ThS Nguyễn Sỹ Giao trình bày kết quả nghiên cứu tại hội nghị nghiệm thu. Ảnh: TH

Tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quy trình đấu thầu

Theo chủ nhiệm đề tài, PCTN và tiêu cực trong đấu giá quyền SDĐ, đấu thầu dự án có SDĐ là nhiệm vụ trọng yếu và phức tạp, đòi hỏi sự kết hợp của nhiều biện pháp đồng bộ và quyết liệt.

Trong quá trình nghiên cứu, đề tài đã tập trung phân tích những vấn đề lý luận quan trọng, làm rõ các khái niệm về tham nhũng, tiêu cực trong đấu giá quyền SDĐ, đấu thầu dự án có SDĐ. Đồng thời, phân tích đặc điểm đặc thù của các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong lĩnh vực này và đề cập đến những yếu tố cần thiết để đảm bảo hiệu quả cho công tác PCTN, từ các biện pháp luật pháp cho đến những yêu cầu về thực thi và giám sát.

Đề tài cũng đã nghiên cứu việc nhận diện những bất cập, hạn chế trong công tác PCTN hiện nay liên quan đến đấu giá quyền SDĐ, đấu thầu dự án có SDĐ.

“Các vấn đề như thiếu minh bạch, trách nhiệm giải trình chưa rõ ràng, công tác thanh tra chậm trễ và quy trình điều chỉnh quy hoạch còn tùy tiện là những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng vi phạm kéo dài mà không được xử lý triệt để”, chủ nhiệm đề tài nhấn mạnh.

Theo chủ nhiệm đề tài, việc minh bạch hóa các quy trình đấu giá quyền SDĐ, đấu thầu dự án có SDĐ không chỉ đòi hỏi sự cải tiến về mặt pháp lý, mà còn cần sự giám sát chặt chẽ từ các cơ quan có thẩm quyền như Thanh tra, Kiểm toán Nhà nước và cơ chế trách nhiệm giải trình rõ ràng của các bên tham gia.

Đặc biệt, việc áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý và tổ chức đấu thầu qua mạng đã được khẳng định là một công cụ mạnh mẽ để hạn chế các sai sót, gian lận và tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh giữa các nhà thầu. 

Theo chủ nhiệm đề tài, một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao hiệu quả công khai và minh bạch là thiết lập hệ thống quản lý thông tin minh bạch và hiệu quả. “Ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý công sẽ giúp đảm bảo rằng các thông tin về đấu giá quyền SDĐ và đấu thầu dự án được cập nhật chính xác, kịp thời, đồng thời dễ dàng tiếp cận đối với công chúng”, ThS Nguyễn Sỹ Giao nhấn mạnh.

Có cơ chế phát hiện sớm, xử lý kịp thời các hành vi tham nhũng trong đấu giá quyền SDĐ

Đồng thời, cần xây dựng cơ chế giám sát nội bộ và bên ngoài chặt chẽ. Vai trò của các tổ chức xã hội, truyền thông và người dân trong việc giám sát là rất quan trọng, giúp phát hiện kịp thời các vi phạm trong thực thi công khai và minh bạch. Việc tăng cường vai trò của báo chí trong việc phát hiện và phản ánh những sai phạm sẽ góp phần tạo ra một môi trường giám sát hiệu quả.

Toàn cảnh hội nghị nghiệm thu đề tài khoa học cấp bộ của ThS Nguyễn Sỹ Giao. Ảnh: TH

Cùng với đó, việc đảm bảo quyền tiếp cận thông tin về đất đai, cần có các biện pháp như: Xác định cơ chế trách nhiệm cụ thể đối với những người cung cấp thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin. Cần có quy định rõ ràng để giải quyết trường hợp khiếu nại liên quan đến việc từ chối cung cấp thông tin hoặc cung cấp thông tin không đầy đủ.

Về chế tài, cần có các quy định rõ ràng hơn về xử lý vi phạm hành chính trong việc không bảo đảm quyền tiếp cận thông tin đất đai.

“Điều này bao gồm việc từ chối cung cấp thông tin, không công khai thông tin đúng quy định, và các hành vi vi phạm khác liên quan đến thông tin đất đai”, chủ nhiệm đề tài nói.

Việc thực thi trách nhiệm giải trình trong đấu giá quyền SDĐ và đấu thầu dự án cần được thực hiện nghiêm túc. Người đứng đầu cơ quan, tổ chức có thẩm quyền phải chịu trách nhiệm chính về việc giải trình các quyết định và hành vi của mình khi có yêu cầu từ những người bị ảnh hưởng.

Chủ nhiệm đề tài đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong đấu thầu qua mạng và cải thiện Hệ thống e-GP để tạo điều kiện thuận lợi cho các bên tham gia.

Đồng thời, việc hoàn thiện các biện pháp phát hiện tham nhũng và tiêu cực trong đấu giá quyền SDĐ và đấu thầu dự án có SDĐ thông qua thanh tra, kiểm tra, và kiểm toán là một giải pháp quan trọng, nhằm nâng cao tính minh bạch, công bằng và liêm chính trong quản lý đất đai.

“Thực tiễn cho thấy, nhiều trường hợp vi phạm chỉ được phát hiện sau một thời gian dài, gây ra những hệ lụy nghiêm trọng cho Nhà nước và các bên liên quan. Do đó, cần thiết phải có cơ chế phát hiện sớm và xử lý kịp thời các hành vi tham nhũng, tiêu cực, cũng như tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra thường xuyên”, chủ nhiệm đề xuất.

Tại hội nghị, Hội đồng Nghiệm thu nhấn mạnh: Kết quả nghiên cứu của đề tài có tính cấp thiết trong giai đoạn hiện nay, đề tài đã đóng góp tích cực vào việc cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho công tác hoàn thiện pháp luật về PCTN, tiêu cực trong đấu giá quyền SDĐ, đấu thầu dự án có SDĐ.

Các giải pháp và kiến nghị mà nghiên cứu đưa ra không chỉ nhằm tăng cường tính minh bạch, mà còn hướng đến việc xây dựng một môi trường kinh tế lành mạnh, công bằng và bền vững.

Trong bối cảnh hiện nay, việc hoàn thiện hệ thống pháp luật và nâng cao ý thức trách nhiệm của các chủ thể tham gia sẽ góp phần quan trọng vào công tác phòng ngừa, phát hiện và xử lý hiệu quả các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong lĩnh vực đất đai nói chung, trong đấu giá quyền SDĐ, đấu thầu dự án có SDĐ nói riêng.