXH phục vụ công nhân, lao động của khu chế xuất và của doanh nghiệp FDI.

Hiệp NƠXH tính toán với quỹ đất trên, TP HCM có thể làm được khoảng 10.000 căn hộ NƠXH 30m² có giá bán khoảng trên dưới 200 triệu đồng/căn, nhưng sẽ chỉ có khoảng 10.000 người mua được loại nhà này chiếm khoảng 1% người có nhu cầu. Như vậy, đa số công nhân, lao động, người thu nhập thấp và người nhập cư sẽ không còn loại nhà này để mua trong lúc các khu công nghiệp, khu công nghệ cao lại cần phát triển nhiều căn hộ cho thuê có diện tích từ 25 - 50m²/căn.

Lãi suất vay mua NƠXH 3 - 3,5%/năm là phù hợp

Mức lãi suất cho vay mua NƠXH hiện hành là 4,8%/năm khi vay tại ngân hàng chính sách xã hội và 5%/năm tại 4 ngân hàng thương mại Nhà nước. HoREA cho rằng nên thống nhất cùng một mức lãi vay, lãi suất quá hạn, thực hiện tiết kiệm NƠXH như nhau. Khi nền kinh tế ổn định hơn về lâu về dài, mức lãi suất vay NƠXH khoảng 3 - 3,5%/năm sẽ phù hợp hơn.

Theo quy định của ngân hàng chính sách xã hội, khi vay vốn hàng tháng, mức gửi tiết kiệm NƠXH của người vay tối thiểu bằng mức trả nợ hàng tháng. Hiệp hội cũng kiến nghị cần quy định định một mức tiền gửi tiết kiệm này mà mọi đối tượng thụ hưởng đều thực hiện như nhau, có thể 500.000 đồng hoặc không quá 1 triệu đồng/tháng.

HoREA cũng cho rằng lãi suất tiền gửi tiết kiệm NƠXH theo đề xuất của Ngân hàng chính sách xã hội là bằng lãi suất cho vay NƠXH cho từng thời kỳ là chưa hợp lý. Theo đó, kiến nghị của Hiệp hội là người gửi tiết kiệm tại ngân hàng chính sách xã hội từ 12 tháng cũng được hưởng lãi suất tiết kiệm bằng với mức áp dụng tại các ngân hàng thương mại (hiện nay khoảng 7%/năm).

Ngoài ra, tiền đặt cọc thuê NƠXH theo quy định hiện nay dao động 3-12 tháng tiền thuê nhà, theo HoREA, là quá nặng. Hiệp hội đưa ra kiến nghị Chính phủ quy định khoản đặt cọc này chỉ bằng 1-3 tháng tiền nhà.

Liên quan đến quy định sau 5 năm người mua NƠXH mới được chuyển nhượng nhưng phải nộp bổ sung tiền sử dụng đất, cơ quan này kiến nghị Chính phủ cho phép những người đã sử dụng NƠXH từ 10 năm trở lên không phải nộp khoản tiền này khi bán nhà.

Chu Tuấn