Hội thảo “Thu nhập 20 triệu đồng, người trẻ TP HCM có thể an cư?” với chuyên đề “TP HCM mở rộng - Cơ hội an cư cho người trẻ”, quy tụ nhiều chuyên gia bất động sản, các nhà quy hoạch đô thị, nhà quản lý chính sách, đại diện ngân hàng, tài chính.

Tại hội thảo, các bên cùng thảo luận về các chủ đề: Quy hoạch và phát triển đô thị TP HCM trong giai đoạn mở rộng; xu hướng giá nhà và khả năng tiếp cận của người trẻ.

Giải pháp tài chính - tín dụng từ ngân hàng, đòn bẩy lãi suất an toàn, chiến lược phát triển dự án phù hợp nhu cầu an cư thực, cũng là nội dung sẽ được bàn tại hội thảo.

Theo nhiều khảo sát gần đây, mức giá trung bình của căn hộ tại TP HCM đã chạm mốc 89 triệu đồng/m2, trong rất nhiều dự án vượt xa 100 triệu đồng/m2. Điều đó đồng nghĩa với một căn hộ tối thiểu cũng cần trên 5-6 tỷ đồng.

Trong khi đó, vào 2024, GRDP bình quân đầu người TP HCM khoảng 7.600 USD, tức hơn 197 triệu đồng (tương đương 16,4 triệu đồng/tháng) theo tỷ giá hiện hành, đứng thứ 2 trong 5 TP trực thuộc Trung ương, sau Hải Phòng.

Với những người trẻ đạt thu nhập từ 20 triệu đồng mỗi tháng (cao hơn con số bình quân 16,4 triệu đồng kể trên), ngay cả khi dành dụm toàn bộ thì cũng mất nhiều năm mới có thể mua nhà.

Các bạn trẻ đến hội thảo “TP HCM mở rộng - Cơ hội an cư cho người trẻ”

Khoảng cách khổng lồ này khiến giấc mơ an cư của hàng trăm nghìn người trẻ trở nên xa vời, ảnh hưởng trực tiếp đến sự ổn định cuộc sống và sự phát triển lâu dài của thành phố.

Thực tế, nhiều bạn trẻ đã tìm đến các phương án như mua chung cư cũ, chọn nhà ở vùng ven hoặc chấp nhận nhà không có sổ hồng. Tuy nhiên, các phương án này tồn tại những hạn chế lớn: Chung cư cũ tiềm ẩn rủi ro xuống cấp, hạ tầng thiếu an toàn, khó cải tạo và giá trị tài sản không bền vững.

Nhà vùng ven lại xa trung tâm, hạ tầng chưa đồng bộ, mất nhiều thời gian di chuyển, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và công việc. Nhà không sổ hồng mang đến nhiều rủi ro pháp lý cao, khả năng vay vốn ngân hàng thấp, khó thanh khoản và tiềm ẩn tranh chấp.

Giấc mơ an cư có xa vời?

“Chúng ta có mặt ở đây với một mối quan tâm chung: làm thế nào để người trẻ có thể sở hữu một ngôi nhà tại TP HCM, nơi mà giấc mơ an cư dường như ngày càng xa vời”, ông Chu Văn Thủy, Phó Tổng Biên tập Báo Thanh tra phát biểu khai mạc hội thảo.

Dẫn thống kê của CBRE, công ty đầu tư và dịch vụ bất động sản thương mại của Mỹ, ông Thủy cho hay, khoảng cách giữa giá nhà liền thổ và thu nhập người lao động tại TP HCM hiện lên tới 176 lần. Điều này, khiến việc sở hữu 1 căn nhà gần như ngoài tầm với đại đa số dân cư.

Ông Chu Văn Thủy, Phó Tổng Biên tập Báo Thanh tra

Trong khi, người Việt Nam nói chung và người TP HCM nói riêng đều luôn có tâm niệm tìm chốn an cư lạc nghiệp vì nhà không chỉ là nơi để ở, nhà còn là nơi sum họp tình thân, quây quần bên nhau kiếm tìm hạnh phúc.

“Với mức chênh lệch quá lớn giữa thu nhập người dân và giá nhà, việc mua nhà đang dần trở thành nhiệm vụ bất khả thi với người dưới 35 tuổi, có thu nhập chỉ 20 triệu đồng mỗi tháng”, Phó Tổng Biên tập Báo Thanh tra nói.

Từ đó, ông đặt vấn đề, làm sao để người trẻ vừa có thể an cư, vừa đảm bảo ổn định tài chính và chất lượng cuộc sống?

Phó Tổng Biên tập Báo Thanh tra tin rằng, việc bàn luận về các mô hình vay mua nhà thông minh, những chính sách hỗ trợ từ phía chủ đầu tư uy tín, chiến lược quản lý tài chính cá nhân, cũng như những gợi ý thiết thực, kinh nghiệm quý báu, sẽ góp phần mở ra cơ hội cho người trẻ mua nhà và xây dựng tương lai bền vững tại TP HCM.

