(Thanh tra) - Phó Tổng Thanh tra Thường trực Thanh tra Chính phủ Nguyễn Quốc Đoàn nhấn mạnh yêu cầu hoàn thiện khung pháp luật phòng, chống tham nhũng khu vực ngoài nhà nước, đồng thời xây dựng quy tắc ứng xử và nâng cao chuẩn mực đạo đức kinh doanh, hình thành văn hóa liêm chính, kiểm soát “nhóm lợi ích”, ngăn chặn tham nhũng ngay từ chính sách và trong mỗi doanh nghiệp.
Ngày 9/12, Thanh tra Chính phủ Việt Nam phối hợp với Văn phòng Cơ quan Phòng, chống Ma túy và Tội phạm của Liên Hợp quốc tại Việt Nam tổ chức Hội thảo “Phòng, chống tham nhũng trong khu vực ngoài Nhà nước”. Phó Tổng Thanh tra Thường trực Nguyễn Quốc Đoàn dự và phát biểu tại hội thảo.
Sự kiện được đánh giá có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh nền kinh tế hội nhập sâu rộng, doanh nghiệp trở thành chủ thể trung tâm của tăng trưởng và đồng thời cũng là lực lượng cần tham gia tích cực vào phòng ngừa tham nhũng trong khu vực tư.
Trong phát biểu bế mạc, Phó Tổng Thanh tra Thường trực Nguyễn Quốc Đoàn đánh giá, sau một ngày làm việc nghiêm túc, trách nhiệm và hiệu quả, hội thảo đã hoàn thành toàn bộ nội dung đề ra. Các tham luận được trình bày trực tiếp và gửi tới Ban Tổ chức thể hiện tâm huyết, trách nhiệm, làm rõ nhiều khía cạnh của phòng, chống tham nhũng trong khu vực ngoài Nhà nước.
Đại biểu đã cùng nghe giới thiệu về các quy định, chuẩn mực quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên hợp quốc về chống tham nhũng; đồng thời thảo luận sâu về những kinh nghiệm thực tiễn từ Bộ Công an, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, VCCI, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, các doanh nghiệp và tổ chức khu vực tư.
Ông nhấn mạnh, những ý kiến được trình bày tại hội thảo đã gợi mở nhiều nội dung quan trọng, tiếp cận đa chiều về vấn đề phòng, chống tham nhũng trong khu vực ngoài Nhà nước, lĩnh vực được Đảng và Nhà nước xác định là trọng tâm trong giai đoạn hiện nay.
Theo Phó Tổng Thanh tra Thường trực Nguyễn Quốc Đoàn, thứ nhất, các chuyên gia quốc tế đến từ UNODC và tổ chức đối tác đã phân tích các kinh nghiệm quốc tế về quản trị doanh nghiệp, minh bạch hóa thông tin, xây dựng văn hóa kinh doanh liêm chính, đạo đức ứng xử trong môi trường doanh nghiệp; đồng thời nêu rõ vai trò của cơ chế kiểm soát nội bộ, kiểm toán độc lập như công cụ giảm thiểu nguy cơ tham nhũng. Những kinh nghiệm này có giá trị tham khảo lớn với Việt Nam trong bối cảnh hoàn thiện thể chế giai đoạn mới.
Thứ hai, đại biểu tới từ các bộ, ngành, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp đã thẳng thắn chia sẻ thực tiễn, chỉ rõ khoảng trống trong pháp luật, khó khăn trong tổ chức thực hiện, cũng như thách thức khi phòng, chống tham nhũng ở khu vực ngoài Nhà nước. Những chia sẻ thực tế này giúp nhận diện rõ hơn các nguy cơ phát sinh tham nhũng, tạo cơ sở quan trọng để đề xuất chính sách.
Thứ ba, từ tổng hợp ý kiến, hội thảo bước đầu hình thành các nhóm giải pháp trọng tâm cần nghiên cứu trong thời gian tới, nhất là trong bối cảnh đất nước đang triển khai Nghị quyết 66 về đột phá trong xây dựng và thực thi pháp luật.
Trong đó, nhấn mạnh tiếp tục hoàn thiện khung pháp luật về phòng, chống tham nhũng khu vực ngoài Nhà nước trên cơ sở tham khảo chuẩn mực quốc tế và phù hợp điều kiện phát triển kinh tế - xã hội; kiểm soát chặt chẽ quá trình xây dựng cơ chế, chính sách pháp luật để hạn chế tác động tiêu cực từ “lợi ích nhóm”, “sân sau”, “tư duy nhiệm kỳ”, ngăn chặn tham nhũng ngay từ giai đoạn hình thành chính sách; đồng thời nâng cao hiệu lực, hiệu quả thi hành pháp luật.
Doanh nghiệp cần thiết lập quy tắc ứng xử, đạo đức doanh nghiệp, tăng cường kiểm soát nội bộ, đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật về phòng, chống tham nhũng cho nhân viên; hình thành văn hóa kinh doanh lành mạnh, phi tham nhũng. Chủ động kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ quy định không còn phù hợp.
Tăng cường giám sát, thanh tra, kiểm tra, kiểm toán; điều tra, truy tố và xét xử nghiêm minh sai phạm; phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi tham nhũng trong khu vực ngoài Nhà nước nhằm tạo hiệu ứng răn đe, cảnh tỉnh mạnh mẽ.
Mở rộng hợp tác quốc tế trong phòng, chống tham nhũng, đặc biệt chia sẻ thông tin, kinh nghiệm, tương trợ tư pháp, thu hồi tài sản tham nhũng ở nước ngoài. Các tổ chức quốc tế, trong đó có UNODC, đóng vai trò quan trọng trong hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo chuyên sâu, thúc đẩy minh bạch hóa thị trường.
Phó Tổng Thanh tra Thường trực khẳng định, hội thảo là hoạt động nằm trong khuôn khổ hợp tác giữa Thanh tra Chính phủ Việt Nam và UNODC nhằm thực thi Công ước Liên hợp quốc về chống tham nhũng. Những kết quả đạt được thể hiện hiệu quả hợp tác và là tiền đề để hai bên tiếp tục triển khai các chương trình sâu rộng hơn thời gian tới.
Thanh tra Chính phủ sẽ nghiên cứu, tổng hợp toàn bộ ý kiến tại hội thảo, tham mưu Đảng và Nhà nước hoàn thiện chính sách, pháp luật, nâng cao hiệu lực công tác phòng, chống tham nhũng, nhất là trong khu vực ngoài Nhà nước, hướng đến xây dựng nền kinh tế liêm chính, minh bạch, phù hợp thông lệ quốc tế.
Kết thúc bài phát biểu, Phó Tổng Thanh tra Nguyễn Quốc Đoàn gửi lời cảm ơn tới các diễn giả, đại biểu Bộ Công an, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, VCCI, Tập đoàn FPT, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, Techcombank và các doanh nghiệp, tổ chức ngoài Nhà nước đã tham dự, đóng góp nhiều ý kiến quý báu.
Ông đồng thời bày tỏ sự trân trọng đối với sự đồng hành của UNODC và cá nhân bà Nguyễn Nguyệt Minh, phụ trách Văn phòng UNODC Việt Nam trong quá trình chuẩn bị và tổ chức hội thảo. Thanh tra Chính phủ mong muốn tiếp tục nhận được sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả hơn nữa trong thời gian tới.
Hội thảo khép lại với kỳ vọng góp phần thúc đẩy hình thành môi trường đầu tư minh bạch, cạnh tranh lành mạnh, bảo vệ lợi ích chính đáng của doanh nghiệp và nhà đầu tư; đồng thời tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
