Bộ Công thương sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả thị trường có biện pháp điều tiết kịp thời, không để xảy ra thiếu hàng sốt giá

Nhận diện khó khăn

Theo Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Bộ Công thương Nguyễn Tiến Vị, sản xuất công nghiệp 6 tháng đã có mức tăng trưởng thấp, trong đó nhóm ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng thấp hơn nhiều so với mức tăng 12,7% của cùng kỳ năm 2011 do nhu cầu tiêu dùng nhóm hàng công nghiệp chế biến giảm trong bối cảnh kinh tế gặp khó khăn, sức mua trên thị trường thấp.

Trong khi đó, mặc dù lãi suất ngân hàng đã giảm, Ngân hàng Nhà nước đã có các chủ trương hỗ trợ DN sản xuất, song vẫn còn những “rào cản” cho việc doanh nghiệp tiếp cận vốn vay giá rẻ, gây ảnh hưởng không nhỏ tới việc thực hiện các dự án đầu tư nâng cao năng lực sản xuất và thực hiện các mục tiêu kế hoạch đề ra, gây lãng phí các nguồn lực huy động.

Từ đầu năm đến nay, XK cho dù là điểm sáng nhất trong bức tranh kinh tế, nhưng việc thực hiện mục tiêu cả năm 2012 là 109,5 tỷ USD, tăng 13% so với năm 2011, sẽ là khó khăn do không chỉ giá giảm mà thị trường XK cũng bị thu hẹp khi các DN XK phải đối mặt với cạnh tranh gay gắt và khủng hoảng kinh tế thế giới vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Ông Vị cho biết, giá cả hàng hóa XK, nhất là giá hàng nông sản đã giảm sút mạnh khiến kim ngạch nhóm hàng hóa này giảm 916 triệu USD, XK than đá giảm 61 triệu USD.

Mặt hàng dệt may, giày dép là một trong các mặt hàng chiếm tỷ trọng lớn nhất trong kim ngạch xuất chung cả nước, nhưng tăng trưởng thấp so với cùng kỳ 2011 do quá phụ thuộc vào thị trường chính như EU.

Tổng Thư ký Hiệp hội chế biến và XK thủy sản Việt Nam (VASEP) Trương Đình Hòe cho biết, chưa bao giờ, XK thủy sản gặp thách thức lớn như hiện nay, bởi ngoài khó khăn về vốn, về thị trường, việc XK nhóm hàng này, nhất là tôm, cá tra đang phải đối mặt với các rào cản thương mại ngày càng gia tăng tại nhiều thị trường. Sáu tháng đầu năm, XK thủy sản sang các nước thuộc EU sụt giảm mạnh, trong đó Đức giảm 26,4%, Hà Lan giảm 10,9%, Italy giảm 16,3% so với cùng kỳ.

Đáng chú ý, việc XK tôm vào Nhật Bản, thị trường lớn nhất của tôm Việt Nam, chiếm đến 27% tổng giá trị kim ngạch XK đang phải đối diện với nhiều rào cản nhất.

Đẩy mạnh xúc tiến

Để tháo gỡ khó khăn cho XK thủy sản, nhất là XK tôm, theo ông Trương Đình Hòe, Bộ Công Thương cần kiến nghị với các cơ quan chức năng Nhật Bản tăng hàm lượng chất Ethoxyquin trong tôm như quy định của EU và Hoa Kỳ, cũng như sẵn sàng hỗ trợ DN XK tôm kiện ra WTO để thay đổi quy định hàng rào kỹ thuật này.

Đối với việc XK cá tra, hiện cung cầu đang mất cân đối và thị trường bị thu hẹp, bất ổn do có quá nhiều DN (khoảng 150 đơn vị) tham gia XK, Bộ Công thương cần sớm ban hành quy định việc XK cá tra có điều kiện nhằm giảm số lượng đầu mối xuất khẩu quá nhiều mà tạo ra cạnh tranh không cần thiết.

Theo Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng, nhằm giúp DN XK mở rộng thị trường, các chương trình xúc tiến Thương mại quốc gia sẽ được tiếp tục triển khai mạnh mẽ nhằm khai thông thị trường, nhất là tại các thị trường tiềm năng như: Hong Kong, Hàn Quốc, Thái Lan, Malaysia và Australia.

Cùng đó, công tác thông tin sẽ được thực hiện đồng bộ để kịp thời đưa ra các dự báo sát thị trường và sớm phát hiện các thay đổi về chính sách, cơ chế quản lý nhập khẩu, kiểm soát chất lượng ,hoặc những thông tin bất lợi đối với hàng hóa XK Việt Nam tại các thị trường nhằm kịp thời giải quyết các vụ việc phát sinh.

Nhằm tạo điều kiện cho DN XK tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi, Bộ cũng sẽ phối hợp với Bộ Tài chính triển khai có hiệu quả Nghị định số 75/2011/NĐ-CP ngày 30/8/2011 của Chính phủ; đẩy mạnh bảo lãnh tín dụng cho các DNNVV cũng như điều chỉnh linh hoạt thuế suất thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.

Ngoài ra, Bộ tiếp tục phối hợp với Bộ Tài chính tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa về thủ tục hải quan theo hướng hỗ trợ tối đa cho sản xuất trong nước và thúc đẩy kinh doanh XK.

Khơi thông thị trường

Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng khẳng định: Xử lý hàng tồn kho để giúp DN duy trì sản xuất và hoàn thành các mục tiêu kế hoạch đề ra chính là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành từ nay đến cuối năm.

Trước mắt, các DN sản xuất tính toán các yếu tố đầu vào, tiết giảm chi phí, khơi thông đầu ra cho hàng hóa bằng việc củng cố hệ thống phân phối để sản phẩm hàng hóa từ nhà sản xuất đến tay người tiêu dùng ở mức giá thấp nhất, giảm tồn kho sản phẩm.

Bên cạnh đó, việc thực hiện Cuộc vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam cần tiếp tục thực hiện sâu rộng để khuyến khích tiêu dùng hàng hóa trong nước, kích thích sản xuất phát triển và giảm nhập khẩu.

Theo Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng, Bộ sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả thị trường có biện pháp điều tiết kịp thời, không để xảy ra thiếu hàng sốt giá, cũng như phối hợp với các địa phương triển khai các giải pháp đồng bộ nhằm tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, lưu thông, bảo đảm cung cầu, an sinh xã hội

Bộ Công Thương cũng kiến nghị Chính phủ xem xét giảm thuế VAT xuống 5% cho DN bởi việc giảm thuế này sẽ trực tiếp tác động hạ cơ cấu giá thành sản phẩm, giúp nâng cao khả năng cạnh tranh, giảm giá bán, tăng tiêu thụ. Đồng thời, đề nghị Ngân hàng Nhà nước mở rộng đối tượng được vay cho tất cả các DN, không hạn chế đối tượng như Thông tư số 14 quy định bởi có rất nhiều DN thuộc đối tượng bị hạn chế lại đang có đóng góp lớn cho ngân sách.

Đối với DN hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, ngoài các ưu đãi được hưởng theo Thông tư 14/2012/NHNN, Bộ Công thương cũng kiến nghị Ngân hàng Nhà nước cần tạo điều kiện cho DN sản xuất những sản phẩm là công nghiệp hỗ trợ được vay vốn ưu đãi từ Quỹ đầu tư phát triển với lãi suất thấp hơn quy định tại Thông tư 14 và linh hoạt trong việc xác định tài sản thế chấp khi vay vốn.

Kim Anh