Nhiều chính sách hỗ trợ nhu cầu an cư

Nhận định giá nhà đất tại các đô thị lớn như TP HCM, TP Hà Nội tăng mạnh những năm gần đây, bà Trần Thị Ngọc Liên, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Khu vực 2 thấy, mục tiêu an cư tại TP đang là một thách thức lớn với nhiều người trẻ chưa có nhiều vốn tích lũy.

Trước thực trạng này, theo bà Liên, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã chủ động triển khai nhiều chính sách điều hành tín dụng với lĩnh vực bất động sản, nhà ở, nhà ở xã hội.

Trọng tâm của chính sách là ưu tiên nguồn vốn cho nhu cầu ở thực, ưu tiên phát triển nhà ở xã hội, hạn chế đầu cơ.

“Đặc biệt, các chính sách khuyến khích tập trung vào phát triển nhà ở thương mại giá phù hợp, nhà ở xã hội, nhà ở công nhân và nhóm khách hàng là người mua nhà lần đầu”, bà Liên nói.

Cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, kiểm soát lạm phát, duy trì lãi suất điều hành ở mức thấp. Điều này, giúp các ngân hàng thương mại có thể triển khai cơ chế lãi suất cố định trong những năm đầu, tạo sự an tâm cho người vay vốn dài hạn.

Bà Trần Thị Ngọc Liên, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Khu vực 2

Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Khu vực 2 cũng đề cập một số chính sách ưu đãi đã được triển khai thực hiện nhằm hỗ trợ nhu cầu an cư của người dân.

Điển hình là gói tín dụng cho vay mua nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ với quy mô ban đầu 120.000 tỷ đồng, hiện nay đã tăng lên 145.000 tỷ đồng.

Hay chương trình quy định thời gian áp dụng lãi suất ưu đãi tối đa 15 năm kể từ ngày giải ngân cho người trẻ dưới 35 tuổi có nhu cầu vay vốn để mua nhà ở xã hội.  

“Từ khi triển khai chương trình đến nay, mức lãi suất đã giảm 2,3% so với thời điểm ban đầu công bố”, bà Liên nói. Theo bà, hiện lãi suất cho vay với khách hàng mua nhà đang áp dụng là 5,9%/năm, chủ đầu tư là 6,4%/năm.

Bà Liên cũng cho biết, một số ngân hàng thương mại đã chủ động xây dựng gói cho vay đối với người trẻ dưới 35 tuổi với thời hạn vay từ 35 - 50 năm tùy ngân hàng. Lãi suất ưu đãi phổ biến khoảng 3,99 - 9,99%/năm theo tiến độ vay và tùy vào thời gian cố định lãi suất. Giá trị vay tối đa phổ biến khoảng 70 - 90% giá trị nhà.

“Đây là chính sách hỗ trợ ưu đãi rất phù hợp với người trẻ tuổi (dưới 35 tuổi) có điều kiện để tạo lập nhà ở với thời hạn vay dài, giảm áp lực trả nợ định kỳ và lãi suất được duy trì với mặt bằng tương đối tốt, giá trị vay tối đa so với tài sản đảm bảo cao, phù hợp với đối tượng người trẻ có tích lũy chưa cao”, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Khu vực 2 nhận định.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa giấc mơ an cư cho người trẻ, theo bà Liên, cần có thêm những giải pháp thiết thực và đồng bộ.

Ngân hàng cần thành “người cố vấn” cho người trẻ tạo lập nhà ở

Đưa ra giải pháp, theo bà Liên, trước hết cần khuyến khích các ngân hàng thương mại tiếp tục nghiên cứu và phát triển những sản phẩm tín dụng linh hoạt, với thời hạn vay kéo dài, mặt bằng lãi suất hợp lý để người vay ổn định thu nhập, ổn định dòng tiền để đảm bảo khả năng trả nợ.

Cùng với đó, về tài chính, người trẻ nên ưu tiên các khoản vay có thời hạn dài để giảm áp lực ban đầu, đồng thời cần tính toán kế hoạch tài chính cụ thể để tránh bị động.

Mô hình hợp tác ba bên cũng cần được nghiên cứu đẩy mạnh, theo bà Liên.

Theo bà Trần Thị Ngọc Liên, ngân hàng không chỉ đơn thuần dừng lại ở việc cấp vốn cho vay mà cần được mở rộng thành người đồng hành và cố vấn tài chính của người trẻ trong quá trình tạo lập nhà ở

Trong đó, Ngân hàng Nhà nước đóng vai trò định hướng chính sách và giám sát rủi ro toàn hệ thống. Các ngân hàng thương mại trực tiếp thiết kế, triển khai gói vay và đồng hành cùng khách hàng trong suốt quá trình trả nợ. Còn chủ đầu tư sẽ hỗ trợ thiết kế tiến độ thanh toán phù hợp và phối hợp cùng ngân hàng để xây dựng các gói tài chính trọn gói, giảm bớt áp lực vốn ban đầu cho người mua nhà.

