Sáng 8/10, Ủy ban Dân nguyện và Giám sát họp thẩm tra Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo. Dự án luật này có 4 điều.

Giảm áp lực tại trụ sở tiếp công dân

Bên cạnh lược bỏ các quy định liên quan đến cấp huyện trong tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, dự thảo luật điều chỉnh thẩm quyền, trách nhiệm trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo theo mô hình tổ chức mới của chính quyền địa phương, tòa án, viện kiểm sát, thanh tra.

Phó Tổng Thanh tra Lê Tiến Đạt. Ảnh: T.Phúc

Dự thảo được xây dựng theo hướng tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan tham mưu ở cấp xã, hoàn thiện cơ chế tham mưu ở cấp tỉnh, bộ, ngành trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; sửa đổi quy định tiếp công dân định kỳ của Chủ tịch UBND cấp xã.

Đáng chú ý, theo Phó Tổng Thanh tra Lê Tiến Đạt, dự thảo luật đã bổ sung quy định về tiếp công dân trực tuyến, nhằm tạo thuận lợi hơn cho người dân khi thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo của mình, nhất là trường hợp công dân ở xa, đi lại khó khăn.

Trình bày dự thảo báo cáo thẩm tra sơ bộ, đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Cao Mạnh Linh cho biết, đa số ý kiến trong Thường trực ủy ban tán thành với đề xuất của Chính phủ và cho rằng, phạm vi sửa đổi của dự thảo luật là phù hợp với bối cảnh hiện nay.

Với quy định tiếp công dân trực tuyến, theo nhận định của Thường trực Ủy ban, sẽ góp phần tạo thuận lợi cho công dân khi thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo, đồng thời giảm áp lực tại trụ sở tiếp công dân”

Song Ủy ban Dân nguyện và Giám sát đề nghị Chính phủ đánh giá thêm về hiệu quả của việc triển khai mô hình tiếp công dân trực tuyến, các điều kiện hạ tầng kỹ thuật để đảm bảo kết nối giữa Trụ sở tiếp công dân cấp tỉnh với Trụ sở tiếp công dân ở Trung ương, giữa Trụ sở tiếp công dân cấp tỉnh với các điểm tiếp công dân cấp tỉnh và cấp xã...

Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Cao Mạnh Linh. Ảnh: T.Phúc

Dự thảo luật giao Chính phủ quy định chi tiết việc tiếp công dân trực tuyến. “Đề nghị nghiên cứu xây dựng, ban hành đồng thời nghị định của Chính phủ cùng thời điểm có hiệu lực của luật sau khi được Quốc hội thông qua, trong đó quy định chi tiết trình tự, thủ tục, quyền và nghĩa vụ của công dân, trách nhiệm của cơ quan Nhà nước trong tiếp công dân trực tuyến”, ông Linh nêu.

Băn khoăn các trường hợp tạm đình chỉ, đình chỉ giải quyết khiếu nại

Điểm mới nữa, dự thảo luật bổ sung quy định các trường hợp tạm đình chỉ, đình chỉ giải quyết khiếu nại nhằm bảo đảm phù hợp với thực tiễn công tác giải quyết khiếu nại.

Ông Linh cho biết, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban cho rằng, việc bổ sung quy định về tạm đình chỉ và đình chỉ giải quyết khiếu nại là cần thiết để xử lý các vướng mắc trong quá trình giải quyết khiếu nại, bảo đảm tính pháp lý, công khai, minh bạch và bảo vệ quyền, nghĩa vụ của các bên liên quan.

Đề xuất bổ sung quy định mới này cũng tạo cơ sở pháp lý chặt chẽ trong giải quyết các vụ việc phức tạp hoặc khi có các sự kiện pháp lý mới phát sinh…

Ủy ban Dân nguyện và Giám sát họp thẩm tra Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo. Ảnh: T.Phúc

Song một số ý kiến đề nghị cân nhắc quy định tạm đình chỉ giải quyết trong trường hợp “cần chờ kết quả giải quyết của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác về một vấn đề có liên quan trực tiếp đến nội dung khiếu nại”. 

Bởi quy định trên dễ bị lạm dụng, có thể làm phát sinh vấn đề tiêu cực trong thực tế, dẫn đến việc giải quyết khiếu nại bị kéo dài, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người khiếu nại. 

Quan điểm này đề nghị cần có quy định chi tiết, rõ ràng về cơ chế phối hợp, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân được yêu cầu cung cấp thông tin, nội dung liên quan để tránh ảnh hưởng đến thời gian giải quyết khiếu nại.

Đồng ý tạm đình chỉ giải quyết khiếu nại do sự kiện bất khả kháng làm cho người khiếu nại hoặc người bị khiếu nại không thể tiếp tục tham gia quá trình giải quyết khiếu nại, đại biểu Quốc hội Trần Thị Kim Nhung băn khoăn khi dự thảo luật quy định yếu tố “trở ngại khách quan khác”.

Theo bà Nhung, nếu a không quy định rõ thế nào là “trở ngại khách quan khác” thì người bị khiếu nại rất dễ tận dụng để không tham gia quá trình giải quyết khiếu nại. Như vậy, sẽ ảnh hưởng đến người khiếu nại. 

Đại biểu Quốc hội Trần Thị Kim Nhung. Ảnh: T.Phúc

Phó Tổng Thanh tra Lê Tiến Đạt nhấn mạnh, dự thảo luật sửa đổi, bổ sung lần này tập trung vào hai nội dung chính.

Một là, thể chế hóa kịp thời chủ trương, chính sách của Đảng về sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị, sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra; đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cắt giảm thủ tục hành chính.

Hai là, khắc phục những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong quá trình triển khai thực hiện 3 luật. “Phạm vi sửa đổi lần này chỉ dừng lại ở những vấn đề đã rõ, đã chín”, Phó Tổng Thanh tra cho biết.

Về tiếp công dân trực tuyến, theo ông Lê Tiến Đạt, thời gian qua, Thanh tra Chính phủ phối hợp với các cơ thực hiện thí điểm. Vì vậy, đã có kinh nghiệm và một số vấn đề đã được tổng kết, đánh giá qua thí điểm. 

Ông khẳng định, Thanh tra Chính phủ sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan để nghiên cứu tiếp thu tối đa ý kiến của Ủy ban Dân nguyên và Giám sát, cũng như các đại biểu.

Kết luận, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Hoàng Anh Công nêu rõ, trên cơ sở ý kiến của các đại biểu, Thường trực Ủy ban sẽ hoàn thiện báo cáo thẩm tra Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp thứ 50, trước khi trình Quốc hội tại kỳ họp 10 tới đây.