Trong năm 2021, UBND tỉnh Nghệ An và các sở, ngành đã tiếp nhận, xử lý, giải quyết nhiều đơn KNTC của công dân sinh sống dọc Quốc lộ 1A liên quan đến công tác bồi thường, GPMB. Trong quá trình giải quyết, tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan liên quan tuân thủ các quy trình, quy định của pháp luật, nhằm đảm bảo quyền lợi cho người dân cũng như đảm bảo đúng quy định. Tuy nhiên, nhiều vụ việc thông qua các cuộc đối thoại giải quyết KN lần 2, nhiều công dân không đồng ý với các quyết định giải quyết KN lần 1, từ đó tiếp tục gửi đơn thư lên cấp trên, kéo dài, phức tạp.

Đơn cử, 5 công dân cùng trú tại xóm 4, xã Diễn An, huyện Diễn Châu; công dân Trần Thị Bốn, 12 xã Quỳnh Hậu và Tạ Thị Ly, xóm 15, xã Quỳnh Hồng, huyện Quỳnh Lưu3 công dân xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc… KN phương án bồi thường GPMB Dự án Nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A của UBND các huyện.

Để đảm bảo quyền lợi của công dân, tránh tình trạng khiếu kiện đông người, vượt cấp, nhất là trong thời điểm dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp, UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính, Sở Giao thông vận tải (GTVT) và các ngành liên quan chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương khẩn trương lập hồ sơ bồi thường cho các trường hợp (trước đây chưa có trích lục).

Cùng với đó, Sở TN&MT hướng dẫn UBND các địa phương thực hiện lập phương án bồi thường cho các trường hợp được xác định đủ điều kiện qua kiểm tra, rà soát. Trường hợp quy định của pháp luật cho phép phê duyệt phương án bồi thường (khi chưa có kinh phí Trung ương cấp bổ sung để chi trả) thì chỉ đạo UBND các địa phương tiến hành phê duyệt phương án bồi thường. Trường hợp pháp luật chưa cho phép phê duyệt phương án thì hướng dẫn UBND các địa phương có văn bản thông báo, trả lời cho từng hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng. Đồng thời, chủ động tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo xử lý hoặc xin ý kiến chỉ đạo của cơ quan có thẩm quyền đối với các vấn đề vướng mắc phát sinh trên thực tế. 

leftcenterrightdel
Hiện trạng một vụ việc khiếu kiện liên quan Quốc lộ 1A được huyện Quỳnh Lưu giải quyết dứt điểm. Ảnh: Xuân Thống 

Trong thời gian qua, đặc biệt là cuối năm 2020, với sự vào cuộc quyết liệt của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các ngành và các địa phương, việc giải quyết đơn thư khiếu kiện liên quan đến bồi thường GPMB Quốc lộ 1A đã đạt nhiều kết quả tốt. Các địa phương đã thực hiện giải ngân xong số kinh phí Trung ương cấp bổ sung năm 2020 để chi trả cho các trường hợp sử dụng đất trước 18/12/1980 đủ điều kiện theo quy định.

Theo báo cáo của các địa phương, qua rà soát còn nhiều trường hợp công dân sử dụng đất trong hành lang Quốc lộ 1A sau ngày 18/12/1980 đủ điều kiện được xem xét bồi thường hỗ trợ. Để đảm bảo cho việc chi trả các trường hợp này, UBND tỉnh đã có nhiều văn bản báo cáo Bộ GTVT trình Chính phủ xem xét cấp bổ sung kinh phí để làm cơ sở phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ cho công dân.

