Mối đe dọa lớn từ RTN trong ngành Du lịch. Ảnh: Internet

Theo các báo cáo thống kê từ Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch (ITDR), Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF), UBND của một số tỉnh, thành, lượng RTN xả ra môi trường tại các điểm đến du lịch chiếm tỷ lệ rất lớn và ngày càng tăng lên.

Đơn cử tại Vịnh Hạ Long, ước tính trung bình 4 tấn rác thải/ngày, đêm, chủ yếu là RTN trôi nổi trên biển. Tại Sầm Sơn, trung bình 105 tấn rác thải/ngày, đêm, trong đó, RTN chiếm 24%, tương đương 25,2 tấn/ngày, đêm.

Tại Đà Nẵng, trong 1.100 tấn rác thải/ngày, đêm có tới 17% là RTN, tương đương 20,8 tấn mỗi ngày. Tại Tuy Hòa (Phú Yên), RTN chiếm 18,31% trong 524 tấn rác thải/ngày, đêm. Tại đảo ngọc Phú Quốc (Kiên Giang), lượng RTN mỗi ngày lên tới 32,1 tấn, chiếm 19% trong 155 tấn rác thải/ngày, đêm.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Ánh, Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và Môi trường (ISPONRE), Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), cho biết ước tính, trong du lịch, trung bình mỗi khách du lịch thải ra môi trường từ 5 - 10 túi ni lông/ngày; 2-4 vỏ chai nhựa, hộp sữa/ngày chưa kể đến các sản phẩm, vật dụng cá nhân làm bằng nhựa dùng 1 lần. Lượng chất thải nhựa và túi ni lông của cả nước chiếm khoảng 10-12% chất thải rắn sinh hoạt, đặc biệt một số thành phố có hoạt động du lịch phát triển.

Tại tọa đàm, ông Vũ Quốc Trí, Chánh Văn phòng Tổng cục Du lịch nhấn mạnh: Một trong những hệ quả của phát triển du lịch là tác động xấu đối với môi trường, trong đó có ô nhiễm RTN, do vậy, nhiệm vụ của người làm du lịch là phải giảm thiểu những tác động đó.

Ông Trí khẳng định trong thời gian qua các cơ quan chức năng đã nỗ lực rất nhiều để giảm thiểu RTN, tuy nhiên những nỗ lực này vẫn cần sự thúc đẩy và tiếp diễn mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

Trong những năm qua, Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản pháp luật quan trọng, thể hiện quan điểm hướng tới giảm thiểu RTN trong du lịch. Bên cạnh Luật Bảo vệ môi trường 2020, Nghị định số 08/2022/NĐ-CP nêu rõ, sau năm 2025, không lưu hành và sử dụng sản phẩm nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học tại khu, điểm du lịch. Quyết định số 1316/QĐ-TTg chỉ ra, đến 2025, 100% các khu du lịch, cơ sở lưu trú không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni lông khó phân hủy.

Bộ Văn hoá Thể thao & Du lịch cũng đã ban hành bộ tiêu chí hướng dẫn bảo vệ môi trường đối với các cơ sở du lịch và dịch vụ tại các khu, điểm du lịch, thông qua Quyết định số 1066/QĐ-BVHTTDL ngày 28/3/2018. Trong đó có những hướng dẫn về việc giảm thiểu RTN.

Tiếp theo đó là Công văn số 1857/BVHTTDL-TCDL ngày 15/5/2019 về việc bảo vệ môi trường, trong đó hạn chế sử dụng túi ni lông, ống hút nhựa, cốc nhựa dùng một lần. Vấn đề này cũng một lần nữa được nhấn mạnh trong Quyết định số số 4216/QĐ-BVHTTDL ngày 25/12/2020 ban hành Quy tắc Ứng xử bảo vệ môi trường trong hoạt động văn hoá thể thao và du lịch.

Toàn cảnh tọa đàm. Ảnh: TH

Ông Vũ Thế Bình cho biết, được sự ủng hộ của UNDP và Quỹ Môi trường toàn cầu (UNDP/GEF SGP), Hiệp hội Du lịch Việt Nam phối hợp với Viện Chiến lược Chính sách TN&MT, Bộ TN&MT triển khai Dự án Giảm thiểu RTN trong lĩnh vực du lịch cả nước, đưa toàn ngành tham gia tích cực và hiệu quả vào công tác giảm thiểu RTN ở Việt Nam.

Theo đó, mục tiêu tổng quát của dự án là thúc đẩy các hoạt động giảm thiểu RTN trong lĩnh vực du lịch góp phần bảo vệ môi trường và phát triển du lịch nhằm đạt được các mục tiêu phát triển bền vững của ngành Du lịch, góp phần vào mục tiêu phát triển kinh tế bền vững của quốc gia.

Để hiện thực hoá mục tiêu này, dự án bao gồm nhiều mục tiêu cụ thể, đó là truyền thông, nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, doanh nghiệp, người dân, khách du lịch về giảm thiểu RTN.

Bên cạnh đó là các giải pháp, sáng kiến giảm thiểu RTN được triển khai thí điểm tại một số nhà hàng, khách sạn, khu, điểm du lịch tại 2 tỉnh Ninh Bình, Quảng Nam và được phổ biến, nhân rộng trên phạm vi cả nước; “bộ tiêu chí công nhận doanh nghiệp du lịch không RTN” được xây dựng, áp dụng thí điểm và ban hành.

Cuối cùng là hướng tới một kế hoạch hành động về giảm thiểu RTN trong ngành Du lịch được xây dựng và ban hành; ứng dụng (apps) về quản lý RTN được xây dựng và vận hành.