(Thanh tra) - Trong thời gian tới, lĩnh vực quản lý Nhà nước của Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) có những thay đổi cả chiều sâu và chiều rộng; các lĩnh vực quản lý của Bộ cũng đang là những vấn đề “nóng” và “nhạy cảm” quyền sở hữu trí tuệ, lừa đảo trên không gian mạng, vì vậy, khiếu nại, tố cáo vẫn sẽ còn phát sinh và có thể có những vụ việc có nội dung phức tạp, theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Hoàng Phương.
Người dân lúng túng trong việc áp dụng pháp luật về sở hữu trí tuệ
Theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Hoàng Phương, từ ngày 1/8/2024 - 31/7/2025, Bộ đã nhận được 1.379 đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị phản ánh, bao gồm 824 đơn khiếu nại, 22 đơn tố cáo và 533 đơn kiến nghị, phản ánh. Trong đó, đơn đủ điều kiện xử lý là 1.301 đơn.
Nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực khoa học, công nghệ được cho là do sự hiểu biết của xã hội về sở hữu trí tuệ (SHTT) hiện nay vẫn còn chưa cao, người dân lúng túng trong việc áp dụng pháp luật về SHTT, vi phạm pháp luật về SHTT còn xảy ra nhiều, phát sinh nhiều phản ánh, thắc mắc liên quan đến việc xác lập quyền sở hữu công nghiệp.
Một số cá nhân không nắm được quy định của pháp luật nên gửi đơn không đúng thẩm quyền hoặc hiểu tranh chấp với doanh nghiệp là vấn đề thuộc trách nhiệm giải quyết của Nhà nước.
Nhiều đối tượng khiếu kiện có nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật còn hạn chế, một số đối tượng lợi dụng quyền tự do dân chủ, quyền khiếu nại, tố cáo để khiếu kiện nhằm đạt được lợi ích riêng.
Công tác tiếp dân tại Bộ KH&CN được thực hiện đúng theo quy định. Hàng tháng, Bộ trưởng đều có lịch trực tiếp công dân một ngày trong tháng. Lịch tiếp công dân của Bộ trưởng được niêm yết công khai tại phòng tiếp công dân và công bố trên Cổng thông tin điện tử của Bộ.
Trong kỳ báo cáo, Bộ đã tiếp 25 lượt công dân, tổng số người được tiếp là 25 người, số vụ việc là 21 vụ việc.
Rà soát các vụ khiếu nại, tố cáo tồn đọng
Triển khai thực hiện các nghị quyết của Đảng, Quốc hội và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, Bộ và các cơ quan đơn vị thuộc Bộ thực hiện nghiêm túc, toàn diện, đồng bộ và đúng quy định của pháp luật.
Ý kiến chỉ đạo của Ban Thường vụ, lãnh đạo Bộ về công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo và bảo vệ người tố cáo trong các kỳ sinh hoạt của Đảng bộ, cấp ủy, Thủ trưởng đồng thời là Bí thư Đảng ủy, Bí thư Chi bộ đều được triển khai nghiêm túc, đầy đủ, đúng quy định.
Tại các đơn vị thuộc Bộ đều bố trí địa điểm tiếp công dân, việc tiếp công dân của Thủ trưởng cơ quan đơn vị thuộc Bộ và bộ phận giúp việc được triển khai nghiêm túc, đúng quy định.
Theo Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương, công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo tại Bộ KH&CN và các cơ quan thuộc Bộ đều được thực hiện tốt theo đúng các quy định của pháp luật, tất cả các vụ việc khiếu nại, tố cáo đều được xử lý dứt điểm, đến nay tại Bộ không có vụ khiếu kiện kéo dài cũng như khiếu kiện đông người.
Được biết, một trong những mục tiêu chính của Bộ KH&CN khi xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2015 là tập trung làm tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo; nhiệm vụ trọng tâm của công tác thanh tra hàng năm là tập trung làm tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo; thường xuyên kiểm tra, rà soát các vụ khiếu nại, tố cáo tồn đọng, đề xuất biện pháp để giải quyết dứt điểm vụ việc.
Bên cạnh đó, các đơn vị đã thực hiện đúng trình tự, thủ tục, thời hạn và có trách nhiệm cao trong tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo. Những trường hợp không thuộc thẩm quyền giải quyết đều được hướng dẫn cụ thể hoặc chuyển đơn đến đúng cơ quan có thẩm quyền để được giải quyết theo quy định của pháp luật tránh phát sinh khiếu kiện đông người, kéo dài.
Đề xuất biện pháp giải quyết dứt điểm
Dự báo, trong thời gian tới, lĩnh vực quản lý Nhà nước của Bộ KH&CN có những thay đổi cả chiều sâu và chiều rộng; các lĩnh vực quản lý của Bộ cũng đang là những vấn đề “nóng” và “nhạy cảm” quyền sở hữu trí tuệ, lừa đảo trên không gian mạng, vì vậy, khiếu nại, tố cáo vẫn sẽ còn phát sinh và có thể có những vụ việc có nội dung phức tạp.
Do đó, Bộ tiếp tục tập trung rà soát nội dung, triển khai thực hiện tốt kế hoạch tiếp công dân phục vụ Đại hội Đảng các cấp, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031 của Bộ KH&CN.
Tiếp tục phát huy, làm tốt công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý dứt điểm các vụ việc phát sinh. Thường xuyên tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo đối với các đơn vị trực thuộc Bộ KH&CN. Tổ chức tập huấn, kiểm tra, đôn đốc các đơn vị, cá nhân có liên quan đến giải quyết khiếu nại, tố cáo về thủ tục, thời hạn, chất lượng, hiệu quả giải quyết.
Tiếp tục triển khai quy chế tiếp công dân của Bộ KH&CN và các quy định pháp luật liên quan. Tham mưu thực hiện tốt công tác tiếp công dân, giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh; không để tình trạng tồn đọng, phát sinh phức tạp và kéo dài.
Xử lý nghiêm đối tượng vi phạm gây thiệt hại, ảnh hưởng lớn đến xã hội, ngành, lĩnh vực; xử lý nghiêm khắc để cảnh báo các đối tượng khác.
Bộ cũng kiến nghị Thanh tra Chính phủ tổ chức tập huấn, hướng dẫn xử lý những hành vi vi phạm pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo như: Khiếu nại, tố cáo đã được hướng dẫn và giải quyết đúng quy định pháp luật nhưng vẫn tiếp tục gửi đơn tới nhiều cơ quan, đơn vị; lợi dụng quyền dân chủ, quyền khiếu nại, tố cáo để kích động, lôi kéo, xúi giục tổ chức khiếu kiện vượt cấp; kinh nghiệm xử lý những trường hợp yêu cầu được Bộ trưởng tiếp về những nội dung không thuộc thẩm quyền giải quyết của Bộ cũng như những trường hợp có hành vi gây rối, theo Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương.