Đáng chú ý, theo bà Liên, ngân hàng không chỉ đơn thuần dừng lại ở việc cấp vốn cho vay mà cần được mở rộng thành người đồng hành và cố vấn tài chính của người trẻ trong quá trình tạo lập nhà ở.

Sự đồng hành này thể hiện ở việc hỗ trợ khách hàng trong quá trình hoạch định kế hoạch tài chính cá nhân, tư vấn các phương án vay phù hợp với từng giai đoạn, cảnh báo và hướng dẫn điều chỉnh khi có biến động thu nhập, đồng thời chia sẻ áp lực thông qua những sản phẩm ân hạn, cơ chế lãi suất linh hoạt và các chương trình chăm sóc khách hàng toàn diện.

“Điều này không chỉ giúp củng cố niềm tin của người trẻ đối với hệ thống ngân hàng mà còn tạo dựng mối quan hệ gắn bó lâu dài, mang lại lợi ích bền vững cho cả hai bên”, bà Liên nói.

Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Khu vực 2 cho rằng, giấc mơ an cư của người trẻ TP HCM hoàn toàn có thể trở thành hiện thực nếu có sự phối hợp đồng bộ và chặt chẽ từ ba phía: chính sách điều hành ổn định, linh hoạt của Ngân hàng Nhà nước; sự chủ động sáng tạo của các ngân hàng thương mại; và sự hỗ trợ trách nhiệm từ phía chủ đầu tư.

Giải bài toán nhà ở cho người trẻ đang cấp bách

Đánh giá cao sáng kiến tổ chức hội thảo “TP HCM mở rộng - Cơ hội an cư cho người trẻ” do Báo Thanh tra tổ chức, ông Chử Văn Hải, Trưởng phòng Quản lý, phát triển nhà ở xã hội, Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng nhấn mạnh, TP HCM là trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ.

Địa phương này giữ vị trí chính trị quan trọng của cả nước, có sức lan tỏa thúc đẩy phát triển Vùng Đông Nam Bộ, là cực tăng trưởng của vùng động lực phía Nam, Vùng Đồng bằng sông Cửu Long và cả nước.

Ông Chử Văn Hải, Trưởng phòng Quản lý, phát triển nhà ở xã hội, Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng

“Việc TP HCM mở rộng không chỉ là điều chỉnh địa giới hành chính, mà còn là cơ hội lớn để TP định hình mới không gian phát triển, đa dạng hóa sản phẩm bất động sản, trong đó chú trọng phân khúc nhà ở phù hợp với khả năng chi trả của người trẻ; gắn kết vùng đô thị vệ tinh, giảm áp lực lên khu trung tâm”, ông Hải nói.

Đề cập đến nguồn cung - cầu nhà ở, ông Hải nhận định, với quy mô dân số hiện nay của Việt Nam, chúng ta cần xây thêm khoảng 500.000 đơn vị nhà ở mỗi năm tại các đô thị, không kể số nhà ở cần thay thế do xuống cấp.

Ông cũng cho hay, Thủ tướng đã phê duyệt Đề án xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội giai đoạn 2021–2030, song đến nay kết quả thực hiện vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu.

“Đa số người trẻ khởi nghiệp với mức lương khởi điểm không cao, phải sau 5 -10 năm đi làm mới tích lũy được một khoản đáng kể. Tuy nhiên, giá bất động sản trong cùng thời gian thường tăng nhanh hơn tốc độ tích lũy, khiến số tiền tiết kiệm luôn “đuổi không kịp” giá nhà”, ông Hải nhấn mạnh.

Vì vậy, theo ông Hải, nhà ở cho người trẻ là một bài toán vừa cấp bách trước mắt, vừa chiến lược lâu dài đối với sự phát triển của TP HCM.

Ông Hải cũng khẳng định, Đảng và Nhà nước đã đề ra nhiều chủ trương, chính sách từ chiến lược nhà ở quốc gia, các gói tín dụng ưu đãi, đến các đề án phát triển nhà ở xã hội quy mô lớn, nhằm hỗ trợ người dân nói chung và lớp trẻ nói riêng có chỗ ở ổn định. Vấn đề mấu chốt hiện nay, theo ông Hải, là triển khai hiệu quả và đồng bộ những chính sách đó.

“Khi người trẻ có nhà ở ổn định, họ sẽ yên tâm lao động, sáng tạo, đóng góp nhiều hơn cho xã hội. Đây chính là nền tảng để tạo động lực TP HCM phát triển bền vững, đảm bảo an sinh xã hội, khắc phục tình trạng lệch pha cung - cầu, bảo đảm thị trường bất động sản TP HCM sau sáp nhập phát triển ổn định, bền vững”, theo lời ông Hải.

Giới trẻ không đơn độc trong hành trình an cư

TS Vũ Đình Ánh chia sẻ mong muốn, sau khi tham dự hội thảo, nhiều bạn trẻ sẽ có cơ hội tốt nhất để tiếp cận giấc mơ, có một căn nhà của mình để được an cư.

