Sở TN&MT tỉnh Bạc Liêu là chủ đầu tư dự án xây dựng 3 trạm quan trắc nước mặt tự động. Ảnh: C.T

Ngày 25/4/2024, Thanh tra tỉnh Bạc Liêu đã công bố Kết luận thanh tra số 22/KL-TT ngày 17/4/2024 về việc thanh tra đột xuất dự án xây dựng 3 trạm quan trắc nước mặt tự động trên địa bàn tỉnh do Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) làm chủ đầu tư. Qua thanh tra, nhiều vi phạm đã được phanh phui.

Thậm chí, Thanh tra tỉnh còn chuyển hồ sơ vụ việc sai phạm có dấu hiệu tội phạm sang Cơ quan Điều tra, Công an tỉnh Bạc Liêu để làm rõ theo quy định đối với nhiều tổ chức, cá nhân có liên quan trong quá trình triển khai, thực hiện dự án để xảy ra những thiếu sót, hạn chế, vi phạm, có dấu hiệu gây thất thoát, lãng phí ngân sách Nhà nước toàn bộ chi phí dự án trên 43 tỷ đồng.

Phát hiện hàng loạt sai phạm

Theo kết luận thanh tra, Sở TN&MT đã trình UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư dự án khi chưa có quy hoạch mạng lưới quan trắc TN&MT là chưa phù hợp với điểm đ khoản 3 Mục V Điều 1 Quyết định số 90/QĐ-TTg và Điều 34 Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2013, cần kiểm điểm xử lý trách nhiệm theo quy định.

Trong công tác lập báo cáo nghiên cứu khả thi, Sở TN&MT chỉ định thầu Công ty Giải pháp sinh thái lập báo cáo nghiên cứu khả thi có nhiều hạn chế, thiếu sót, làm ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư của dự án. Dự án đến nay chưa tổ chức công bố thông số các chỉ tiêu quan trắc theo ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh.

Bên cạnh đó, lãnh đạo Sở TN&MT tại thời điểm dự án hoàn thành đưa vào sử dụng chưa có giải pháp kịp thời xử lý những vấn đề vướng mắc, phát sinh đối với một số thiết bị đã nghiệm thu, trong thời gian vận hành chạy thử thì hư hỏng nên không đưa vào vận hành cho đến nay hơn 3 năm…

Những hạn chế, thiếu sót này cho thấy việc lập báo cáo nghiên cứu khả thi chưa phù hợp với tình hình thực tế và thiếu tính khả thi trong quá trình thực hiện, chưa đảm bảo mục tiêu đầu tư xây dựng của dự án đã đề ra…

Trách nhiệm chính là Giám đốc Sở TN&MT, Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) và các tổ chức, cá nhân có liên quan trong công tác lập, thẩm định, trình phê duyệt dự án không mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội, có dấu hiệu gây lãng phí toàn bộ chi phí đầu tư dự án, sai quy định tại Điều 34 Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí 2013, cần kiểm điểm có hình thức các đơn vị, tổ chức, cá nhân có liên quan và điều tra làm rõ, xử lý theo quy định của pháp luật.

Trong công tác thực hiện đầu tư, kết luận cho rằng, Sở TN&MT với vai trò trách nhiệm là chủ đầu tư, đã chỉ định thầu không đảm bảo năng lực thực hiện.

Cụ thể: Đơn vị tư vấn thiết kế không có chứng chỉ năng lực của tổ chức để tham gia hoạt động khảo sát xây dựng, thiết kế xây dựng; đơn vị tư vấn giám sát không có chứng chỉ năng lực giám sát của tổ chức để thực hiện tư vấn giám sát…

Đơn vị tư vấn thẩm định giá (Công ty Đông Nam Á) ban hành chứng thư thẩm định giá không kèm theo báo cáo kết quả thẩm định giá, là sai quy định tại điểm b khoản 2 Điều 42 Luật Giá năm 2012. Đơn vị thi công (Công ty TNHH Thành Khiêm) thanh toán thừa khối lượng (do dự toán lập thừa) gói thầu số 03…

Kết luận cũng chỉ rõ, việc tổ chức, triển khai thực hiện gói thầu số 04 có nhiều thiếu sót, vi phạm, cần điều tra làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật.

Cụ thể, Sở TN&MT không thực hiện báo cáo giám sát, đánh giá đầu tư, báo cáo về nội dung thay đổi xuất xứ của xe ô tô; thay đổi model, cấu hình thiết bị lấy mẫu nước thải tự động, thiết bị máy chủ, máy tính để bàn, máy tính xách tay với cấp có thẩm quyền quyết định đầu tư, là sai quy định tại khoản 3 Điều 7 Nghị định số 32/2015/NĐ-CP…

Công ty AIC cung cấp, lắp đặt một số thiết bị không đúng với hồ sơ đề xuất tài chính, hợp đồng; không rõ nhãn mác, xuất xứ; khác số serial máy; khác model, hãng sản xuất với tổng số tiền hơn 2,28 tỷ đồng; có 3 thiết bị đã hư hỏng với số tiền gần 3 tỷ đồng, 19 thiết bị chưa sử dụng với số tiền hơn 8,1 tỷ đồng, có dấu hiệu gây lãng phí ngân sách Nhà nước…

Qua kiểm tra, đối chiếu tờ khai hàng hóa nhập khẩu so với hợp đồng giữa Sở TN&MT với Công ty AIC đối với 25/70 thiết bị, chênh lệch số tiền hơn 5,7 tỷ đồng...

Chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra

Trước những sai phạm xảy ra tại dự án xây dựng 3 trạm quan trắc nước mặt tự động, Chánh Thanh tra tỉnh Bùi Thanh Nguyên đã ban hành 7 quyết định tạm giữ tiền sai phạm với tổng số hơn 870 triệu đồng. Các đơn vị đã thực hiện đăng nộp được gần 400 triệu đồng…

Bên cạnh đó, Chánh Thanh tra tỉnh còn kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo kiểm điểm có hình thức đối với Giám đốc Sở TN&MT và các cá nhân có liên quan tại thời điểm phụ trách, trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức, triển khai thực hiện dự án…

Kiểm điểm có hình thức đối với Giám đốc Sở KH&ĐT và các cá nhân có liên quan tại thời điểm phụ trách, trong công tác thẩm định, trình phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi chưa phù hợp quy hoạch, không mang lại hiệu quả đầu tư; kiểm điểm làm rõ trách nhiệm đối với ban lãnh đạo Sở TN&MT tại thời điểm hiện nay (trọng tâm là Giám đốc), trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo khi dự án hoàn thành đưa vào sử dụng chưa có giải pháp xử lý kịp thời những vấn đề vướng mắc, phát sinh đối với một số thiết bị đã nghiệm thu, trong thời gian vận hành chạy thử thì hư hỏng nên không đưa vào vận hành cho đến nay hơn 3 năm…

Chánh Thanh tra tỉnh Bùi Thanh Nguyên cũng chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang cơ quan điều tra làm rõ, xử lý theo quy định của pháp luật đối với Sở TN&MT (với nhiệm vụ được giao là chủ đầu tư, vai trò chính là giám đốc tại thời điểm phụ trách), đơn vị tư vấn quản lý dự án, đơn vị tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi, đơn vị tư vấn thẩm định giá thiết bị, đơn vị thi công, Công ty AIC, đơn vị tư vấn giám sát và các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân có liên quan trong quá trình triển khai, thực hiện dự án để xảy ra những thiếu sót, hạn chế, vi phạm, có dấu hiệu gây thất thoát, lãng phí ngân sách Nhà nước toàn bộ chi phí dự án trên 43 tỷ đồng...