Để tiếp tục thực hiện bồi thường hỗ trợ cho các trường hợp sử dụng đất trong hành lang Quốc lộ 1A bị ảnh hưởng đủ điều kiện (gồm các trường hợp sử dụng đất sau ngày 18/12/1980 và các trường hợp rà soát bổ sung khác), UBND tỉnh đã có nhiều văn bản chỉ đạo các sở, ngành và các địa phương tiếp tục tập trung giải quyết xong các vụ việc khiếu kiện của công dân, nhất là các vụ việc còn có vướng mắc về chuyên môn kỹ thuật; lập phương án bồi thường cho các trường hợp có đủ điều kiện, khi có kinh phí cấp bổ sung thì phê duyệt và chi trả ngay cho các hộ dân.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh cũng đã có nhiều văn bản báo cáo và đề nghị Bộ GTVT trình Chính phủ sớm xem xét, giải quyết cấp bổ sung kinh phí phát sinh trong bồi thường GPMB Quốc lộ 1A. Tuy nhiên, qua nắm bắt tình hình và báo cáo của các ngành, địa phương, hiện nay vẫn còn vướng mắc về chuyên môn kỹ thuật, tiến độ giải quyết kinh phí chậm.

leftcenterrightdel
 Công dân trình bày nội dung liên quan vướng mắc công tác GPMB Quốc lộ 1A. Ảnh: Xuân Thống

Để giải quyết dứt điểm các vướng mắc trên, ngày 10/2/2022, UBND tỉnh Nghệ An ban hành Công văn số 839 yêu cầu giám đốc, thủ trưởng các đơn vị gồm: Công an tỉnh, Thanh tra tỉnh, Sở TN&MT, Sở GTVT, Sở Tài chính; chủ tịch UBND các huyện, thành, thị có tuyến Quốc lộ 1A đi qua chỉ đạo thực hiện một số nội dung liên quan đến giải quyết đơn thư, khiếu kiện về bồi thường GPMB Quốc lộ 1A.

UBND tỉnh giao Sở TN&MT chủ trì, phối hợp với Thanh tra tỉnh, Sở Tài chính, Sở GTVT và các ngành có liên quan trên cơ sở chỉ đạo của Tổng cục Quản lý Đất đai thành lập tổ công tác làm việc trực tiếp với địa phương để hướng dẫn cụ thể việc xác định diện tích đất cũng như các trường hợp tương tự tại các địa phương khác; thời gian thực hiện xong trước ngày 15/3/2022 (đối với vụ việc tại phường Quỳnh Xuân, thị xã Hoàng Mai).

Cùng với đó, hướng dẫn UBND các địa phương xử lý các vướng mắc trong việc giải quyết đơn thư, lập phương án bồi thường cho các trường hợp đủ điều kiện và các nội dung khác theo chỉ đạo của UBND tỉnh tại Văn bản số 7707/UBND-BTD ngày 14/10/2021.

UBND tỉnh giao Sở GTVT trực tiếp và thường xuyên liên lạc với Bộ GTVT, các bộ, ngành có liên quan để báo cáo tình hình cấp thiết trong việc giải quyết kinh phí phục vụ giải quyết đơn thư, giải tỏa điểm nóng; cung cấp đầy đủ thông tin, đề nghị Bộ GTVT sớm trình Chính phủ cấp bổ sung kinh phí bồi thường GPMB Quốc lộ 1A theo đề nghị của UBND tỉnh.

Theo ông Lê Hồng Vinh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, hiện tỉnh đang chỉ đạo UBND các huyện Nghi Lộc, Diễn Châu, Quỳnh Lưu, thị xã Hoàng Mai, TP Vinh tiếp tục chủ động, giải quyết dứt điểm các đơn thư KN của công dân cũng như tham gia tố tụng đầy đủ các vụ án hành chính liên quan đến bồi thường GPMB Quốc lộ 1A. Đồng thời thông báo đầy đủ cho công dân về kết quả giải quyết các vụ việc, tiến độ lập và phê duyệt phương án bồi thường GPMB, tiến độ giải ngân kinh phí. Tiến hành đối thoại với công dân trong trường hợp cần thiết, tránh tình trạng khiếu kiện đông người, vượt cấp, gây mất an ninh trật tự.

UBND tỉnh giao Công an tỉnh tiếp tục chỉ đạo các phòng nghiệp vụ, công an các huyện, thành, thị nắm chắc tình hình, chủ động phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn các hoạt động lợi dụng khiếu kiện để kích động đông người chống phá, gây rối an ninh trật tự.

Xuân Thống