Theo ông Ánh, TP HCM vốn đã là siêu đô thị với 10 - 15 triệu dân, nay sau mở rộng, lại có thêm Bình Dương – địa phương có thu nhập bình quân đầu người cao nhất cả nước và Bà Rịa - Vũng Tàu, nơi chỉ cần đi một quãng là có thể tắm biển. Điều này mở ra nhiều thay đổi lớn.

“Cơ hội về quỹ đất, quỹ nhà ở rất rộng mở, song thách thức cũng không hề nhỏ”, ông Ánh nói và cho rằng, điều đáng mừng là giới trẻ hôm nay không đơn độc trong hành trình an cư, bởi luôn nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của Đảng, Nhà nước.

Các đại biểu tham dự hội thảo

Nhấn mạnh đặc điểm nổi bật nhất của giới trẻ Việt Nam, đặc biệt ở TP HCM là khát vọng và quyết tâm vươn lên, ông Ánh cũng đưa ra cảnh báo, Việt Nam đang bước vào giai đoạn già hóa dân số, thời kỳ “dân số vàng” không còn dài. Vì vậy, chúng ta cần làm sao để “giàu trước khi già”.

Việc mở rộng TP HCM không chỉ tăng quỹ đất, mà còn là cơ hội để chia sẻ chính sách, học hỏi những mô hình thành công từ Bình Dương - nơi phát triển nhà ở xã hội rất tốt. Sự quan tâm của Trung ương, chính quyền, các địa phương, ngân hàng và giới bất động sản, theo ông Ánh, là cơ hội tuyệt vời để người trẻ hiện thực hóa giấc mơ an cư.

Ông đặc biệt cho hay, nhiều doanh nghiệp bất động sản đã chú trọng hơn đến phân khúc nhà ở xã hội, nhà cho người thu nhập thấp, “nhà vừa túi tiền”. Họ không chỉ xây nhà để bán, mà còn tạo dựng môi trường sống phù hợp với nhu cầu. Điều này giúp thu hẹp khoảng cách cung - cầu.

Khái niệm “an cư” của người trẻ, theo ông Ánh, hôm nay cũng khác trước. Bởi, nếu thế hệ trước chỉ mong có chỗ ở, thì giới trẻ hôm nay còn muốn có nơi để sống, làm việc, vui chơi, trải nghiệm.

Song, điều cốt lõi của “giấc mơ an cư” vẫn là khả năng thanh toán. Ông Ánh cho rằng, người trẻ có thể tự tích lũy khoảng 20% giá trị căn nhà, phần còn lại ngân hàng sẵn sàng cho vay. Đó vừa là cơ hội, vừa là thách thức.

“Sau hội thảo này, tôi mong các bạn có thêm bức tranh toàn cảnh để tự cân bằng giữa cơ hội và thách thức, từ đó đưa ra quyết định phù hợp cho giấc mơ an cư của mình”, ông Ánh nhấn mạnh.

Bàn tròn: Giấc mơ an cư có giá bao nhiêu?

An cư luôn là mong muốn hàng đầu của mỗi con người, đặc biệt là thế hệ trẻ đang lập nghiệp tại TP HCM.

Ở vị trí điều phối viên TS Vũ Đình Ánh hỏi ông Chử Văn Hải, Trưởng phòng Quản lý, phát triển nhà ở xã hội, Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản - Bộ Xây dựng.

“Thưa ông, dưới góc nhìn quản lý Nhà nước, Bộ Xây dựng đánh giá thế nào về tình trạng giá nhà hiện nay tại TP HCM so với thu nhập của người trẻ? Khoảng cách này đang đặt ra những thách thức gì cho chính sách phát triển nhà ở?”

Ông Chử Văn Hải: Như tôi phát biểu, thực trạng chung tại các đô thị tại Việt Nam là khoảng cách giữa thu nhập và giá nhà ở đang là thách thức. Theo thông tin của Viện Kinh tế Bộ Xây dựng tháng 8/2025, sau sáp nhập thì giá nhà tại TP HCM (cũ) có giá trên 50 triệu đồng/m2 với nhà chung cư, chiếm 33%.

Với mức thu nhập của người trẻ để mua căn hộ trung bình diện tích 70m2 phải bỏ khoản chi phí tương đương từ 2,5 tỷ đến gần 4 tỷ đồng. Vì vậy, Bộ Xây dựng quyết tâm hoàn thành Đề án 1 triệu căn hộ để người trẻ tiếp cận nhà ở.

Hiện nay, Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước triển khai gói tín dụng 30.000 tỷ hỗ trợ người mua nhà, để góp sức cho người có thu nhập thấp. Nhưng khó khăn lớn nhất hiện nay là nguồn cung nhà ở, nên Bộ Xây dựng đã triển khai quyết liệt để các địa phương hoàn thành các mục tiêu mà Chính phủ giao. Ngoài ra, cũng có cơ chế chính sách để phát triển các nhà ở thương mại có giá trung bình.

Hiện nay cũng đang hoàn thành để trình Chính phủ ban hành Quỹ nhà quốc gia để cho thuê bao gồm: Quỹ nhà ở Trung ương (Bộ Xây dựng quản lý) và Quỹ nhà ở địa phương (do địa phương quản lý). Điều này, sẽ giúp có nguồn cung nhà ở cho thuê. Các chính sách nhà ở và tài chính về cơ bản cũng đã được nghiên cứu ban hành đầy đủ để hỗ trợ người dân.

TS Vũ Đình Ánh: Thưa bà Trần Thị Ngọc Liên, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Khu vực 2, hiện nay Ngân hàng Nhà nước đang có những định hướng nào trong việc điều hành tín dụng để đảm bảo dòng vốn chảy vào bất động sản đúng mục tiêu, đặc biệt là phục vụ nhu cầu nhà ở thực của người dân, thay vì đầu cơ?

Bà Trần Thị Ngọc Liên: Thực hiện chủ trương của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng hỗ trợ các chủ đầu tư, xây dựng các gói tín dụng hỗ trợ đối tượng có nhu cầu nhà ở thực tế.

Theo đó, Ngân hàng Nhà nước đề nghị các tổ chức tín dụng ban hành các gói ưu đãi, thời gian vay dài để các đối tượng có nhu cầu tiếp cận được. Đặc biệt, người trẻ dưới 35 tuổi mua nhà ở xã hội thì chính sách cho vay ưu đãi 15 năm kể từ ngày giải ngân. Lãi suất vay nhà ở xã hội trong năm 5 đầu sẽ giảm 2% so với 4 ngân hàng thương mại lớn, giảm tiếp 1,5% trong 10 năm sau.

Song song, Ngân hàng Nhà nước đã triển khai các gói tín dụng nhà ở thương mại nhằm giúp các bạn trẻ tiếp cận gói tín dụng ưu đãi tốt nhất.

Việc đáp ứng nguồn tín dụng vào nhu cầu ở thực, Ngân hàng Nhà nước luôn có chủ trương để điều hành chính sách tiền lệ, hạn chế lạm phát và có các chỉ đạo để các ngân hàng thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ. Các ngân hàng tham gia các chương trình này sẽ không tính vào chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng hằng năm là lợi thế để các ngân hàng hỗ trợ các đối tượng có nhu cầu ở thực.

TS. Vũ Đình Ánh: Thực tế, không phải ai cũng được mua nhà ở xã hội. Cơ chế nào để được xét duyệt đối tượng này (điều kiện, thủ tục, cơ chế, cơ hội)? Ông Chử Văn Hải có thể chia sẻ thêm về những cơ chế, chính sách sắp tới như quỹ đất cho nhà ở xã hội, cải cách thủ tục để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân?

Ông Chử Văn Hải: Từ đầu năm 2025 đến nay, số lượng dự án nhà ở xã hội khởi công gấp 3 lần số dự án của năm 2024.

Quốc hội, Chính phủ cũng đã quan tâm để ban hành các cơ chế phát triển nhà ở xã hội, như Quốc hội ban hành Nghị quyết 201. Từ đó, thủ tục đầu tư nhà ở xã hội đã rút ngắn đi nhiều.

Tháng 9 này, Bộ Xây dựng sẽ trình Chính phủ 2 nghị định về Quỹ nhà ở quốc gia và trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung các quy định trong lĩnh vực bất động sản, xây dựng nhà ở xã hội. Trong đó, có nội dung về điều kiện mua nhà ở xã hội; điều chỉnh mức thu nhập với người chưa kết hôn hoặc đã ly hôn chưa tái hôn có thu nhập bình quân hàng tháng không quá 20 triệu đồng.

Người chưa kết hôn hoặc đã ly hôn chưa tái hôn, độc thân nhưng đang nuôi con nhỏ thì đề xuất mức thu nhập bình quân là 30 triệu đồng/tháng; người đã kết hôn thì đề xuất 40 triệu/tháng.

Với việc mở rộng nhóm đối tượng, và nâng mức thu nhập thì các bạn trẻ thì có nhiều cơ hội tiếp cận nhà ở xã hội hơn.

Cùng với đó, là sửa đổi các văn bản theo hướng đơn giản hoá thủ tục, trong Thông tư số 5 sẽ sửa các mẫu giấy tờ, thực hiện cải cách hành chính, tạo điều kiện tối đa cho người có nhu cầu, thuộc nhóm nhà ở xã hội được giải quyết thủ tục hành chính nhanh nhất, cơ quan Nhà nước xử lý, xác nhận dễ dàng nhất.

Về lâu dài, Bộ Xây dựng được giao tiếp tục rà soát Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Chính phủ giao Bộ Xây dựng báo cáo trong tháng 12.

Các chính sách phát triển nhà ở xã hội ngày càng hoàn thiện, thủ tục hành chính, thủ tục đầu tư rút ngắn để giảm chi phí nhà ở, tạo điều kiện cho người dân có nhu cầu có thể sở hữu nhà ở.

Bàn tròn: Công thức an cư cho thế hệ 24 – 35 tuổi

Các giải pháp cụ thể để thế hệ trẻ 24-35 tuổi an cư được phân tích, từ chính sách, ngân hàng đến chiến lược của doanh nghiệp.

Bàn tròn có sự tham gia của Tiến sĩ Châu Đình Linh; Luật sư Nguyễn Văn Hiệp; ông Huỳnh Trung Minh, Giám đốc Ngân hàng Bảo hiểm và  Phát triển đối tác liên kết (HDBank) và bà Đinh Thị Thu Thảo, Phó Giám đốc Khối Khách hàng cá nhân Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB).

TS Châu Đình Linh cho biết, hành trình mua nhà là một động lực quan trọng, gắn với sự trưởng thành và chín chắn của mỗi người. Khi lập gia đình, thu nhập cộng hưởng từ hai người giúp nhu cầu an cư, xây dựng tổ ấm ngày càng rõ rệt. Lúc này, người đàn ông thường có quyết tâm lớn trong việc ổn định gia đình và phát triển tài chính, khoản vay mua nhà cũng tăng.

Để hiện thực hóa giấc mơ an cư, theo ông Linh, người trẻ cần bắt đầu bằng tiết kiệm, tích lũy vốn tự có thay vì “đốt cháy giai đoạn” vì dễ gặp rủi ro. Nguyên tắc vay an toàn là tỷ lệ trả gốc và lãi không vượt quá 40-50% thu nhập, đồng thời duy trì kỷ luật chi tiêu: thu nhập trừ tiết kiệm trước, phần còn lại mới dành cho chi phí hàng tháng. Vốn tự có thường khoảng 30% giá trị căn nhà, song để an toàn nên đạt 50%.

Chia sẻ căn nhà đầu tiên ông mua trị giá 800 triệu đồng, trong đó vốn tự có hơn 400 triệu, ông Linh khuyên, các bạn trẻ cần chuẩn bị quỹ dự phòng tương đương 6 tháng trả gốc và lãi. Người trẻ cũng nên chọn phân khúc bất động sản phù hợp với khả năng, ưu tiên vay lãi suất cố định càng dài càng tốt, thời hạn tối đa khoảng 35 năm.

Nếu được 50 năm thì càng thuận lợi, nhưng cần có lộ trình trả sớm và ngân hàng nên giảm phí phạt trả nợ trước hạn, để người trẻ sớm thực hiện giấc mơ an cư, ông Linh nhấn mạnh.

TS Vũ Đình Ánh: Tôi có một vài lời khuyên cho các bạn trẻ khi vay mua nhà. Đó là, trong thời gian ân hạn, nên chủ động trả lãi đầy đủ, sau đó trả gốc; tuyệt đối không có tư tưởng “trốn nợ” hay tham gia các hội nhóm né tránh nghĩa vụ trả nợ. Quản lý tài chính cá nhân tốt chính là nền tảng cho hạnh phúc và sự ổn định của cuộc sống.

Các bạn cần xây dựng phương án tài chính rõ ràng, bởi thu nhập không phải lúc nào cũng ổn định. Tuổi tác, sự nghiệp đều có chu kỳ thăng trầm, trên con đường đời có thể gặp nhiều biến cố bất ngờ. Nếu hôm nay thu nhập 10 đồng, chỉ nên chi tiêu 5 đồng, để dự phòng cho những lúc khó khăn.

Chúng tôi từng được đào tạo về tài chính cá nhân và luôn coi các khoản vay là một phần trong kế hoạch chi tiêu, cả thường xuyên lẫn bất thường. Các bạn trẻ cũng cần học cách quản lý tài chính cá nhân, để dù vay dài hạn 20 – 30 năm vẫn có thể chủ động, an toàn và yên tâm với quyết định an cư của mình.

TS Châu Đình Linh: Quyết định mua 1 căn nhà đầu tiên có nhiều yếu tố tác động như thu nhập, chi trả, khoản vay của ngân hàng. Chưa kể, giá bất động sản có thể tăng trong tương lai, các yếu tố vị trí, hạ tầng, pháp lý, nhà có sổ hay không…

Về tính pháp lý, an toàn thì Nhà nước đang làm tốt, hạ tầng cũng tốt. Yếu tố chính sách ngân hàng hiện nay cũng rất tốt so với những gì tôi đã trải qua, nhưng ngân hàng cần có thêm cơ chế để người vay an tâm.

Câu chuyện lãi suất, kỳ hạn, vốn tự có, khả năng thẩm định, các yếu tố này đang có sự hỗ trợ, đồng hành của rất nhiều chủ thể như Chính phủ, ngân hàng thương mại, nhà phát triển bất động sản…

Mọi thứ đang tốt thì các bạn trẻ nên lên kế hoạch để mình có khả năng sở hữu căn nhà đầu tiên để an cư, có an cư thì mới có lập nghiệp.

Ông Huỳnh Trung Minh, Giám đốc HDBank: Với Ngân hàng HDBank, chúng tôi có chính sách ân hạn gốc 10 năm cho nhà ở xã hội và 5 năm cho nhà ở thương mại.

Ông Huỳnh Trung Minh, Giám đốc Ngân hàng Bảo hiểm và  Phát triển đối tác liên kết (HDBank)

Tuy nhiên, các bạn trẻ không nên “liều”, cần có đòn bẩy tài chính thông minh như tìm ngân hàng có ân nợ gốc và cần có khoản dự phòng bằng cách vay nhiều hơn khoản tiền thực tế cần trả để mua nhà.

Bà Đinh Thị Thu Thảo, ACB: Chuyên đề “An cư cho người trẻ” rất thiết thực. Các diễn giả đã đưa ra nhiều góc nhìn, còn tôi muốn chia sẻ cách để người trẻ mua được nhà bằng chính năng lực của mình, thay vì trông chờ vào bạn đời giàu có.

Bà Đinh Thị Thu Thảo, Phó Giám đốc Khối Khách hàng cá nhân Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB)

Khi sử dụng đòn bẩy tài chính, yếu tố nền tảng là nghề nghiệp và thu nhập ổn định. Quyết định mua ngôi nhà đầu tiên thường gắn với mức thu nhập hiện tại, nhưng cuộc sống có thể biến động: Mất việc, đổi việc hoặc chịu tác động của công nghệ như AI. Do đó, sinh viên và người trẻ cần có kế hoạch tài chính từ sớm, dù chỉ với khoản thu nhập nhỏ từ việc làm thêm.

Chưa bao giờ từ Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương mại đến doanh nghiệp xây dựng cùng vào cuộc mạnh mẽ như hiện nay. Nhiều phân khúc nhà ở xã hội, nhà thu nhập thấp đã xuất hiện bên cạnh các dự án thương mại. Ví dụ, C -Holdings với dự án The Felix, giá từ 2 tỷ đồng, pháp lý minh bạch, có thể kết hợp vay vốn tại ACB.

ACB hiện triển khai gói vay “Ngôi nhà đầu tiên”, khách hàng chỉ cần có 10% vốn tự có, ngân hàng hỗ trợ 90%, thời gian vay tối đa 30 năm. Thực tế, bình quân khách hàng trả hết nợ trong khoảng 8 - 10 năm. Với thu nhập 20 triệu đồng, có thể dành khoảng 11 triệu đồng trả nợ hàng tháng. Người trẻ cũng nên lập bảng thu chi, phân loại chi phí cố định và chi phí phát sinh, để dành ít nhất 15% thu nhập cho tiết kiệm.

Ngoài vay mua nhà, ACB cung cấp các sản phẩm tài chính kèm theo như thấu chi tiêu dùng, thẻ tín dụng (miễn lãi 45 - 55 ngày). Nếu biết cách quản lý, đây là công cụ hỗ trợ hiệu quả cho kế hoạch tài chính.

"Ngôi nhà đầu tiên" không nhất thiết phải là ngôi nhà gắn bó cả đời. Quan trọng là biết tận dụng đòn bẩy tài chính đúng cách, tích lũy từ sớm để từng bước nâng cấp chỗ ở khi thu nhập tăng lên. ACB hiện hợp tác với nhiều chủ đầu tư như C-Holdings, Nam Long, Vinhomes… Nhiều dự án gần tuyến metro có giá 1,6 - 2,5 tỷ đồng, phù hợp với nhu cầu an cư của người trẻ. Với lãi suất ưu đãi từ 5 - 5,5%/năm, khoản vay 2 tỷ đồng chỉ cần trả khoảng 11 triệu đồng mỗi tháng.

Luật sư Nguyễn Văn Hiệp: Sau khi nghe các ý kiến về tài chính, tôi muốn bổ sung một khía cạnh quan trọng khác là pháp lý bất động sản. Bởi, nếu lựa chọn sai, người mua nhà có thể phải gồng gánh trả nợ ngân hàng cả đời mà không thực sự sở hữu được tài sản.

Luật sư Nguyễn Văn Hiệp

Với người trẻ, có thể chia thành ba loại nhà ở phổ biến: nhà thương mại, nhà ở xã hội và nhà ở sẵn (nhà phố, đất nền). Trong đó, phân khúc đất nền và nhà giá rẻ tiềm ẩn nhiều rủi ro. Người mua thường vì ít tiền nên tìm đến bất động sản không giấy tờ, mua bán qua giấy tay hoặc vi bằng. Nhiều người lầm tưởng vi bằng có giá trị pháp lý như xác nhận của Nhà nước, trong khi pháp luật cấm lập vi bằng để mua bán nhà ở. Thực chất, vi bằng chỉ ghi nhận việc giao nhận tiền, và khi phát sinh tranh chấp, người mua không được cấp sổ đỏ, cũng không vay ngân hàng được.

Đất không có “sổ đỏ” sẽ không thể xây dựng, thậm chí có nguy cơ nằm trong quy hoạch. Khi Nhà nước thu hồi, người mua có thể mất trắng. Một số trường hợp khác nhà đất chưa hoàn công: văn bản công chứng chỉ ghi nhận chuyển nhượng đất, không phải nhà. Người mua sau này muốn hoàn công sẽ gặp khó khăn vì phải liên hệ lại với chủ cũ.

Một rủi ro khác là đất thuộc diện quy hoạch, khi thu hồi, Nhà nước chỉ bồi thường giá trị đất, không bồi thường nhà. Hoặc nhà sở hữu chung, giá rẻ hơn nhưng phát sinh nhiều rắc rối, như việc xây dựng, chuyển nhượng, tặng cho đều phải xin ý kiến tất cả đồng sở hữu. Nếu một đồng sở hữu qua đời, người mua còn phải tìm đến các đồng thừa kế để hoàn tất thủ tục.

Với nhà ở xã hội, việc mua trực tiếp từ chủ đầu tư rất khó, thường phải mua sang tay. Theo luật, người mua phải sở hữu ít nhất 5 năm mới được chuyển nhượng. Do vậy, nhiều người chọn hình thức hợp đồng ủy quyền. Tuy nhiên, rủi ro là nếu người bán mất, hợp đồng ủy quyền lập tức vô hiệu, căn hộ trở thành di sản thừa kế của con cái họ, và người mua có nguy cơ mất trắng.

Đối với chung cư thương mại, nếu đã xây xong và bàn giao thì rủi ro không nhiều. Nguy hiểm nằm ở các dự án chưa hoàn thiện, người mua ký hợp đồng góp vốn khi chủ đầu tư chưa đủ điều kiện mở bán. Hậu quả thường thấy là chậm bàn giao, trong khi người mua vừa phải trả lãi vay ngân hàng, vừa phải thuê nhà ở tạm.

Vì vậy, lời khuyên của tôi là: trước khi xuống tiền mua nhà, đặc biệt với người trẻ còn hạn chế về kinh nghiệm, cần tìm hiểu kỹ tình trạng pháp lý để tránh cảnh ‘tiền mất tật mang’ và rơi vào vòng kiện tụng kéo dài.

Ông Võ Ngọc Đức, Phó Giám đốc Chi nhánh TP HCM Ngân hàng TMCP Lộc Phát (LPBank): Những chính sách của ngân hàng dành cho các bạn trẻ tại HDBank và ACB đều đang hỗ trợ các bạn về lãi suất, chính sách, định hướng tương lai…

Ở Ngân hàng Lộc Phát, hiện nay có những sản phẩm tương tự có thời gian vay dài 20-25 năm, các bạn trẻ có thể sắp xếp chi phí, mua sắm đồ dùng trong gia đình.

Đơn vị cũng phát triển sản phẩm cho thế chấp 500 triệu, hỗ trợ người dân chi phí ban đầu. Cạnh đó còn có các sản phẩm khi vay mua nhà thì cho vay tiêu dùng, cho vay thêm số tiền đóng hằng tháng.

Thực tế, các khách hàng của chúng tôi đến năm thứ 6 là khách đã thanh toán các khoản vay. Tôi chia sẻ để các bạn trẻ tự tin hơn khi có kế hoạch vay mua nhà.

TS Vũ Đình Ánh: Ngân hàng sẵn sàng đồng hành cùng người trẻ trên hành trình an cư. Sự tham gia của 3 đại diện ngân hàng hôm nay cho thấy cả khối ngân hàng Nhà nước và thương mại đều sẵn sàng đồng hành cùng người trẻ bằng những chính sách tín dụng với lãi suất hấp dẫn, nhiều ưu đãi.

Theo TS Vũ Đình Ánh, điểm đáng quý là các ngân hàng luôn đặt mình vào vị trí của khách hàng, đặc biệt là các bạn trẻ, để thiết kế sản phẩm phù hợp. “Sự minh bạch, rõ ràng và cả sự thông minh trong cách xây dựng gói vay cho thấy các ngân hàng không chỉ đáp ứng nhu cầu hiện tại mà còn tiếp tục nghiên cứu, cho ra đời nhiều sản phẩm mới trong thời gian tới” ông Ánh nói.

TS Vũ Đình Ánh tin tưởng sau hội thảo, nhiều bạn trẻ sẽ có thêm kiến thức và động lực để hiện thực hóa ước mơ về căn nhà đầu tiên, từ đó ổn định cuộc sống và lập nghiệp. “Sau ngôi nhà đầu tiên, tôi tin rằng các bạn trẻ sẽ có thêm nhiều ngôi nhà khác” TS Vũ Đình Ánh bày tỏ mong muốn thế hệ trẻ sẽ thành công.

Sau Hai phiên tọa đàm bàn tròn sôi nổi và giàu ý nghĩa, hội thảo “TP HCM mở rộng - Cơ hội an cư cho người trẻ” khép lại với rất nhiều thông tin, góc nhìn và giải pháp thực tiễn.

Thông điệp lớn nhất của hội thảo hôm nay là: Khi Nhà nước, ngân hàng, doanh nghiệp và xã hội cùng chung tay, TP HCM mở rộng sẽ không chỉ là một sự kiện quy hoạch, mà còn là cơ hội thật sự để thế hệ trẻ có được mái ấm cho riêng mình.